Multilingual Turkish Dictionary

Az Turkish Farsi

Az Turkish Farsi
ŞİŞ : Az Turkish Farsi

(3)
(ف) عدد 6 (شش). شيش‌ بليكلي (şiş bәlikli) = شيش به‌ي‌لي (şiş bәyli)
شش بلوكي، نام ايلي از ايلات عمدة قشقايي كه اكثر طوايف آن از ايل اوْوشار (افشار) منشعب گشته؛ نام اين ايل را در كتيبة «گول تكينِ» دشت اورخون مي‌بينيم. (← كتاب «يادمانهاي تركي باستان» ص-141) شيش پر (şiş pәr)
شش پر، نوعي گرز كوچك داراي 6 يا 8 پر. شيش مئخه ائدمك (şiş mexә edmәk)
محكم كردن، استوار ساختن. شيش-و-بئش (şiş –o-beş)
تاس 6 و 5 در تخته نرد، اصطلاحي است در بازي تخته نرد. شيشوْو (şişov)
شِش آب، دوغاب، دوغ رقيق، دوغي كه 6 قسمت از 7 قسمت آن آب خالص باشد

ŞİŞ : Az Turkish Farsi

(2)
خلال، چوب باريكي كه با آن قطعه‌هاي چادر را به هم وصل مي‌كنند.
ميخ، ميخ چادر.
سيخ چوبي يا فلزّي. شيش چاخان (şiş çaxan)
ميخكوب، تخماق. شيش چاخماق (şiş çaxmaq)
قطعه‌هاي چادر را با خلال به هم وصل كردن.
ميخ كوبيدن.
تير از كمان رها كردن. شيشليك (şişlik):
نوعي كباب كه در سركه و فلفل خوابانده باشند و با سيخ چوبي يا فلزي بپزند.
نوعي چنته كه در آن خلالهاي چادر را بگذارند

ŞİŞ : Az Turkish Farsi

(4)
فعل امر از مصدر «شيشمك» (تمرگيدن) گل شيش؛ بير يئره اوْتور. (بيا به تو مرگ و در گوشه‌اي بنشين.)

ŞİŞӘ : Az Turkish Farsi

:
شيشه.
هر چيز ظريف و شكننده، نازك نارنجي. شيشه ديرمه (şiş dırmә)
نوعي از بافته‌هاي ايلات قشقايي

ŞİŞ : Az Turkish Farsi

(1)
ورم، تورّم بدن.
متورّم، ورم كرده.
چاق و فربه. شيشديرمك (şişdirmәk)
متورّم كردن، پر باد كردن.
چاق كردن. شيشَك (şişәk)
گوسفند جوان و چاق 2 الي 3 ساله. شيشمك (şişmәk)
ورم كردن، متورّم شدن.
چاق شدن. شيشيرْتْمَك (şişirtmәk) = شيشيتمك (şişitmәk)
پر باد كردن به وسيلة ديگري.
چاق و متورّم كردن. شيشيك (şişik)
متورّم، چاق، فربه

ŞIŞ : Az Turkish Farsi

: كار مهم و با ارزش. (فا)

SIT : Az Turkish Farsi

: در تركي قديم به معني درخشش و نوراني و به ستاره و هرچه كه با نور خود سوسو زند، گفته مي‌شده. سيتّا (sıtta)
آتش. به اين چيستان دقّت كنيد
بوتّادان اوجه، سيتّادان اوجه، دمير بوْيلوجا. (جواب معمّا
سه پاية آهني است كه بر بالاي آتش قرار مي‌گيرد) سيتار (sıtar)
سه تار، از آلات موسيقي كه روشن كنندة درون انسان است. سيتارا (sıtara)
ستاره، آنچه سوسو زند.
نامي براي دختران. سيتّارماق (sıttarmaq)
سوسو زدن. سيتاشماق (sıtaşmaq)
ناگهان جلو چشم قرار گرفتن، سوسو زدن و به سرعت گذشتن

ŞİT : Az Turkish Farsi

(2)
به شدّت كتك خورده و زخمي شده. شيت ائدمك (şit edmәk)
به شدّت كتك زدن. شيت-و-كوت (şit-o-kut)
كتك خورده، له و كوبيده شده

