Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه فارسجا - قشقایی

تورکجه فارسجا - قشقایی
طالاه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) طالع، سرنوشت. طالاه دؤشورمك (talah döşürmәk)
طالع كسي را ديدن، طالع بيني

تالاه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
طالع، شانس.
طالع و درخشنده. خوب آرواد، ياخشى ار بختي تالاه دير. (همسران خوب شانس خوبي هم خواهند داشت) تالاه دؤشورمَك (talah döşürmәk)
كف بيني، طالع كسي را بر رسي كردن

طالاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: طلاق، جدا شدن زن و شوهر از يكديگر

تام : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
طعم، مزه. تاماه (tamah)
طمع و حرص. (اصل كلمه «تاما» (آنچه در دهان مزه توليد كند و آب به دهان بيفتد) بوده است.) تامارزی (tamarzı)
آرزومند، حسرتمند. (ريشة كلمه مركّب از (طمع + آرزو) است.) تامّاكا (tammaka) = تامّاكّو (tammaku)
تنباكو. تاماه (tamah)
طمع، حرص. تاماهسيز (tamahsız)
بي طمع، كم طمع، قانع. تاماهكار (tamahkar)
طمع كار، حريص و آزمند. تاماهلانماق (tamahlanmaq)
حريص شدن، به طمع افتادن. تاماهلى (tamahlı) = تاماهى (tamahı)
حريص، آزمند. تامسيز (tamsız)
بد طعم، بد مزه. تاملى (tamlı)
خوش طعم، خوش مزه

تام : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
كامل و تمام. (تر. قد) تامام (tamam)
تمام، پايان.
با تجربه، ماهر. واری ايشده تامام دير. (در همة امور با تجربه است و مهارت دارد.)

تاماشا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) تماشا، گردش و تفريح. تاماشاچى (tamaşaçı)
تماشاچي، تماشا كننده. تاماشا خانا (tamaşa xana)
تماشا خانه، محلّ نمايش. تاماشالى (tamaşalı)
تماشايي، ديدني

تاماتا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: گرجه

تامبورغا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: لاغر و استخواني، خشك و لاغر

تامدار : تورکجه فارسجا - قشقایی

= تامنار (tamnar)
فرشِ سرِ دار، فرش و هر نوع بافتني كه در حال بافت باشد

تانى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «تانيماق» (شناختن) (با كلمات
دان، دانش، دانستن، دانا، توانا و … در فارسي هم‌ريشه است.) تانيتديرماق (tanıtdırmaq) = تانيتماق (tanıtmaq)
شناساندن، معرّفي كردن. تانيش (tanış)
آشنا، خودي.
آشنا شده، شناخته شده.
شاهد، آشنا، گواه. تانيشديرماق (tanışdırmaq)
به همديگر شناساندن. تانيشليق (tanışlıq)
آشنايي، شناخت. تانيق (tanıq)
گواه، شاهد، آشنا. تانيلماز (tanılmaz)
ناشناخته. تانيلماق (tanılmaq)
شناخته شدن. تانيلميش (tanılmış) = تانيلى (tanılı)
شناخته شده، مشهور و معروف. تانيمازليق (tanımazlıq)
نا آشنايي، نشناختن. تانيماق (tanımaq)
شناختن، پي بردن.
به رسميّت شناختن، تأييد كردن. تانينماز (tanınmaz)
ناشناخته، مجهول. تانينماق (tanınmaq)
شناخته شدن، مشهور شدن

دانيش : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «دانيشماق» (سخن گفتن) (با كلمات دانش، دانا، دانستن و … فارسي و تانيماق (شناختن) تركي همريشه و همخانواده است.) دانيشديرماق (danışdırmaq)
به صحبت و مباحثه واداشتن. دانيشديريلماق (danışdırılmaq)
به سخن گفتن وادار شدن. دانيشماق (danışmaq)
حرف زدن، صحبت كردن. دانيشيق (danışıq)
صحبت، گفتگو. دانيشيلماق (danışılmaq)
صحبت شدن، مورد بحث قرار گرفتن

تاپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
صداي افتادن چيزي. (← تپ) تاپّارلاماق (tapparlamaq)
سر و صدا راه انداختن، تشر زدن، تهديد كردن. تاپان (tapan)
غلتك، غلتك دستي. تاپانچا (tapanèa)
سيلي، پس گردني.
تپانچه، تفنگ كوچك و جيبي. تاپ-تاپ (tap-tap)
صداي تاپ تاپ، سر و صدا. تاپ-تاوش (tap-talaş)
تلاش و تقلّا، حركت و فعاليت. تاپ-تاغايير (tap-tağayır)
تشر و تغيّر، توپ و تشر. تاپّى (tappı)
تپو، نان ضخيم و پهن كه هنگام چسباندن به تنور صدا كند. تاپّيلاتماق (tappılatmaq)
صداي تاپ توپ ايجاد كردن، به صدا در آوردن. تاپّيلاماق (tappılamaq)
صداي تاپ و توپ به گوش رسيدن

تاپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
بن مصدر «تاپماق» (پيدا كردن) تاپان (tapan)
پيدا كننده، يابنده. تاپشيرما (tapşırma)
سفارش، توصيه.
به امانت داده شده، امور محوّله.
عمل به خاك سپاري مرده. تاپشيرماق (tapşırmap)
سفارش كردن، سپردن.
واگذار كردن، به امانت دادن.
مردن، فوت شدن. (آدمي در زمان مرگ، خداوند (گمشده‌اش) را پيدا مي‌كند.) تاپشيريق (tapşırıq)
سفارش، توصيه.
امانت، واگذاري. تاپشيريلماق (tapşırılmaq)
سفارش شدن، توصيه شدن.
واگذار شدن، محوّل شدن.
به خاك سپردن مرده. تاپماجا (tapmaca)
معمّا، چيستان. تاپماق (tapmaq)
پيدا كردن، يافتن، كشف كردن. تاپيشماق (tapışmaq)
مردن، فوت شدن. (در هنگام مرگ، انسان گمشدة خود (خدا) را پيدا مي‌كند.) تاپيلماز (tapılmaz)
ناياب، كمياب. تاپيلماك (tapılmak)
پيدا شدن، كشف شدن

تاپّال : تورکجه فارسجا - قشقایی

= تاپّيل (tappıl)
پهن و بزرگ، برجسته و بر آمده. (← تاپّار) تاپّالا (tappala)
تپاله، فضلة پهن گاو

تاپّار : تورکجه فارسجا - قشقایی

: تپّه، بلندي، تپّة بزرگ و بلند. (← توْپ، توْپّار)

تاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
عدد فرد.
تك درخت مقدّس، درخت تاغ. (← تاغ)
طاقه، قماش، يك بسته پارچه. تاقـّا (taqqa)
طاقه، قماش، يك بسته پارچه. تاقمالا (taqmala)
بازي تك و جفت (نوعي مسابقه كودكانه جهت تشخيص اعداد فرد و زوج كه براي تقويت هوش كودكان مؤثّر است.)

تاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
زمين سفت و صاف كه خالي از گياه باشد، زمين بي‌ثمر و بي‌فايده.
تاس، بي مو، كچل.
ياوه، سخن بيجا، سخني كه فايده‌اي نداشته باشد.
صداي افتادن چيزي، صداي ترق تروق.
تاق، سقف خانه. تاقّاناق (taqqanaq)
چوبدستي بلند، ستبر و خشك.
خشك، هر چيز كاملاً خشك كه مثل چوب بايستد. تاق-تاق (taq-taq)
صداي به هم خوردن اشيا.
قسمتي از كمر كوه كه معمولاً طاقچه مانند و پلكاني است. آغ داغـينگ تاق-تاغيندا قوچ-قوْيون ياتاغيندا بير گئجه مئهمان اوْلام اؤز ياريم اوْتاغيندا تاق-تاقّى (taq-taqqı)
فنگ كودكانه كه نوعي اسباب بازي شمرده مي‌شود.
نام نقشي در گليم.
چوب سر شكافته‌اي كه با تكان دادن آن تاق‌تاق ايجاد شود و براي تعليم كرّه اسب جوان به كار برند. تاق وورماق (taq vurmaq)
طاق زدن سقف ساختمان.
معاملة كالا به كالا. تاقّير (taqqır)
صاف و بدون زائده، زميني كه صاف و خالي از علف، درخت، سنگ و … باشد.
بي مو و كچل.
صاف و پاك، همه و همگي. تاقّيرغا (taqqırğa)
خشك و استخواني، لاغر و استخواني. تاقّيشْت (taqqışt)
صداي ترق تروق. تاقّيلاتماك (taqqılatmak)
به صدا در آوردن، تق تق كردن.
منفجر كردن، شليك كردن. تاقّيلا توفنگ (taqqıla tüfәng) = تاقّيلى تـوفنگ (taqqılı tüfәng)
تفنگ كودكانه، تفنگ اسباب بازي. تاقّيلاماك (taqqılamak)
منفجر شدن، شليك شدن.
صداي تاق تاق به گوش رسيدن. تاقّيلْتى (taqqıltı)
تفنگ كودكانه

طاقّا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: طاقه، قماش، بسته يا لوله‌اي كه معمولاً از جنس پارچه باشد. (اصل كلمه «تاقّا» (يك بسته شده، يكي و متحد شده) است. ← تاق2، تاقّا)

تاقّاص : تورکجه فارسجا - قشقایی

: تقاص، قصاص، تلافي

تار : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
دور، جدا، راه طولاني.
نيمه تاريك، هواي گرگ و ميش.
رشته، نخ، تار قالي و امثال آن. تاراج (tarac)
تاراج، غارت، متفرّق و چپاول كردن. (← تال، تالاماق) تار دوشمك (tar düşmәk)
دور افتادن، جدا ماندن. تار-و-پَرْك (tar-o-pәrk)
تار و پود.
دار و دسته، گروه. تار-و-مار (tar-o-mar)
تار و مار، از هم متلاشي شده، از هم دور شده

تار : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
تار، نام يكي از آلات موسيقي

تارا : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
ستاره.
از نامهاي دختران. (← سيت، سيتارا)

تارا : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
تاره، جوانة نخل

تاراپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صداي افتادن چيزي بر زمين. تاراپّى (tarappı)
شتر نر كه در هنگام راه رفتن پاهايش تاپ تاپ كند، لوك، لوك مست. تاراپّيشْت (tarappışt)
صداي تاراپ. تاراپّيلاماق (tarappılamaq)
صداي تاپ توپ ايجاد شدن

تاراق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صداي ترق و تروق، صداي رعد يا انفجار چيزي. تاراقّيلاماك (taraqqılamak)
صداي ترق و تروق به گوش رسيدن