Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه تورکجه

تورکجه تورکجه
یاغینتی‏لی : تورکجه تورکجه

[صفت]یاغینتی‏سی چوخ اوْلان، یاغمورلو

یاغینتی‏لیق : تورکجه تورکجه

[آد]یاغینتی‏لی وضعیت «بوُ ایل یاغینتی‏لیقدیر»

یاغین‏لیق : تورکجه تورکجه

[آد،یئرل]یاغینتی، یاغمورلو و یاغیشلی وضعیت (فا:هوای بارانی)

یاغ‏یومورتا : تورکجه تورکجه

[آد]یاغدا یومورتا وآیری مخلفاتی پیشیره‏رک حاضرلانان بیر یئمک (فا:نیمرو)

یافا : تورکجه تورکجه

[آد،ت]
قوْلقان تیکانی
ایستی، قوُیتو یئر

یافا : تورکجه تورکجه

[آد،بیتگی،عبریجه، یافا شهری آدیندان] بیر پوْرتاغال نوعو

یافئث : تورکجه تورکجه

[اآ،ت]نوُح یالواج‘ین اوْغلو

یافْئث‏لار : تورکجه تورکجه

[آد]اسکی تاریخ یازان‏لارا گؤره: قافقاز و اؤن آسیا و آرالیق‏دنیزی اؤلکه‏لرینده یاشایان خالقلارین و اؤزل‏لیکله اوُلو بابالارینین آدی؛ چوخلارینا گؤره بوُ قُروپا آبخازلار، باسک‏لار، گوٌرجولر، چرکزلرده داخلدیر. {سنگلاخ سؤزلویونده ایشله نیبدیر، نوح‘ون اوٌچ اوْغلوندان بیرینین آدیندان}

یافْئثی : تورکجه تورکجه

[آد]یافْث‏لارا عاید اوْلان

یافْئثی¬دیللر : تورکجه تورکجه

[آد]یافْئثلرین دانیشدیغی دیللر، التصاقی دیللر

یافقو : تورکجه تورکجه

[اآ،ت]بارسغان یاخین‏لیغیندا بیر شهر آدی،باخ:یابقو

یافیْنج : تورکجه تورکجه

[اآ،ت]ایلی¬چایی یاخین‏لیغیندا بیر چای و دره آدی

یافیْشقو : تورکجه تورکجه

[آد،ت]قیزیلجیق ویا گوٌرَن دئییلن داغ یئمیشی

یاق : تورکجه تورکجه

[آد،دی،تبّتجه]آسیانین بعضی بؤلگه‏لرینده چؤلجول ویا ائوجیل اوْلاراق یاشایان، قیللاری اوٌزون بیر اؤکوز نوْعو

یاقا : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]
توٌرکمنستان‏دا یاشایان ائیموٌر، سالور، گؤکلان توٌرک طایفالار بیرلیگینه یاقا ویا سایین خانی آدی وئریلیر
سیْنیر، سرحد7 {باخ: یاخا}

یاقوت/یاکوت : تورکجه تورکجه

[آد]
توُرک¬قوْوم‏لاریندان¬بیری اوْلاراق سیبیریانین قوُزئی گوٌندوغان طرفینده خاتانقا و لئنا چای‏لاری آراسیندا یاشاییرلار.
غوُر اُمراسیندان بیرینین آدی اوْلاراق 637 ه.ق ده قتله یئتیشدی
قیز آدی، قاراخاتایلی¬امیری بوُراق حاجیب ین قیزی{باخ: یاخماق}

یاقوت : تورکجه تورکجه

[آد]دَیرلی و سرت بیر یانار داغ داشی، بوُ کلمه داش معناسیندا قُران کتابیندا گلیبدیر (الرّحمان، آیه 58).{باخ: یاخماق، یاخیت: یاخان و یاخیجی معناسیندا}

یاقوت حمَوی : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]روُم شهرلرینین بیرینده آنادان اوْلوب و اوُشاقلیقدا کؤله‏لیگه آپاریلاراق سونرالار آزاد اوْلوندو (596 هـ ق)،یاشاییشینی کتاب استنساخ ائتمکله و تجارتله سوردوروردو، معروف کتابلاریندان: مُعجم البَلَدان. معجم الاُدبا. مراصَداُلاطلاع، المشترک

یاقوُتالپ : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]انسان¬آدی، باخ:یاقوُت+ آلپ

یاقوتی : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]تربت جام دا کند آدی

یاکوُب/جاکیب : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]ماناس داستانیندا آدی گئچن بیر بگ