ŞİT : Az Turkish Farsi

(1)
بي نمك، بد مزه، مزة گس.
آدم بي مزه و سبك، نا موقّر.
شاد و شنگول، مست و ملنگ. شيت-شيت ائدمك (şit-şit edmәk) = شيتَللَشمك (şitәllәşmәk) = شيتَلْمك (şitәlmәk) = شيتَنمك (şitәnmәk) = شيته‌لنمك (şitәlәnmәk)
بي مزگي كردن، لوس و ننر شدن، رفتار نا موقّر داشتن.
شنگول شدن. شيتيل (şitil)
مزة گس، مزة بين تلخي و شوري.
لوس، ننر، بي مزه

ŞITIL : Az Turkish Farsi

: مزة گس. (← شيت1)

ŞİTİQ : Az Turkish Farsi

: كوچك، كوچولو

ŞITIQ : Az Turkish Farsi

: كوچولو. (← شيت1)

SİTİRİK : Az Turkish Farsi

: اخم، ترشرويي. (عم) سيتيريگي قاريشدی. (اخم كرد.)

SITQAMAK : Az Turkish Farsi

: التماس كردن

SİV : Az Turkish Farsi

= سيوه (sivә)
فعل امر از «سيوه‌مك» (اندودن) (← سوْو1 و سيو) سيواما (sivama)
عمل اندودن و ماليدن.
نام نقشي در چرخ (يكي از انواع بافتهاي قشقايي) سيوره (sivrә)
صاف، صيقلي و روغن ماليده شده. سيوره چوْماق (sivrә çomaq)
چماق صاف و صيقلي.
قلدر، آنكه چماقش صاف و روغن زده و صيقلي باشد. سيوري (sivri)
صاف و لغزنده.
چابك و زرنگ. سيوريك (sivrik)
چابك، زرنگ. سيوغال (sivğal)
صيقلي، صاف. سيوغالى (sivğalı)
صيقلي شده، صاف شده. سيومك (sivmәk)
ماليدن، اندودن و صاف كردن. سيوَنْمَك (sivәnmәk)
ماليده شدن، اندوده شدن. سيوه (sivә)
جاي سر پوشيده يا امن كه بتوان به آنجا پناه برد، كمينگاه ، پناهگاه، مخفي گاه.
بمال، اندوده كن. سيوه ائدمك (sivә edmәk)
خود را در پناه چيزي قرار دادن. سيوه سورمك (sivә sürmәk)
به صورت پنهاني خود را به مقصد رساندن، مخفيانه حركت كردن و به پناهگاه رسيدن. سيوه‌شاق (sivәşaq)
ماليده شده، اندوده شده.
داراي چين و شكن. سيوه‌گَه (sivәgәh)
پناهگاه. سيوه‌له‌مك (sivәlәmәk) = سيوه‌مك (sivәmәk)
اندودن، ماليدن. سيوه‌مه (sivәmә)
عمل اندودن و ماليدن.
نام نقشي در چرخ و گليم. سيوير (sivir)
سفت و محكم، مقاوم و پا برجا. سيويرمه چوْماق (sivirmә çomaq)
آنكه چماق صاف و محكم دارد، قلدر، زورگو. سيويرمه‌ليك (sivirmәlik)
چابك و سريع.
خود خواه و متكبّر.
كسي كه لباس تنگ و جلف پوشيده باشد. سيويره‌لي (sivirәli)
چابك، پرجست و خيز.
پاچه ور ماليده و آمادة حركت. سيويري (siviri)
چابك و سريع.
كشيده و بلند قامت.
لخت و عور. سيويريك (sivirik)
چابك و زرنگ. سيويريلمك (sivirilmәk) = سيويشمك (sivişmәk)
جيم شدن، يواشكي در رفتن، بسرعت پنهان شدن. سيويشيق (sivişiq) = سيويشيك (sivişik)
اريب، كج، چين و شكن.
محل جيم شدن و در رفتن. سيويشيكلي (sivişikli)
داراي چين و شكن

