Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه فارسجا - قشقایی

تورکجه فارسجا - قشقایی
قه‌ينه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «قه‌‌ينه‌مك» (جوشيدن) (← قاينا) قه‌ينه‌ر (qәynәr)
جوشان. قه‌ينه‌ر-قه‌ينه‌ر (qәynәr-qәynәr)
در حال جوشان. قه‌ينه‌لي (qәynәli)
جوشيده شده

قه‌يناق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: درحال جوش. (← قاينا، قايناق)

قه‌يقاناق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نيمرو، غذايي كه از تخم مرغ و آرد درست كنند. (ريشة كلمه از «قايناماق» (جوشيدن) است.)

قه‌يسَره : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سرما خوردگي چهارپايان

قه‌يتان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: قيطان، نوعي پارچة پنبه‌اي يا ابريشمي

قه‌يتاران : تورکجه فارسجا - قشقایی

: قيطران، نام گياهي علفي

قز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: مخفّف قاز، فعل امر از مصدر «قازماق» (كندن) (← قاز1) قزاق (qәzaq)
اردوي سنگر كَن. نيروي نظامي حكومت. قزماق (qәzmaq)
ته ديگ، برنج برشته شدة ته ديگ كه بايد كنده شود. قزيون (qәzyun)
كشت و كشتار، تلفات عمومي، بيماري واگيردار و كشنده

قضّا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
قضا، اتّفاق، بلا.
مجازاً به معني زرنگ و چابك. قضّا قايتاران (qәzza qaytaran)
قضا گردان، بلا گردان.
رهبر، رئيس، بزرگتر. قضّالى (qәzzalı)
آنكه افكار عجيب و غريبي دارد، زرنگ و خارق العاده.
خطرناك

قيرقوْوول : تورکجه فارسجا - قشقایی

قرقاول

ار : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
مرد، شوهر، زوج. ار- آرواد (әr-arvad)
زن و شوهر، زوجين. اران (әran)
مرد، جوانمرد.
مردان، گروه مردان.
جايگاه مردان بزرگ، محلّي كه داراي آب و هواي خوش باشد. اران خلقي (әran xәlqi)
گروه مردان، مردها. ارجيك (әrcik)
شوهرك، شوهر كوچك، مردي كه زن موقّتي و صيغه‌اي براي خود انتخاب كند. اردالان (әrdalan) = اردلان (әrdәlan)
مرد شجاع (ار + دالان = پاره كننده.)
از نامهاي پسران. اردم (әrdәm)
تجربه، تخصّص.
شخصيّت، قابليّت. (در تركي قديم به معني هنر مردانگي بوده) اردملي (әrdәmli)
متخصّص، با تجربه، ماهر.
با شخصيّت، شايسته و لايق. ارسالان (әrsalan) = ارسلان (әrsәlan)
(ار + سالان) مرد افكن، شيرمرد، شير نر، مرد شجاع. ارسيز (әrsiz)
زن بي شوهر، زن بيوه. ار قوْوان (әr qovan)
آنكه مردان را شكست داده و تعقيب كند، ارغوان.
پيروز، شاداب و سرخ چهره.
نامي است براي پسران.
درخت ارغوان. اركج (әrkәc)
بز نر، پازن 2 تا 3 ساله. (ار +كچي) اركك (әrkәk)
نر، مذكّر. ارلي (әrli)
زن شوهر دار. ارَن (әrәn)
مرد، مردانه.
جوانمرد. ارن خلقي (әrәn xәlqi)
گروه مردان. اره گئدمك (әrә gedmәk)
شوهر كردن، ازدواج كردن

ار : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
از پيشوندها
ار-آغاج (әr-ağac)
پايه‌هاي چوبي قابل حمل، چوب و متعلّقات آن

راب : تورکجه فارسجا - قشقایی

= راپ (rap)
از اصوات تأكيد و تحكيم در ضربه و كتك كاري كه مفهوم محكم و فراوان را مي‌رساند. راب دؤيدو. (محكم كتك كاري كرد.) رابّانى (rabbanı)
چماق محكم كه ضربة شديد وارد كند.
محكم و با ضربه. راپّينى توتماق (rappını tutmaq)
كاملاً تنبيه كردن، محكم كتك كاري نمودن

راجيز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نادر، هر چيز با ارزش و كمياب

رافى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) رافع، قاصد، ايلچي

راغوته : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام گياهي شبيه نعناع

راه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف)
راه، جاده.
راه و روش.
نام نقشي از نقشهاي قالي و گليم. راهان ائدمك (rahan edmәk) = راهـی ائدمك (rahı edmәk)
روانه كردن، به راه انداختن. راه به تور (rah bә tur)
سر به راه، آدم نسبتاً فهميده. راهدار (rahdar)
راهدار، راهبان. راهَكّي (rahәkki)
آنكه از راه گذر كند، رهگذر.
سر راهي، آدم بي سر و پا

راحات : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) راحت، آسوده

راحاتليق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: راحتي، آسايش

رام : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
آرام، ساكت.
اهلي. (مقابل وحشي)

راپورْت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (فر) گزارش، اطّلاعات. راپورتچى (rapurtçı)
(فر. تر) گزارشگر، خبرچين، جاسوس

راس : تورکجه فارسجا - قشقایی

= راست (rast)
راه راست، مستقيم.
سخن راست.
سمت راست. (مقابل چپ) راستا (rasta)
مستقيم، راست، در مسير راست. راسّـی (rassı)
به راستي، حقيقتاً

راي : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
راضي، خشنود.
رضايت، خشنودي. رايا گلمك (raya gәlmәk)
راضي شدن، متمايل شدن، رضايت دادن. رايسيز
بي ميل، نا راضي. رايلى (raylı)
راضي، مايل، موافق. رايليق (raylıq)
رضايت، تمايل. رايليق وئرمك (raylıq vermәk)
رضايت دادن. راي وئرمك (ray vermәk)
رضايت دادن، نظر مساعد اعلام كردن

راز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: راز، سر. راز-و-گيلئي (raz-o-giley)
راز و گله، شكوه و شكايت

عرَب : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) عرب، قوم عرب. عرب چيرپانلى (әrәb çırpanlı)
نام طايفه‌اي از ايل شش بلوكي. عرب شاللى (әrәb şallı) = عرب شاملى (әrәb şamlı) = عرب شانلى (әrәb şanlı)
نام طايفه‌اي از ايل شش بلوكي. عرب گاميشى (әrәb gamışı)
نام طايفه‌اي از ايل فارسيمدان. عربلي (әrәbli)
نام طايفه‌اي از ايل دره‌شوري عربي (әrәbi)
نام نژادي از اسبها.
نام نقشي از نقشهاي «چرخ» كه در بافتن مفرش و پُشتي به كار مي‌رود. عربي ديرناق (әrәbi dırnaq)
نام نقشي در گليم

ارباب : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) ارباب، آقا، سرور. ارباب بيلمز (әrbab bilmәz)
آخرين قسمت ستون فقرات بدن، ماهيچه‌هاي اطراف ستون فقرات