Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه فارسجا - قشقایی

تورکجه فارسجا - قشقایی
شان : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
رحم، شكم مادر. مثال
ياتديم آنامينْگ شانينا دؤرد آيليقدا جانا گلديم «آيت الله جهانگيرخان قشقايي»

شان : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
شأن، شوكت، بزرگي.
شاد و خوشحال. شانگيد (şangıd) = شانگود (şangud)
گوسالة يك تا دو ساله، ماده گاو جوان. شانگول (şangul)
گوساله، گوسالة يك تا دو ساله.
شنگول، قشنگ، شاد. شانگول-مانگول (şangul-mangul)
شاد و شنگول. شانلى (şanlı)
با شأن و شوكت، پُر افتخار. شانليق (şanlıq)
شادي و خوشحالي. شان-و-شوْوكت (şan-o-şovkәt)
شأن و شوكت، مقام و رتبة بلند

شانا : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
شانه، كتف.
تكّه چوبي كه دو قطعه چوب ختاب (قَتَب) جهاز شتر را به هم وصل كند. (اصل كلمه «چانا» (وسيلة اتّصال) است. ← چان)

سانْج : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «سانجماق» (فرو كردن) سانجاق (sancaq)
سوزن قفلي، گيره.
سنجاقك.
پرچم گياه.
نام گياهي با پرچم بلند. سانجاق اوْتو (sancaq otu)
نام گياهي از خانوادة چمن. سانجان (sancan)
نيش زننده. سانجْلى (sanclı)
دردمند، دردزار. سانجماق (sancmaq)
فرو كردن، آمپول زدن.
گزيدن، نيش زدن.
تير كشيدن، يك مرتبه درد گرفتن. سانجى (sancı)
درد شديد ناگهاني كه تير كشد. سانجيلاماق (sancılamaq) = سانجيلانماق (sancılanmaq)
يك مرتبه درد گرفتن عضوي از بدن. سانجيلماق (sancılmaq)
فرو برده شدن، فرو رفتن.
گزيده شدن، نيش زده شدن. سانجيلى (sancılı)
دردمند، آنكه دچار درد شديد باشد. سانجيماق (sancımaq)
آمپول زدن، فرو كردن.
گيره زدن، وصل كردن

سانچاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
پرچم گياه. (← سانْج، سانجاق)

سانچاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2 )
آنچه براي زينت از چيزي آويزان كنند. (← سال، سالچاق)

سانـديغا : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
قفسة سينه.
لاغر و استخواني

سانديق : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
صندوق.
نام نقشي از نقشهاي قالي

سانتور : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
سنتور، از آلات موسيقي

سانتور : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
ساتور قصّابي

ساپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
دسته، مشته.
نوك رشته، ابتدا يا انتهاي نخ. ساپلاماق (saplamaq)
دسته دار كردن تبر، تيشه و …
نخ به سوزن كشيدن. ساپلانماق (saplanmaq)
دسته دار شدن.
به رشته كشيده شدن

ساپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
فعل امر از مصدر «ساپماق» (پخش كردن) كه در قشقايي اغلب «سپمك» گفته مي‌شود

ساپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(3)
از پيشوندهاي تركي است كه در جلو بعضي كلمات قرار مي‌گيرد و به معني اشباع و فراواني است. ساپ ساری (كاملاً زرد) ساپ سادا (بسيار ساده و بي آلايش)

شاپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
صداي به هم خوردن كف دستها.
كف دست، كف پاي شتر و هر نوع دست يا پا كه پهن باشد. (← شپ) شاپاك (şapak) = شاپَك (şapәk)
صداي به هم خوردن كف دستها.
كف زدن، دستك زدن

شاپالاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سيلي، كشيده، تو گوشي. شاپالاقلاماك (şapalaqlamak)
سيلي زدن، كشيده زدن. شاپ–شالتاق (şap-şaltaq)
چيزي از ديگران اخّاذي كردن. شاپلاما (şaplama)
سيلي، تو گوشي. شاپيش (şapış)
صداي شاپ.
آب دهان. (با توجّه به اين معمّا) آغ شاپيش، يئره ياپيش. (جواب معمّا
آب دهان) شاپّى كيرْمان (şappı kırman)
نوعي دوك نخ ريسي كه از يك ميلة محوري و دو تختة مسطّح كوچك و كم عرض تشكيل شده است. شاپّيلاتماق (şappılatmaq)
سيلي زدن، كتك زدن، ضربه وارد كردن. شاپّيلاماق (şappılamaq)
صداي كشيده (سيلي) به گوش رسيدن. شاپّيلى (şappılı)
دوك نخ ريسي

ساپان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فلاخن، وسيلة پرتاب سنگ

ساپلى : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
داراي دسته، دسته دار، مشته دار.
سوزن نخ شده، سوزن داراي نخ

شاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
شق، ايستاده، سر پا.
برجسته و بالا آمده. شاقّاناق (şaqqanaq)
شقيقه. (به اعتبار برجستگي استخوان شقيقه) شاقّ-و-راق (şaqq-o-raq)
شق و رق، با نشاط، سر حال و شاداب. شاقّيل (şaqqıl)
شاغول

شاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
صداي برخورد، صداي تلاقي، تركيدگي و …
شقّه، تركيدگي، قطعه. شاقّا (şaqqa)
شقّه، قطعه.
شاخه، ساقة بزرگ درخت. شاقّار-شاقّار (şaqqar-şaqqar)
داراي شكافهاي متوالي، بريدگيهاي متوالي. شاقاق (şaqaq)
شكافتگي سُم اسب، تركيدگي پوست پاشنة پا يا كف دست. شاق-شاقّى (şaq-şaqqı)
چوب تعليم، چوبي كه تا نيمه آن را به صورت طولي مي‌شكافند و با آن كرّه اسب را تعليم مي‌دهند.
نوعي فلاخن كه چوپانها با صداي آن گرگها را مي‌ترسانند. شاقّ-و-پوک (şaqq-o-pük)
نام گياهي با گلهاي زرد كه بعد از ريختن گلبرگها، مادگي آن به محفظه‌اي پُر از هوا تبديل مي‌گردد؛ اين محفظه با فشار دادن مي‌تركد و صدا مي‌دهد.
نام درختي با ساقه‌هاي محكم. (←تابولقه) شاقّيريق (şaqqırıq)
تُرد و شكننده. شاقّيلا بادام (şaqqıla badam)
چغاله بادام، بادام تر. شاقّيلاتماق (şaqqılatmaq)
صداي شارق و شوروق در آوردن. شاقّيلاماق (şaqqılamaq)
صداي انفجار گلوله و امثال آن به گوش رسيدن. شاقّيلْتى (şaqqıltı)
تفنگ اسباب بازي و صداي شليك آن. شاقّيلوْوونْج (şaqqılovunc)
نوعي فلاخن كه مثل تفنگ صدا مي‌دهد

ساقّ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: كام دهان، قسمت دروني فكّ بالا. ساقّوْو (saqqov)‌
بيماري مشمشه، آنفلوآنزاي حيواني. ساقّى قره (saqı qәrә)
بد دهن، شوم، بد يُمن، بد قدم.
عبوس و ترشرو

شاقّى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام طايفه‌اي از ايل دره‌شوري

شاقّيماك : تورکجه فارسجا - قشقایی

: جيم شدن، در رفتن

ساقّينماق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: ساقط شدن، حذف شدن، زايل شدن

شاقّيراق : تورکجه فارسجا - قشقایی

= شاقّيريق (şaqqırıq)
نام پرنده‌اي از رستة مرغابيها

ساقّيرغا : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
كنه، حشرة خونخوار و چسبنده.
چسبنده، مزاحم.
سمج و مصرّ