Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه فارسجا - قشقایی

تورکجه فارسجا - قشقایی
هئيوا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: به، ميوه يا درخت به

حئيوان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) حيوان، جانور اهلي

حئيض : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) حيض، ركل بانوان. حئيضه (heyzә)
حيضه، ناراحتي معده و دستگاه گوارش

هئيضه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: ترشّحات اسيد معده، ناراحتي گوارشي

هئزار : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) هزار، عدد
هئزار پيشه (hezar pişә)
جعبة مخصوص نگهداري لوازمي چون قوري، استكان، نعلبكي و … كه در قديم از ساقه و برگهاي نخل درست مي‌كردند؛ امّا بعدها از چوب و ميخهاي فلزي و مرغوب ساخته مي‌شد. هئزارا (hezara)
هزاران، فراوان، زياد

هف : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2) = هفت (hәft)
(ف) عدد 7 (به تنهايي كاربرد ندارد.) هف دسمال (hәf dәsmal)
نام آهنگي در موسيقي. هفته (hәftә)
هفته، 7 روز. هفته باشي (hәftә başı)
سر هفته، آخر هفته، آخرين ساعات روز جمعه. هفته‌ليك (hәftәlik)
به مدّت يك هفته.
هفته نامه

هف : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1) = هفه (hәfә)
گرما، حرارت. (← هاف3) هفلَنديرمك (hәflәndirmәk)
داغ كردن، جوشاندن. هفلَنمك (hәflәnmәk)
گرم شدن، به جوش آمدن، پختن. هفه‌لنديرمك (hәfәlәndirmәk)
ضد عفوني كردن به وسيلة آب داغ. هفه‌لنمك (hәfәlәnmәk)
گرما زده شدن، گرمايي شدن. هفه‌له‌مك (hәfәlәmәk)
دچار گرما زدگي شدن، گرم و داغ شدن.
چيزي را در آب جوش انداختن و بيرون كشيدن.
تند تند جويدن غذاي گرم

هگَر : تورکجه فارسجا - قشقایی

: زين، زين اسب. هگرلتمك (hәgәrlәtmәk) = هگرله‌مك (hәgәrlәmәk)
زين كردن اسب. هگرلنمك (hәgәrlәnmәk)
زين شدن اسب. هگرلي (hәgәrli)
اسب زين دار

هي : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صداي راندن و دفع كردن، صوتي كه در موقع راندن حيوان به كار برند، هين. هي ائدمك (hi edmәk)
راندن حيوان، چارپايان كاروان را به پيش راندن

هيج : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صداي راندن حيواناتي چون شتر، گوسفند و … صوتي كه ساربان با اداي آن باعث حركت و هيجان شتر گردد. هيجه‌له‌مك (hicәlәmәk)
تحريك كردن، تشويق كردن، به هيجان آوردن. هيجّوْو (hiccov)
صوتي است براي تحريك شهواني گاوها. هيجّي (hicci)
صوت راندن شتر و تهييج او. هيجيم-قيجيم (hicim-qicim)
تحريك و تشويق، جنبش و هيجان

هيجاب : تورکجه فارسجا - قشقایی

: لذّت بردن. (← هجاب)

هيچّ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صوت راندن گوسفند. (← هيج)

حيله : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) حيله، مكر، فريب

هيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
فعل امر از مصدر «هيلمك» (تكان دادن، زور زدن)
اختلاط و آميزش مايعات. (← هئل2) هيللَتمك (hillәtmәk)
تكان دادن. هيللَنمك (hillәnmәk)
تكان خوردن، حركت كردن.
پرسه زدن، دور زدن، چرخيدن. هيلْلي (hilli)
آبرك. 2ـ رقيق، آبكي. هيله (hilә) = هيله مازار (hilә mazar)
به سختي، به زور، زوركّي. هيليچاق (hiliçaq)
آبرك. هيليك-تيليك (hilik-tilik)
به سختي، به زور

هيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
هِل. (← هئل1)

