Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه فارسجا - قشقایی

تورکجه فارسجا - قشقایی
لوم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: لُب، چاق، هر چيز تو پُر، پر گوشت. لومّا (lumma)
ماهيچه، تكه گوشت لُبّه و مرغوب. لومّ ات (lumm әt)
ماهيچة پر گوشت، گوشت ماهيچه‌. لومّاج (lummac)
ماهيچة پُر گوشت، خمير بر آمده و پشته شده. لومّازا (lummaza)
ماهيچه‌هاي اطراف ستون فقرات، ماهيچه‌هاي ران. لومور (lumur)
ليمو. (ميوة پُر و فشرده.)

لونّه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: لُنده، غرولند، غرغر. (← لوْن، لوْنّا)

لوپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: لپ، گونه، قسمت فوقاني صورت. (← لوب) لوپّو (luppu)
نام گياهي از رستة پيازيان كه برگهاي نسبتاً پهن و بزرگي دارد؛ و بر سه نوع است
ياشيل لوپّو، قيزيل لوپّو و قيللي لوپّو. لوپّوش (luppuş)
آنكه لپها و گونه‌هايش چاق و برآمده باشد. (هوا به راحتي در درون برگ اين گياه نفوذ مي‌كند و متورّم مي‌شود.) لوپّوق (luppuq)
لپهاي باد كرده كه با انگشت بر آن ضربه زنند

لور : تورکجه فارسجا - قشقایی

: قوم لُر كه يكي از اقوام مشهور ايران به شمار مي‌رود. لور كوش (lur kuş)
نام نوعي انگور با دانه‌هاي درشت. لورِ مال احمدي (lure mal әhmәdi)
نام يكي از طوايف ايل عمله. لورِ نوروجان بي‌يي (lure nurucan biyi)
نام يكي از طوايف ايل عمله

لوس : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شكمو، شكم پرست، متملّق و چاپلوس، آنكه براي سير كردن شكم خود به هر جايي يا هر كسي متوسّل مي‌شود

لوت : تورکجه فارسجا - قشقایی

= لود (lüd)
لخت، برهنه. لوتَكي (lütәki)
لخت و برهنه.
آدم سبك و نا موقّر.
لوطي مسلك، لوطي صفت. لوتلوك (lütük)
لختي، برهنگي. لوت-ميلينگ (lüt-miling)
لخت و عريان. لوتـو (lütü)
لوطي، قرشمال.
لوطي صفت، سخاوت پيشه. لوتـور (lüttür) = لـوتـورو (lüttürü) = لوتـوروک (lütürük)
كاملاً لخت، عريان.
بال و پر ريخته، پرنده‌اي كه بال و پرش ريخته و يا كنده شده باشد.
گر، جرب. لوت-يوْورو (lüt-yovru)
لخت و برهنه. لودوروک (lüdürük)
لخت و برهنه.
آشفته و پريشان حال. لودوروک وورماق (lüdürük vurmaq)
به خاطر برهنگي از سرما لرزيدن

له‌ويز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: كم دست و پا، دست و پا چلفتي، خل و احمق

له‌وه‌ر : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
كمر كوه، پرتگاه، محل محدود و نفوذ ناپذير.
در محاصره يا در كمر كوه قرار گرفته. له‌وه‌ر ائدمك (lәvәr edmәk)
در محاصرة كمر كوه و تنگنا قرار دادن. له‌وه‌ر گاه (lәvәr gah)
كمر كوه، محل غير قابل عبور، جايي كه رفتن به آنجا مشكل يا محال باشد

لخميز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: حامي، پشتيبان. (سهرابخاني عمله)

لَخت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: مايع سفت و غليظ، هر مايع غليظ و راكد. لخته (lәxtә)
لخته، خون بسته شده. لخته‌لنمك (lәxtәlәnmәk)
لخته شدن خون. لخته‌له‌مك (lәxtәlәmәk)
لخته كردن، بند آمدن و منعقد شدن خون

الَختَر : تورکجه فارسجا - قشقایی

: از بازيهاي دسته جمعي مرسوم در بين جوانان. (← آل2، آل آختار)

له‌يين : تورکجه فارسجا - قشقایی

: از پسوندهاي تشابه. منيم له‌يين. (مانند من)

له‌يه‌ن : تورکجه فارسجا - قشقایی

: لگن، ظرف طشت مانند بزرگ

الَزه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: محرّف كلمة «عليحدّه يا عليهذا»، اختصاصي، جداگانه، تافتة جدا بافته

