Multilingual Turkish Dictionary Az Turkish Farsi

TÜT : Az Turkish Farsi

(1)
دود، دوده، بخار غليظ.
دخانيات. تـوت اوستونده (tüt üstündә)
فوري، سريع، مثل دود و هوا حركت كردن. تـوت اوْلماق (tüt olmaq)
دود شدن و به آسمان رفتن، نابود شدن و از بين رفتن. تـوت-قانقا (tüt-qanqa) = تـوت-قانقال (tüt-qanqal)
دود، دود آتش در حال سوخت. تـوتَك (tütәk)
ني لبك، ني كوچك، وسيلة دميدن هوا. تـوت گؤزه گئدمك (tüt gözә gedmәk)
دود به چشم رفتن.
انتقام ديدن، قصاص پس دادن. تـوتلوك آغاجى (tütlük ağacı)
چوب تري كه با كرز دادن و با استفاده از دود آن مشك دوغ را دباغي مي‌كنند. تـوتمَك (tütmәk)
سوختن و دود برخاستن، بلند شدن و به هوا رفتن دود. تـوتـوزدورمَك (tütüzdürmәk)
كرز دادن، دود دادن، سوزاندن. تـوتـوزدورمه (tütüzdürmә)
عمل دود و كرز دادن. تـوتوک (tütük)
دود، سوخته شدة هر چيز.
پيچ تنة درخت، بند تنة ساقه كه در هنگام سوختن دود از منفذ آن خارج مي‌شود. تـوتون (tütün)
توتون.
دود. تـوتـونچـو (tütünçü)
توتونچي، توتونكار، تنباكو كار. تـوتـونَن (tütünәn)
همراه با دود يا هواي مه آلود.
فوري، به سرعت

TÜTİYӘ : Az Turkish Farsi

:
توتيا، اكسير.
هر چيز كمياب. (ريشة كلمه «توتا» از مصدر «توتماق» (گرفتن) است و به معني آنچه كه بايستي ضبط و گرفته شود.)

TUTU : Az Turkish Farsi

: طوطي. (از تكرار صداي
تو، تو، تو… به وجود آمده.) توتوله قوش (tutulә quş)
نام نقشي در گليم

TUXAR : Az Turkish Farsi

: سر و صدايي كه از بر خورد باد با خار گياهان و بوته‌ها ايجاد شود، سر و صداي خفيف. توخار كسمك (tuxar kәsmәk)
سر و صداي خفيف را از بين بردن، پاورچين پاورچين رفتن

TӘVӘ : Az Turkish Farsi

(1)
شتر. (← ده‌وه)

TӘVӘ : Az Turkish Farsi

(2)
رديف، رج قالي.
نام نقشي در قالي و گليم. (← تب، تبه) ته‌وه جوغا (tәvә cuğa) = ته‌وه جيغا (tәvә cığa)
از انواع نقشهاي قالي و گليم. ته‌وه‌نه (tәvәnә)
سوزن بزرگ. (← تب، تبَنه)

TӘVABE”Ә : Az Turkish Farsi

: نام طايفه‌اي از ايل فارسيمدان (ايمور). (← توْوا)

TӘVAL : Az Turkish Farsi

: گله، گروه، گلّة كوچكي از بز و ميش وحشي

TӘVAN : Az Turkish Farsi

:
توانايي، قدرت.
مال و ثروت.
طاقت، تاب و توان. تواناليق (tәvanalıq)
توانايي، قدرت

TӘVLӘ : Az Turkish Farsi

: طويله

TӘVӘLLӘLİ : Az Turkish Farsi

: نام طايفه‌اي از ايلات شش بلوكي، فارسيمدان و عملة قشقايي

TӘXÇӘ : Az Turkish Farsi

: (مخفّف طاقچه) به معني طاقچه

TӘXT : Az Turkish Farsi

:
تخت، تخته.
تختخواب.
تمام و كامل.
اريكه، تخت سلطنتي.
وضعيّت خوب، شاداب و سر حال.
جاي صاف و مسطّح.
كف كفش، ته كفش. تخته (tәxtә)
تختة چوبي و امثال آن.
تخته سنگ پهن.
مجازاً به معني ريشة گردن، بن گردن. بوينو تخته سي. (ريشة گردنش) تخته ائتمَك (tәxtә edmәk)
تعطيل كردن. تخته نرد (tәxtә nәrd)
آلت مخصوص بازي نرد