SIV : Az Turkish Farsi

= سيوا (sıva)
فعل امر از «سيواماق» (ماليدن) ( ← سيو) سيوراق (sıvraq) = سيويراق (sıvıraq)
چابك و سريع. سيوری (sıvrı) = سيويری (sıvırı)
لغزنده.
چابك و سريع. سيويشيق (sıvışıq)
ماليده شده، اندوده و چسبيده شده.
اريب، كج.
چين و شكن. سيويشيقلى (sıvışıqlı)
ماليده شده، چسبيده شده.
داراي چين و شكن

ŞİVӘ : Az Turkish Farsi

(3)
درة كم عمق

ŞİVӘ : Az Turkish Farsi

(2)
گيوه. (← شئوه 2)

ŞİVӘ : Az Turkish Farsi

(1)
شيوه، راه، روش

ŞIV : Az Turkish Farsi

: به معني پهن و گسترده است؛ امّا مصطلح نيست. شيوقين (şıvqın)
از انواع گياهان برگ پهن سردسيري با گلهاي سفيد. (← چيبغين) شيوير (şıvır)
پهن، گسترده، ولنگ واز.
نا منظّم، شلخته.
آويزان، آويخته شده.
سست، تنبل و بي حال.
گوسفند دمبه دار و بزرگ. شيويراق (şıvıraq)
آنكه از بي حالي و تنبلي اطراف چشمانش پر از ترشّح باشد و نيز به معني ترشّحات چشم. شيوير اوْلماق (şıvır olmaq)
در مقابل حريف سست شدن. شيويرتيق (şıvırtıq)
لا ابالي، نا منظّم، نا مرتّب

SİVAN : Az Turkish Farsi

: چادر بزرگ، قصر خان يا پادشاه. (← سئو، سئوان)

ŞİVİD : Az Turkish Farsi

: شِوِد، از انواع سبزيهاي خورش

SİX : Az Turkish Farsi

(2)
فشرده، انبوه و متراكم، فاصلة كم تارهاي قالي

SİX : Az Turkish Farsi

(1)
سيخ، آلت كباب كردن.
سيخكي، قائم، ايستاده. سيخكّي (sixәki)
سيخكي، قائم، ايستاده. سيخ گؤز (six göz)
تيز بين، دقيق و تيز هوش

SIX : Az Turkish Farsi

:
فعل امر از مصدر «سيخماق» (فشردن)
انبوه، متراكم و فشرده.
تارهاي متراكم فرش دار شده. (مقابل سه‌ي) سيخليق (sıxlıq)
انبوهي، پر پشتي و تراكم. سيخما (sıxma)
تنگنا، فشار.
پرتابه، سنگي كه در مشت قرار دهند و آن را پرتاب كنند، سنگ پرتاب كردني. سيخما-بوْغما (sıxma-boğma): تنگنا، فشار. سيخماق (sıxmaq)
فشردن، فشار دادن، افشردن.
در جايگاهي تنگ گنجاندن، در پناهگاه پناه دادن.
در تنگنا قرار دادن.
ناراحت كردن، عذاب دادن. سيخيشديرماق (sıxışdırmaq)
فشردن، مشت و مال كردن.
گنجاندن، به زور جا دادن.
پناه دادن، پنهان كردنِ فردِ متواري. سيخيشديريلماق (sıxışdırılmaq)
در تنگنا قرار گرفتن.
فشرده شدن.
لاغر تر و ضعيف تر شدن. سيخيشماق (sıxışmaq)
فشرده شدن، گنجانده شدن، در جايي انبوه شدن.
لاغرتر شدن. سيخيق (sıxıq)
مشت كرده، فشرده شده.
مجازاً به معني ممسك و خسيس. سيخيلماق (sıxılmaq)
فشرده شدن، تحت فشار قرار گرفتن.
در تنگنايي پناهنده شدن. سيخيم (sıxım)
مشت، به اندازة يك مشت از چيزي. سيخيناق (sıxınaq)
فشرده و به هم نزديك شده.
پناهگاه. سيخينْتى (sıxıntı)
فشار، تنگنا.
آخرين قطرات روغن كه با فشار از خيك بيرون ريزد.
آخرين فرزند خانواده. سيخينْج (sıxınc)
دست فشرده شده، مشت كرده شده.
ممسك، خسيس. سيخينماق (sıxınmaq)
(← سيخيلماق)