Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه فارسجا - قشقایی

تورکجه فارسجا - قشقایی
ساج : تورکجه فارسجا - قشقایی

: تابه، تاوه، تابه‌اي كه بر روي آن نان پزند. ساجاغى (sacağı)
ساج آياغـی، سه پايه‌اي كه در زير تابه قرار گيرد

ساچ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
زلف، گيسو، گيسوي بلند. ساچ اوزادان (saç uzadan)
زردپي، رباط. (بيات) ساچ باغى (saç bağı)
گيسو بند، رشتة ابريشمي كه زنان و دختران بر گيسوان خود مي‌بستند. ساچلى (saçlı)
داراي گيسو، گيسو بلند

ساچ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
فعل امر از مصدر «ساچماق» (انتخاب كردن) (← سچ) ساچما (saçma)
برگزيده و منتخب. ساچماق (saçmaq)
برگزيدن، انتخاب كردن، از درون جمعي جدا كردن.
پراكنده كردن، پخش كردن.
برچيدن و جدا كردن. ساچيلماق (saçılmaq)
برگزيده شدن.
افشانده و پراكنده شدن.
برچيده شدن

ساچما : تورکجه فارسجا - قشقایی

: ساچمه، گلولة سربي كوچك

شاد : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شاد، خوشحال. شادليق (şadlıq)
شادي، خوشحالي. شادليغينان (şadlığınan)
با شادي و خوشحالي. شادياناليق (şadyanalıq)
شادي، جشن و سرور

سادا : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
ساده، آسان.
پاك و بي آلايش.
راحت و آسوده. ساداجا (sadaca)
ساده لوح، بي ريا. ساداليق (sadalıq)
آساني و سادگي.
ساده و بي ريا بودن

سادات : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سادات، آل علي (ع).
نامي براي پسران.
نام طايفه‌اي از ايل دره‌شوري

صاديقلي : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع-تر) صادقلو، نام طايفه‌اي از ايل دره‌شوري

ساف : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
صاف، صيقلي.
صاف و ساده، بي‌ريا. (اصل كلمه «ساو» از مصدر «ساوماق» (ساييدن و پاك كردن) است. ← ساو)

صاف : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
صاف، مسطّح.
پاك و بي آلايش.
همه، همگي، بطور كلّي. (اين كلمه از مصدر «ساوماق» (پاك و صاف كردن است. ← ساو1) صافا (safa)
صفا، لذّت، خوشي.
صلح و آشتي. صافا سورمك (safa sürmәk)
لذّت بردن، خوش گذراني. صافالي (safalı)
با صفا، جايگاه خوش و خرّم

شافا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شفا، بهبودي

شاف-شاف ائدمك : تورکجه فارسجا - قشقایی

: با رمز و كنايه سخن گفتن. شاف-شاف ائدمه؛ دئ شافتالى

شافتالى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شفتالو، هلو

ساغ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
سمت راست، طرف راست. ساغا (sağa)
به طرف راست، به سمت راست. ساغدان (sağdan)
از سمت راست. ساغدان-سوْلا (sağdan-sola)
از راست به چپ

ساغ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(3)
فعل امر از مصدر «ساغماق» (دوشيدن) ساغان (sağan)
دوشنده، آنكه شير دوشد. ساغديرماق (sağdırmaq)
دوشاندن، دوشانيدن. ساغماق (sağmaq)
دوشيدن.
مجازاً اخّاذي كردن. ساغيش (sağış)
عمل دوشيدن. ساغيلماق (sağılmaq)
دوشيده شدن.
اخّاذي شدن. ساغيم (sağım)
مقدار شيري كه در يك وعده دوشيده شود.
حيوان شيرده. ساغيملى (sağımlı)
حيوان پر شير. ساغين (sağın)
حيوان شيرده.
لبنيات. ساغينْماق (sağınmaq)
دوشيده شدن

ساغ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
سالم و تندرست.
شاد و سر حال. ساغالماك (sağalmak)
سر حال آمدن، بهبود يافتن. ساغ-سكَل (sağ-sәkәl) = ساغ-سؤكَل (sağ-sökәl)
سالم و مريض، حالتي بين سلامت و بيماري. ساغلا (sağla)
نگه‌دار، سالم نگه‌دار. ساغلاماق (sağlamaq)
نگهداري كردن. ساغليق (sağlıq)
صحّت و سلامت، تندرستي

شاغاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شكافتگي سُم اسب بر اثر راه رفتن. (← شاق1، شاقاق)

شاغيز : تورکجه فارسجا - قشقایی

= شاغوز (şağuz)
بز پيشاهنگ. (← شاهاز)

ساغْری : تورکجه فارسجا - قشقایی

: پوست كفل اسب كه از آن نوعي كفش درست كنند

ساغ-ساغان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: زاغ، كلاغ ابلق، زاغك. (ريشة كلمه از اسم صوت ساغ‌، ساغ، ساغ ‌… است.)