TӘY : Az Turkish Farsi

:
قرارداد.
كامل، خالص و ناب. (اين كلمه ربطي به «طي» عربي ندارد. ← تئي) ته‌ي-به‌ي (tәy-bәy)
فروش كامل، قطعي كردن معامله، قرارداد بستن

TӘYӘRӘ : Az Turkish Farsi

: (ع) طيّاره، هواپيما

TӘYӘR : Az Turkish Farsi

:
دقيق، درست. (اصل كلمه در تركي قديم به صورتهاي «تگر»، «ته‌يه‌ر» و «تيگير» به معني وسط دايره يا چرخ است و «دگيرمان» (آسياب) از همين ريشه است.) تير ته‌يه‌ر داشينگ اوْرتاسينا ده‌يدي. (تير دقيقاً به وسط سنگ اصابت كرد.)
زينت، تزيين و آرايش.
معيار، سنجش دقيق. قاپانينگ ته‌يه‌ريني اله گتيرينگ. (معيار ترازو را به دست آوريد.) ته‌يه‌ر ائدمَك (tәyәr edmәk) = ته‌يه‌ر وئرمَك (tәyәr vermәk)
زينت دادن، تزيين كردن

TӘZ : Az Turkish Farsi

: فضلة حيوان. تزَك (tәzәk)
فضلة حيوانات حرام گوشت. تزَكله‌مك (tәzәklәmәk) = تزله‌مك (tәzlәmәk)
فضله انداختن حيوان. تزه (tәzә)
فضلة حيوان حرام گوشت كه معمولاً تا مدّتها تازه به نظر مي‌رسد.
تازه، نو، جديد

UC : Az Turkish Farsi

: ابتدا يا انتهاي هر چيز بلند مانند طناب، قلّة كوه و … (← اوج) اوجا (uca)
بلند، بالا. اوجا بوْيلو (uca boylu)
بلند قامت، بلند بالا، بلند قد. اوجا داغلار (uca dağlar)
كوههاي بلند.
نام آهنگي از آهنگهاي موسيقي. اوجادان (ucadan)
از بلندي، از بالا.
با آهنگ و صداي بلند. اوجاوشماق (ucalaşmaq) = اوجالانماق (ucalanmaq)
بلند تر و بالا تر رفتن، اوج گرفتن. اوجالْتْماق (ucaltmaq)
بالا بردن، بلند كردن.
رتبه دادن، ترفيع دادن. اوجالماق (ucalmaq)
بلند شدن، دراز شدن. اوجاليق (ucalıq)
بلندي، ارتفاع، بالا و بلند بودن.
تل، تپّه، بلندي. اوجالين-آلچاقليق (ucalın-alçaqlıq) = اوجالين-آلچاقلين (ucalın-alçaqlın)
پر نشيب و فراز

UÇ : Az Turkish Farsi

:
فعل امر از مصدر «اوچماق» (پرواز كردن)
در تركي قديم به معاني «بيهوش شو» و «بهشت» (پرواز روح) اوچا-اوچا (uça-uça)
پرواز كنان. اوچار (uçar) = اوچاغان (uçağan) = اوچان (uçan)
سريع، چابك، به سرعت حركت كننده.
هرچه در هوا پرواز كند. اوچراماق (uçramaq) = اوچوراماق (uçuramaq)
به سرعت به هم رسيدن، ملاقات كردن، دچار شدن. اوچقون (uçqun)
سريع، چابك، تند و تيز. اوچقونماق (uçqunmaq)
بيهوش شدن به خاطرخنده يا گرية زياد، پس افتادن نفس. غش كردن، پريده شدن رنگ صورت. اوچماق (uçmaq)
پريدن، پرواز كردن.
پرتاب شدن، سقوط كردن.
با سرعت تمام دويدن.
شكستن و خرد شدن لبة چيزي. ديشي بالي اوچموش. (قسمتي از دندانش شكسته.)
رنگ باختن.
فرّار شدن گاز وامثال آن.
لرزيدن و متشنّج شدن. اوچورتماق (uçurtmaq)
پراندن، پرانيدن.
مجازاً به معني دروغ گفتن و لاف زدن. اوچوروق (uçuruq) = اوچوروم (uçurum)
پرتگاه. اوچوروماق (uçurumaq)
لرزيدن، متشنّج شدن. (بيات) اوچوشماق (uçuşmaq)
دسته جمعي پريدن. اوچوق (uçuq)
رنگ باخته، رنگ پريده.
تبخال، تاول. اوچوقلاما (uçuqlama)
تبخال، تاول. اوچوقلاماق (uçuqlamaq)
تبخال زدن. اوچولماق (uçulmaq)
پرت شدن.
پرواز داده شدن