ام : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
دارو، درمان، مرهم.
بخية زخم. امچي (әmçi)
حكيم باشي، آنكه مرهم نهد يا پانسمان كند. املشمك (әmlәşmәk)
بخيه شدن، پانسمان شدن.
درمان شدن، معالجه شدن.
داخل در هم شدن نخها و رشته ها. املنمك (әmlәnmәk)
درمان شدن، معالجه شدن.
بخيه و پانسمان شدن زخم. امله‌مك (әmlәmәk)
درمان كردن.
بخيه كردن. اميشديرمك (әmişdirmәk)
نوعي گـره زدن و بافتن گليم كه نقشها را به هم اتّصال دهد. اميشمك (әmişmәk)
در هم گير كردن تارهاي بند يا نخ. امينمز (әminmәz)
لاعلاج، ناممكن. (بيات)

ام : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
فعل امر از مصدر «اممك» (مكيدن) امجَك (әmcәk)
پستان. امجكلي (әmcәkli)
داراي پستان، پستاندار. امديرگن (әmdirgәn)
داية موقّتي، آنكه موقّتاً به فرزند كسي شير دهد. امديرمك (әmdirmәk) = امزيرمك (әmzirmәk)
شير دادن، شير نوشاندن، به شيرخوردن وادار كردن. امزيريلمك (әmzirilmәk)
شير داده شدن، خورانده شدن شير. امزيك (әmzik)
شيرخواره، نوزاد. امزيك اوْغلاق (әmzik oğlaq)
بزغالة شيرخوار. امزيكلي (әmzikli)
بز يا گوسفندي كه داراي بزغاله يا برّة شيرخواره باشد. امليك (әmlik)
برّه يا بزغالة شيرخواره و چاق. اممك (әmmәk)
مك زدن، مكيدن، از پستان مادر شير خوردن. امه‌ن (әmәn)
مكنده، از پستان شير خورنده. اميزديرمك (әmizdirmәk)
شير دادن، شير نوشانيدن. اميشديرمك (әmişdirmәk)
به صورت دسته جمعي شير خوراندن، رها كردن برّه‌ها و بزغاله‌ها با مادرانشان جهت شير خوردن از پستان مادر. اميشگاه (әmişgah)
محلّ شير خوردن دسته جمعي بزغاله‌ها و برّه‌ها. اميشمك (әmişmәk)
به صورت دسته جمعي شير خوردن. اميك (әmik)
شير خواره، برّه يا بزغالة شير خوار و چاق. اميلگَن (әmilgәn)
ظرف شير. (بيات) اميلمك (әmilmәk)
مكيده شدن، از پستان مادر شير خورده شدن

معصوم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) نام آهنگي در موسيقي قشقايي منسوب به معصوم فرزند حسين از طايفة چارده چريك. (اين آهنگ غير از آهنگ مشهدي معصوم است.)

ماچ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: ماچ، بوس، بوسه. (از ماچ ماچ … كه نوعي واژة تقليدي است، گرفته شده.) ماچّا (maçça)
به حيوانات ماده مانند
الاغ، اسب و قاطر كه در زمان جفتگيري معمولاً ماچ-ماچ مي‌كنند، گفته مي‌شود. ماچّا قاتير (maçça qatır)
قاطر ماده. ماچّاكي (maççaki)
الاغ يا قاطر ماده. ماچّ ائدمك (maçç edmәk)
بوسيدن. ماچّ-و-موچ (maçç-o-muç)
بوس و ليس، بوسيدن و ليسيدن. ماچّيلاتماق (maççılatmaq)
بوسيدن با صدا، ماچ و موچ كردن

ماجال : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) مجال، فرصت يا محلّ مناسب

ماچانلى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام طايفه‌اي از ايل فارسيمدان

ماجيب : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) مواجب، حقوق، مزد

مادا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) ماده. (مقابل نر) مادا خر (mada xәr)
خر ماده. مادا خينگ (mada xıng)
گراز ماده

ماداخيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
(ع) مداخل، دخلها، ثروت و درآمد

ماداخيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
نام نقشي در گليم

مادّا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
مادّه، جسم.
دليل و اصل مطلب، غرض اصلي.
غرض، كينه. مادّالى (maddalı)
سخني كه از روي هدف خاصّي بيان شود، سخن مغرضانه و كنايه دار