شوْغول : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شاغول. (← شاق2، شاقّيل)

شاه : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
شاه، فرمانروا، پادشاه.
نام يكي از مهره هاي شطرنج.
ملكة زنبور عسل.
بزرگ، سنگين. شاهاز (şahaz)
بز پيشاهنگ، بز نري كه پيشاپيش گله حركت كند. شاهانّازليق (şahannazlıq)
فخر فروشي، لاف زدن. شاه اندام (şah әndam)
نام يكي از آهنگهاي موسيقي.
از نامهاي دختران. شاهباز (şahbaz)
شهباز، باز شكاري.
از نامهاي پسران. شاه بَليت
شاه بلوط، بلوط بزرگ. شاه بوداغى (şah budağı)
پير بوداق يا شاه بوداق نام پسر ميرزا جهانشاه قره قويونلو بوده كه در سال 870 هـ
ق به دست برادر خود كشته شد؛ از او شعر و آهنگي در ميان تركان قشقايي وجود دارد كه به آن «شاه بوداغي» مي‌گويند؛ اين بيت از اوست: سئــرم نئــدم هايــواسيـني ناريني قوْي دئسينلر شاه بوداغينگ باغي وار
نام كوهي است در جنوب غربي سميرم. شاه بوداقلى (şah budaqlı)
شاه بوداغي، نام تيره‌اي از قره قوْيونلوها بوده كه گروهي از آنها امروزه در قشقايي به نام «قاديلي» جزء ايل عمله به شمار مي‌روند. شاه پسند (şah pәsәnd)
نام نقشي از نقشهاي قالي. شاه ختايى (şah xәtayı)
نام آهنگي از آهنگهاي موسيقي كه به شاه اسماعيل صفوي منسوب است.
نوعي از انواع شعر كه هر مصرع آن از 15 هجا تشكيل شده است. شاه داشى (şah daşı)
وزني معادل 6 كيلو كه آن را يك من شاه مي‌گويند. شاه ده‌وه‌سي (şah dәvәsi)
آخوندك. شاه رَگ (şah rәg)
شاهرگ، رگ بزرگ. شاه شيلال (şah şılal)
گام بلند، قدم فاصله دار. شاه فيتَك (şah fitәk)
با آهنگ سوت زدن.
نام آهنگي در موسيقي قشقايي. شاه قولوس (şah qulus)
بيماري نقرس. شاهليق (şahlıq)
پادشاهي، حكومت. شاه ليمور (şag limur)
شاه ليمو، ليموي بزرگ.
مجازاً به معني پستان معشوق. شاه مار (şah mar)
مار بزرگ، مار خطرناك. شاه مَحْمَدلي (şah mәhmәdli)
شاه محمّدي، نام طايفه يا تيره‌اي از ايلات كشكولي و عمله. شاهناز بير قئيلان (şahnaz bir qeylan)
نام آهنگي از آهنگهاي موسيقي. شاه نِشين (şah neşin)
شاه نشين، يورد و منزلگاه خرّم و با صفا.
مهمانخانة منزل، محلّي كه پنجرة اتاق به آن طرف باز شود.
نام نقشي در قالي. شاه ويز-ويزه‌ك دوْوره‌سي (şah viz-vizәk dovrәsi)
تعبيري است طنز گونه به معني روزگاران قديم. شاهى (şahı)
پول كم ارزش به اندازة يك بيستم ريال. شاهين (şahin)
شاهين، باز شكاري. شاهى يوْل (şahı yol)
بزرگراه، جادة اصلي، راه اسفالته

ساحار : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
ساحر، جادوگر.
زرنگ، زيرك

ساهات : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
ساعت. (ريشة كلمه «سايات» از سايماق به معني شمردن است.)
وقت و زمان مبارك و مناسب. ساهات واری؟ (آيا زمان مباركي است؟)

شاهداد : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) (محرّف شهادت)
شهادت، گواهي.
شهادتين (گفتن اشهدُ انْ لا اِلهَ الّا الله و اشهدُ انَّ محمَّداً رسولُ الله) شاهداد بورماغى (şahdad burmağı)
انگشت شهادت، دوّمين انگشت دست