هيم : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
جنبش، فعاليت.
از اصوات تأييد، صوتي است كه در زمان تأييد سخن ديگران يا هنگام كار كردن و زور زدن ادا مي‌شود. (← هوم) هيمَّت (hımmәt)
همّت، تلاش، كوشش و فعاليت.
غيرت، تعصّب.
از نامهاي پسران. هيمَّتلي (hımmәtli)
با همّت، با غيرت. هيمّ-و-جوم (hımm-o-cum) = هيمّ-و-قيم (hımm-o-qım)
همّت و جنبش، تلاش و فعاليت، تكان خوردن. هيمّير (hımmır)
با هم كار كردن، متّحد شدن.
حمله، هجوم. هيمّير ائدمك (hımmır edmәk)
حمله كردن. هيمّيل (hımmıl)
خروشان، نعره‌زن. هيمّيلاماق (hımmılamaq)
صدا كردن، غرّش سيل و نيز غرّيدن جانوراني چون پلنگ، شير و
نهيب زدن، غرّيدن.
فعاليت كردن. هيمّيل-هيمّيل (hımmıl-hımmıl)
به زور پُر شده، پُر و لبريز

هين : تورکجه فارسجا - قشقایی

فعل امر از مصدر «هينمك» (پياده شدن) (← هئن و ائن2) هينمك (hinmәk)
پياده شدن

هينْچيرماق : تورکجه فارسجا - قشقایی

= هينْقْچيرماق (hınqçırmaq)
هكچه زدن. (← خيم، خيمچيرماق)

هينْگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
هنّ و هن، صوت آه و ناله.
صوتي است كه در موقع راندن الاغ ادا مي‌شود. هينگ-و-هينگ (hıng-o-hıng)
صوت راندن الاغ. هينگيلاماق (hıngılamaq)
هن هن كردن، زاريدن، ناليدن

هينگيفْت : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
فراوان، زياد.
محكم، استوار

هيقه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: رو به سويي نمودن، توجّه داشتن. (نمدي)

هيق : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
نفس، هنّ و هن، نفسي كه توأم با سر و صدا باشد.
نق، غرولند. (← هوْق1، هوْك) هيقّ-و-کوپ (hıqq-o-küp)
نفس نفس زدن، هنّ و هن كردن.
صداي ناله مانند، زاري. هيقّ-و-نيق (hıqq-o-nıq)
نفس نفس زدن.
غرولند. هيقّيلاماك (hıqqılamak)
نفس نفس زدن، هنّ و هن كردن. هيقّينماق (hıqqınmaq)
نفس نفس زدن، زور زدن، هنّ و هن كردن. هيقّينه-هيقّينه (hıqqınә-hıqqınә)
در حال نفس زدن و هنّ و هن كردن

هير : تورکجه فارسجا - قشقایی

= هيرْت (hırt)
صداي خندة بي ادبانه.
لفظي است كه در مقابل هر حركت نا بجا و نا درست گفته مي‌شود.
توانايي، رمق. هيرت-هيرت (hırt-hırt)
خنده‌هاي متوالي بي ادبانه. هيرتي (hırti)
بي ادب، سبك و نا موقّر. هيرتيلاماق (hırtılamaq)
بي ادبانه و با صداي بلند خنديدن. هيرنَك (hırnәk): تمسخر، مسخرگي. هيرنَكّي (hırnәkki)
مسخره، مورد تمسخر. هيرّه (hırrә) = هير-هير (hır-hır)
صداي خندة بي ادبانه. هيرّه‌كي (hırrәki)
بي ادب، نادان، بي نظم و نا مرتّب. هيرّ-و-گالا (hırr-o-gala)
توپ و تشر، جار و جنجال، فرياد و سر و صدا. هيرّ-و-گورّ (hırr-o-gurr)
تشر، نهيب.
فعاليت، حركت و تمايل جنسي. هيرّ-و-نير (hırr-o-nır)
هر حركت نابجا و يا مبتدي. هيرّوْو (hırrov)
لفظي است كه در قبال حركت بي ادبانه گفته مي‌شود.
بي ادب، بي نظم، نا مرتّب. هيريفْت (hırıft)
كتك محكم، ضربة محكم.
هنگفت، فراوان. هيرّيلاماق (hırrılamaq)
بي ادبانه خنديدن.
شيهه كشيدن اسب نر به خاطر هوس جنسي يا گرسنگي. هيريم (hırım)
گرمي، شور، هيجان.
رمق، توانايي و جنبش. (← هور2 ، هوروم) هيرّيماق (hırrımaq)
با چوبدستي ستبر بر كسي كوبيدن، كتك زدن. هيريمّه (hırımmә)
نعره، فرياد، تشر. هيرينْج (hırınc) = هيرينْگ (hırıng) = هيرينْگه (hırıngә)
نفسهاي عميق به خاطر عصبانيّت، تشر، ناراحتي

هيردَنگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
محكم.
فراوان. (فا)

هيريس : تورکجه فارسجا - قشقایی

: تير بلندي كه روي بام ساختمان به كار برند