یال : تورکجه تورکجه

[آد]
آت و بوجور حئیوانلارین بوْینونداکی اوُزون توٌکلر.
مجازاً ساچ اوٌچون سؤیله‏نیر «یالی آغارماق».
اوُزانان وآت یله‏سی کیمی اوْلان هر شئی، داغ زیروه سیندن آیریلان قوللارین هر بیری، ‏دنیز و چای یالی، چایلارین و‏ دنیز قیْیی‏لاریندا اوزانان تراس کیمی بؤلوملر. (فا:إ). mane
ایته وئریلن هوْررا، چوْخ دادسیز و کئیفیت‏سیز یئمک حاققیندا دئییلن سؤز (منفی حاللاردا) «ایت یالی»{سومرجه‹زالاق،زال›: اوْد یالی؛دیوان لغات تورک ده ایشله نیبدیر‹ یال،یالیغ، ییل›:آت¬یله¬سی، سن‹یالی›:آت یله¬سی،‏ دنیز قیراغیندا دوٌزه‏نیلن سارایلی یئر؛ اسکی تورکجه ده یال سؤزونه باغلی، یالماق فعلی، یال کیمی اولان آلوْو و اوْددان چیخان گؤرونتو اوچون ایشله‏نیردی، و مجازی اولاراق یانماق و یارانین التهابلانماسینا و گؤنش اوٌزو چالیب قارالتماسینادا یالماق دئییلیب¬و چون ¬تُهمت
ووُرماقدا، التهاب¬لاندیرما کیمی بیر ایش ساییلیردی لذا یالا سؤزوده بونون اوچون ایشله‏نیردی، آچیقدیرکی تُهمتین یالان اولدوغو اوچون بو کلمه‏دن یالان سؤزو دوزه‏لیر،-دیواندا ایشله‏نن جمله‏لردن چوخ آچیق صورتده ایکی مشخص معنا یال دان دوزه‏لن کلمه‏لرده ایزله¬نه¬بیلیر، ایلک معنا یال کیمی اوزانان و همچینین ایشیلدایان شئیلری گؤسته ریر، البتده بو مفهوما باغلی اولاراق ‹یالین› سؤزو آلوو معناسیندا اولاراق یالینْق کلمه‏سی لوٌت و قین¬دان چیخاریلمیش شئی اوچون سؤیله‏نیر و گرچکده قین دان چیخاریلمیش قیلینج و هر شئی آلوْو کیمی کؤکونه باغلی شئیدن چیخاراق اوُزانان بیر شئیی آنلاتیر و ایکینجی معنادا مجازی صورتده آلوولاندیرما تُهمت ووُرما و یالان دئمک کیمی مفهوملارا راست گلمک اولار، بو سؤزه باغلی و دیواندا ایشله‏نن بیر نئچه سؤزه اشاره ائتمک اولار: یالان، یالا (تُهمت)، یالاماق (بیربیرینه تُهمت ووُرماق)، یالوُ (تای باغلاما ایپی، یال کیمی اوزانماسی سبب ایله بو کؤکه باغلیدیر)، یالماق(آلوولانماق)،یالواماق (یالاماق، دیلینی یال کیمی اوزادیب سورتمک)، یالوارماق (دیل ایله دیله‏مک و ایسته مک)، یالْوی (بوٌیو، یالواراراق ایسته¬نن)، یالاواج› یالواج (تانری¬دان دیله¬ین)، یالافار/ یالاوار(ائلچی)، »یالقیل (یالی¬آغ¬آت)، یالقو (احمق)، یالما (یاغمورلوق: یالین‏لیقدان قوْرویان وسیله)، یالین› یالینق (چیپلاق)، یالنیقوق (انسان/چیپلاق انسان)، یالینجاق، یالینقاچ، یالینقوز، یالقوز، یالنیز (تک آزاد)، یالینچیقا آش (دادسیز دوُزسوز آش، یالین آش)، یاللی (اوزون یال کیمی اوْلان آذربایجان اوْیونو)، یالمان› جالمان› جلمان (یاللی، یال+مان)، یالچین، یالْتغا (مسخره)، یالتاق (‹یالتقا›: یالتقاق› یالتاق)، یالخا، یالخی، یالدیز، ایلدیریم، اولدوز (ییلدیز)؛ یالماق سؤزو دَییشه‏رک ایندی یانماق شکلینده ایشله‏نیر}

یال : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]دلیجان،مانه¬،زنجان(إبوُلاق)،ملایر(إدره)ده¬داغ آدی

یالاب/یالاپ : تورکجه تورکجه

[آد]
یالاو، پاریلتی،ایشیلتی،ایْشیق¬ساچان (فا:برق¬زنی)
(تاریخی اؤزل آد) اسکی دؤنَم، تانری آد و صفت‏لریندن
{ دده قورقود کیتابیندا ایشله نیبدیر}

یالابوُق/یالابیْر : تورکجه تورکجه

[اؤزل آد]پارلاق، پارلایان، ایْشیق ساچان