Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه فارسجا - قشقایی

تورکجه فارسجا - قشقایی
هيرپينچاليق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: آبرك

هيتيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شبيه، مانند. هيتّيلي (hittili)
دقيقاً مانندِ، شبيه. هيـتّيلي اؤزو دير. (دقيقاً مثل خودش است.)

هيژّوْو : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صوتي كه براي تحريك شهواني گاو ادا مي‌شود. (← هيج، هيجّوْو)

اهَك : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
خرد، له و كوبيده شده.
آهك

حكيم : تورکجه فارسجا - قشقایی

(ع)
حكيم، فيلسوف، دانشمند.
دكتر، پزشك. حكيمليك (hәkimlik)
طبابت، پزشكي

هكّال : تورکجه فارسجا - قشقایی

: گردن بند زينتي اسب يا شتر

هكَل : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
هيكل، اندام.
گردن بند زينتي كه بر گردن شتر يا اسب بندند. (اين كلمه با «حك» (نصب كردن) عربي و «اك» (بكار) تركي همريشه است.)

حَكْم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) حكماً، حتماً، قطعاً. حكم ائدمك (hәkm edmәk)
دستور اكيد دادن. حكمَن (hәkmәn)
حكماً، حتماً

حَكَم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
كمك، ياري.
پشتيبان، يار و ياور

هل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
تلفّظي از كلمة «ال» (دست) كه به تنهاي كاربرد ندارد. هلپَر (hәlpәr) = هلپَران (hәlpәran) = هلپَر ائدمك (hәlpәr edmәk) = هلپَرله‌مك (hәlpәrlәmәk)
چنگ انداختن. هلَم كوْر (hәlәm kor)
دفاع ناشيانه، در موقع حملة سگها چوبدستي را اطراف خود گرداندن و از خود دفاع كردن

هله : تورکجه فارسجا - قشقایی

: هنوز، تا به حال. (← هال، هالا)

اهل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
اهلي، رام، خانگي، دست آموز.
اهل و ساكن. اهل اوْلماق (әhl olmaq)
آرام و دست آموز شدن، اهلي شدن حيوان وحشي. اهلي (әhli)
رام، دست آموز

هل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2) = هلّ (hәll)
ريزش، ريختن.
حل شدن، اختلاط، آميختگي. (← هئل2) هلّ اوْلماق (hәll olmaq)
ريختن، سرازير شدن.
مخلوط شدن. هلَّم-قلَّمليك (hәllәm-qәllәmlik)
عملي كه در آن خلوص نباشد، حقّه بازي، كلك. هل مورْد (hәl murd)
گوشت حيوان لاغر، خوراكي كه از قسمتهاي مختلف گوشت حيوان لاغر به دست آيد. هلّه با (hәllә ba) = هلّه به (hәllә bә) = هلّه‌مه (hәllәmә)
حليم، نوعي آش كه در آن از انواع گياهان معطّر دارويي و خوراكي مخلوط كنند تا خوشمزه تر شود. هله پز (hәlә pәz)
نيم پز، كمي پخته شده. هله-پله (hәlә-pәlә)
هذيان، سخنان مخلوط و درهم. هلّ-و-هوش (hәll-o-hoş)
مخلوط، در هم، آشفته. هل-و-هول (hәl-o-hul) = هله-هوله (hәlә-hulә)
نا منظّم، آشفته و در هم. هله-هيرتوْو (hәlә-hirtov)
لا ابالي، بي نظم و بي تربيت.
صوتي است كه در مقابل اعمال نا درست افراد بي تربيت گفته مي‌شود

هله‌هيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: هلاهل، زهر. (← آل4 ، آلا هيل)