ÜC : Az Turkish Farsi

:
ابتدا يا انتهاي رشته، نوك و سر هر چيز.
بالا، طرف بالا، قلّه.
لبه، مرز.
طرف، سو. (بير اوجو
يك طرفش) (← ايج) اوجسوز (ücsüz)
بي انتها، بي پايان. اوجَشمك (ücәşmәk)
بلند شدن، بالا رفتن.
بلند شدن سر و صدا، با هم دعوا و نزاع كردن. سسلري اوجَشميش
(سر و صدايشان بلند شده.)
در هم گير كردن نوك دو رشته يا نخ. ايپلري نـوكّـو بير بيرينن ا‌وجشميش. (نوك نخهايشان در هم گير كرده.) (بين آنها اختلافي رخ داده است.)
با هم مسابقه گذاشتن. (← ايج و اؤجشمك) اوجَلمك (ücәlmәk)
بلند شدن. اوجلو (üclü)
دنباله دار، دراز، نوك دار. اوجه (ücә)
بلند، بالا، جايگاه برتر. اوجه‌ليك (ücәlik)
بلندي، ارتفاع، قلّة كوه. اوج‌هه (üc hә)
صوتي است جهت برخيزاندن شتر از جاي خود

ÜÇ : Az Turkish Farsi

(2)
فعل امر از مصدر «اوچمك» (پرواز كردن.) اوچَر-قچر (üçәr-qәçәr)
با عجله و شتاب.
نام نوعي بازي از بازيهاي دسته جمعي كودكان. اوچمك (üçmәk)
پرواز كردن، پريدن.
پرتاب شدن،‌ از بلندي سقوط كردن.
لرزيدن.
پريدن وشكستن لبة چيزي. اوچَن (üçәn)
پرواز كننده، پرنده.
آنكه از پرتگاه افتاده.
فرّار، پرنده. اوچه-اوچه (üçә-üçә)
پرواز كنان، درحال پرواز. اوچورْتْمك (üçürtmәk)
پرواز دادن، پراندن.
مجازاً دروغ گفتن و لاف زدن.
از پرتگاه پرتاب كردن. اوچوره‌مك (üçürәmәk)
به‌سرعت به هم رسيدن، موقّتاً ملاقات كردن. اوچوروگ (üçürü) = اوچوروم (üçürüm)
پرتگاه، سرازيري تند و شيبدار. اوچوش (üçüş)
پرواز، پريدن. اوچوشدورمك (üçüşdürmәk)
به صورت دسته جمعي پرواز دادن، با هم به پرواز واداشتن. اوچوشمك (üçüşmәk)
با هم پرواز كردن. اوچوگ– اوچوگ (üçüg-üçüg)
لرزان، متشنّج، در حال لرزش. اوچولمك (üçülmәk)
به پرواز در آمدن، پرانده شدن. اوچوم (üçüm)
راه و روش پريدن، پرش.
پرتگاه. اوچونتو (üçüntü)
پرتگاه

ÜÇ : Az Turkish Farsi

(1)
سه، عدد
اوچ باسما (üç basma)
نوعي رقص كه در هنگام رقصيدن پاها سه بار به جلو حركت مي‌كند و يك بار به عقب بر مي‌گردد. اوچ قيچلي (üç qıçlı)
سه پايه. اوچ گوْودال (üç govdal)
از بازيهاي دسته جمعي كودكان. اوچلَمه (üçlәmә)
سه تايي، نوعي طناب كه از سه قسم رشته بافته مي‌شود. اوچوم (üçüm)
سوّم، سوّمين. اوچومكو (üçümkü)
سوّمين. اوچ يانلى (üç yanlı)
سه نفره، سه طرفه

UÇUN : Az Turkish Farsi

: براي، به خاطر، به دليل

UD : Az Turkish Farsi

: فعل امر از مصدر «اودماق» (بلعيدن) (← اوت1) اوددورماق (uddurmaq)
بلعاندن. اودغونماق (udğunmaq)
حالتي كه لقمه در گلو گير كند. اودماق (udmaq)
بلعيدن.
در قمار بردن

UDDӘ : Az Turkish Farsi

: (ع) عهده، مسئوليّت. عودّه‌دن گلمك (uddәdәn gәlmәk)
از عهده بر آمدن، چاره جويي كردن