شاهسون-ائلینین-طایفالاری
شاهسون-ائلینین-طایفالاری : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد](شاهسئون)بوُبیرلیک صفویلر دؤروندن بری آذربایجانین ان بؤیوک سیاسی و اجتماعی ائلی اوْلاراق گوٌنوموزه کیمی هرحادثه و اوْلایدا نقشینی گؤرمک اوْلار، شاهسون بیرلیگی اصلینده قیزیلباش بیرلیگی¬نین داوامچی¬سی ساییلیر و آیری دئییشله بوُ بیرلیگیه آزجا فرق قوْیمادان قیزیلیاش بیرلیگی دئمک اوْلار و گوُیا شاه¬عابباس زامانی بعضی قیزیلباش بؤیوکلری و اؤزللیکه اوستاجلولاردان شاه عابباسا معترض اوْلورلار، بو آرادا بعضی¬لری و اوْجمله دن مُرشدقوُلوخان قتله یئتیشدی و بوُ دؤنمدن سوْنرا قیْزیلباش بیرلیگی یئرینه شاه عابباس طرفیندن شاهسون بیرلیگی یاراندی ودوْغروسو بوکی بیرلیگین آدی شاهسون آدینا دَییشیلدی، و معناجا شاه فدایی¬لری دئمکدیر؛ (بوُ آدی شاه اسماعیل دؤورونه آپاران آراشدیرماجیلاردا وار و بعضاده شاهسون سؤزونده شاه کلمه¬سینی شاه علیمردان«ح-علی» آدینا باغلاییرلار «وفایی»)؛ شاهسون¬ائلی مختلف قایناقلارجا چوْخلو طایفالارا آیریلیر بوُ قایناقلاردان بیری شاه عباس زامانی اسپانیایا گؤنده¬ریلن و اوْرادا مسیحی اولان اوْروج بگ (اسپانیا پادشاهی اوْنا دوْن ژوُآن لقبی وئرمیشدی) طرفیندن وئریلمیشدی، اوْرادا شاهسئونلر 32 طایفا اولاراق بلیرلنمیشدی، »پیتئروْ دلاواله» آوروپالی سیّاح شاه عباس زامانی بؤلگه¬نی گؤره¬رک یازیرکی بوُ طایفالارین 16سی ساغ قوْل و 16سیدا سوْل قوْل شکلینده تانینیرلار. بوُ قایناقداکی آدلار بئیله¬دی:
اوُستاجلو، شاملو، افشار، توٌرکمان، بایات، تکه¬لی، خُدابنده¬لو، ذوالقَدرلو، قاجار، قارامانلو،
بایبوُردلو، اسپیرلو، اوْیرات، چاووُشلو، آسایشلو،چمیشگَزَکلو،ساری¬زوْلاقلو، قره باجاقلو، بوْرجلو، قوْیون اریلو،
قوْروقلو، بوْزجالو، حاجی¬فقیه¬لو، حمزه¬لو، سوُلاقلو، محمودلو، قاراچوْماقلو، قاراقوْیونلو، گزی بؤیوکلو،
پیک¬لو/ بیگلو، ایناللو،
کوه¬گیلویه¬لو/کئه¬گیله¬لی،البتده-شاهسئونلربیرلیگی،طایفالارین قاتیلیب چکیلمه¬سیله مختلف دؤنملرده آزالیب چوْخالما قدایدی، ایندیسه «ایران آمار مرکزی» قایناقلارینا گؤره، بوُطایفالاردان علاوه آیریلاریدا آرتیریلماقدادیر، (بونلار 44 طایفا و تیره لری حالیندادیر، طایفالاردان آد آپاراراق طایفا بوْیلاریندا «تیره¬لرده» ساده¬جه عمومی آدلارا دیرناق ایچینده اشاره اوْلونور و انسان آدلارینا دایالی تیره¬لر بوُرادا قئیداوْلونماییبدیر):
آرالوُ، آیواتلوُ، اجیرلو (بوْیلاریندان: اوْروزلو، چپلر، کوْسالار، توُرون، اریشلو)، اوُدولو، بالابگلو، بگ¬باغلوُ، بگدیلی (ساری¬گبه¬لو، بالاخانلو، گوشلو)، تکه¬لی (کوٌل¬آباد، قارالار، یازالوند، کلوان، توْخمارلو، سیْغیرلی، شاه¬قیْزلی)، جَفرقولوخانلی (طهماسلو/ تکمزلی)،
جفرلو، جلودارلو (یاخانلو)، جاهان¬¬خانیملی، حاجی¬خوْجالی (قاراگؤزلو، پوْلادخانلی، قایتارانلی، آبیشلی، آتاقارداشلی، ماشیلو)، حسین حاجیلو، (جارایلی، قاراداغلی)، حُسینَکلو (لـله¬لی، کچکانلو، خزیلی)، خیْنیسلی/ خامیسلو (الش)، خلفه¬لی/خلیفه¬لو، دمیرچیلی (قدیرلو، گؤزچلی، مادلو)، رضابگلو،
ساری¬بانلار(موُچورلو،جوُروقلو)،ساری¬خان¬بگلی (کوْرلار)، ساری¬¬خانلی، ساری¬نصیرلو، سیدلر (ملی)، شاه¬علی¬بگلی، تالیش ¬میکاییللی (بینه¬لر، ملالو، جانیارلی، نورولو، قارا باغلار، قیزیل کئچیلی)، عربلو، علی¬بابالو ( قاراموسالی، نظرعلی بوُلاغی، قوْتوربوُلاغی، هموار، بیک¬الو)، عیسالی (هامپا)،
قارالار جبه¬دره/جبدرق، قارالار خیاوی (سویلش/ سؤیلش)، قوُتلار (جنلر، قاراجالار)، قوْجابگلی (شاهمار¬بگلی، جوُروق بگلر، تپلی/تپه¬لی، کوٌردلر، هامپا، سردارلی، آیلار)، کوْرعابباسلی (کوْرلار، ترید)، کلاش (بدیرخانلی، پاشالی)، گبه¬لی (قنیملی حاجی چاپا، قاراگبه¬لی)، گئییکلی/گئییهلی(آبیشلی، جبه¬لو، قاراپتکلی، گوٌن ائولی، مدینه لی، بوْزاوْغلو، قایتارانلی،توُمارلی، نظرلی)،لاری/لاهرود(بسدی)،مُرادلو،
مستعلی¬بگلی (مشی¬لو/مشهدی¬لی)، موُغانلی (بجروان، گؤیجه¬لر، گوٌنشلی، الجلر، موزیکلر، توُماغانلی، بگلر، صوْفولار، خیرداپای، قاراولی/قاراائولی، دللر/ دلیلر، قارالار، ملکلر)، هوْمونلو (تکه¬چی، آللاهوئردی، گروس)، یکلوٌ (رُستملی)،
زاخورانلو؛ ان سوْن سؤز: بوُ بیرلیک یاخین¬دؤنملره کیمی هرسیاسی و ملی¬حادثه¬ده و چوْخراق¬دا خالق له¬اینه اؤنملی¬نقشلری¬اوْلدوقلاریناخاطر، حکومت باشچیلاری نین اؤزللیکله ظالم رضا میرپنج و تؤره¬مه¬لری و اوْنلارین تربیت ائتدیگی یازارلارین تاریخی کینلریندن دوْلایی غضبینه گله¬رک، ان آغیر اتهاملارلا قارشیلاشیرلار، یئری وار آذربایجان تاریخچیلری یازیلاریندا اوْنلارین حاققیندا، داها آرتیق آراشدیرمالارا امک صرف¬ائده¬لر3،