هلئي : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
كوبيدن، در زير پا له كردن.
موسيقي مقامي به معني كوبيدن ارواح خبيثه در زير پا كه به صورت پايكوبي و رقصِ دايره وار و دسته جمعي انجام مي‌گيرد.
نام آهنگي در موسيقي. (← هالاي) هلئي ائدمك (hәey edmәk)
كوبيدن، زير پا له كردن، خرمن كوبي. هلئي توتما (hәley tutma)
نام آهنگي در موسيقي. هلئيچي (hәleyçi)
رقّاص، آنكه خوب برقصد. هلئي-دوْو (hәley-dov)
زير پا كوبيدن و دويدن، دويدن و له كردن، لگد كوب كردن. هلئيلَنمك (hәleylәnmәk)
زير پا له شدن. هلئيله‌مك (hәleylәmәk)
زير پا له كردن، كوبيدن. هلئيلي خُسرو (hәleyli xosrov)
نام آهنگي در موسيقي. هلئي نِظامى (hәleye nezamı)
نام آهنگي در موسيقي. هلئيـوان (hәleyvan)
نام نژادي از اسبها. هلئي-هلئي (hәley-hәley)
نام آهنگي در موسيقي

هلوْو : تورکجه فارسجا - قشقایی

: از درختان جنگلي با برگهاي سبز كم رنگ. (طايفة بوْللو)

هلپه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام گياهي از گياهان علوفه‌اي

حلقه : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
حلقه، دايره.
انگشتري، حلقة نامزدي.
زنجير، حلقة زنجير. (اصل كلمه «خالقا» (مانند خال) بوده كه دايره شكل است. ← خال) حلقه‌له‌مك (hәlqәlәmәk) = حلقه وورماق (hәlqә vurmaq)
حلقه زدن، محاصره كردن، به صورت دايره در آوردن

هلَز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: هنوز، تا به حال. (← هال، هاوز)

هم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف)
هم، نيز.
با هم، متّحد. همبال (hәmbal)
مجاور، همسايه. همبير (hәmbir)
با هم، متّحد، همراه. همبير اوْلماق (hәmbir olmaq)
متّحد شدن. همتافاق (hәmtafaq)
هم اتّفاق، متّحد. همچشم (hәmçәşm)
همچشم، مقابل و رقيب. همداد (hәmdad)
به داد هم رسيدن، كمك، ياري. همدرد (hәmdәrd)
همدرد، شريك درد، دو نفر كه درد مشترك داشته باشند. همدست (hәmdәst)
متّحد، همراه.
دو حيوان كه دستهايشان به هم بسته شده. همريش (hәmriş)
باجناق، دو نفر كه دو خواهر را به زني گرفته باشند. همسامون (hәmsamun)
هم مرز، همسايه. همسوْي (hәmsoy)
هم نژاد، دو نفر كه هر دو از يك نسل و نژاد باشند. همشاخ (hәmşax)
مقابل، روبرو.
جنگ بين دو نيروي متخاصم كه در مقابل هم قرار گيرند. همگردن (hәmgәrdәn)
هم مقام، هم شأن. همگير (hәmgir)
متّحد، همراه. همگير اوْلماق (hәmgir olmaq)
همه با هم متّحد شدن. هم-هم (hәm-hәm) = هم-همه (hәm-hәmә)
همهمه، ازدحام.
شكوه و جلال. همه‌يي (hәmәyi)
همه، همگي. همي (hәmi)
هم، همچنين، نيز. هميده (hәmidә)
و همچنين، و نيز

حمييَت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
حمايت، كمك.
حميّت، غيرت. حمييت ائدمك (hәmiyәt edmәk)
حمايت كردن، كمك كردن

حمْل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
حمله، هجوم.
حمل، برداشتن. حمل ائدمك (hәml edmәk)
حمله كردن، هجوم آوردن.
حمل كردن، بردن. حمله (hәmlә)
حمله، هجوم

همّونه‌يي : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) برّة شكم بزرگ. (← هامان، هامّونه‌يي)

اهمن : تورکجه فارسجا - قشقایی

: گويند سرما پيرزن دو پسر داشت به نامهاي اهمن و بهمن (احمد و موْحمَد = ماحمود) كه ده روز اوّل اسفند را اهمن و ده روز دوّم (از دهم تا بيستم اسفند) را بهمن مي‌گويند

همه‌يي : تورکجه فارسجا - قشقایی

= همه‌يي‌كي (hәmәyiki)
حتّي اگر، تا آنجا كه