Multilingual Turkish Dictionary

Az Turkish Farsi

Az Turkish Farsi
BUTU : Az Turkish Farsi

:
بزغالة يتيم و بي مادر.
صوتي است جهت نوازش و فرا خواندن بزغاله

BÜTÜN : Az Turkish Farsi

:
كامل، دست نخورده، بدون نقص.
همه، همگي. (ريشة كلمه از «بيتمك» و «بود» است؛ به اعتبار اينكه به معني (همة آنچه وجود دارد) است. ← بيت2، بيتين و بود) بوتونلوک (bütünlük)
تماميّت، يكپارچگي

BUTUQ : Az Turkish Farsi

: لنگ، چلاق. (← بور، بورتوق.)

BUVVӘ : Az Turkish Farsi

: از اصوات تحذير كه كودكان را از چيزي بترسانند

BUX : Az Turkish Farsi

(2)
تلفّظي از كلمة «بوْغ» (خفه كن) بوخاق (buxaq)
زير گلو، غبغب گلو. بوخْس (buxs)
بغض، عقدة گلو. بوخسا (buxsa)
كمينگاه، محل كمين كردن. بوخسا ائدمك (buxsa edmәk)
كمين كردن. بوخسو (buxsu)
بغض آلود، ناراحت. بوخوْو (buxov)
بخو، وسيله‌اي زنجيري كه براي بستن پاي چهار پايان به كار مي‌برند. بوخوْولاماق (buxovlamaq)
بستن، زنجير كردن. بوخوْولانماق (buxovlanmaq)
بسته شدن، زنجير شدن. بوخوْولو (buxovlu)
در زنجير، بسته شده.
مچ پا، ناحيه‌اي از پا كه بخو بسته شود. بوخوْولوق (buxovluq)
مچ پا

BUX : Az Turkish Farsi

(1)
بخار، بخار آب يا غذاي داغ

BUXAR : Az Turkish Farsi

: بخار آب يا حرارت غذا. بوخارلاماق (buxarlamaq)
بخار كردن، تبخير گشتن. بوخارلانماق (buxarlanmaq)
بخار شدن. بوخارى (buxarı)
بخاري، گرمكن. بوخور (buxur)
بخور، بخار آب گرم يا داروي جوشانده كه بيمار آن را استنشاق كند. بوخئي (buxey) = بوخئيگ (buxeyg)
نوعي خوراك قورمه كه در درون پردة شكمبة گوسفند بپزند و معمولاً در لاي پلو يا چلو قرار دهند. بوخئيگ پولوْو (buxeyg pulov)
پلو يا چلوي كه در لاي آن قورمة بوخئيگ گذاشته باشند

BUY : Az Turkish Farsi

: از اصوات تعجّب، و افسوس

BUYUR : Az Turkish Farsi

: فعل امر از مصدر «بويورماق» (دستور دادن) بويورماق (buyurmaq)
دستور دادن، فرمان دادن.
فرمودن، اجلال نزول فرمودن، نشستن.
گفتن، بيان كردن. بويوروق (buyuruq) = بويروق (buyruq)
دستور، فرمان. بويورولماق (buyurulmaq)
امر شدن، دستور داده شدن

BUZ : Az Turkish Farsi

(1)
يخ، هر چيز يخ بسته و منجمد شده. (← بوز، پوْز، پوز و پوزغون) بوزان (buzan)
برف آلود، از برف پوشيده شده. بوز باغلاماق (buz bağlamaq)
يخ بستن، منجمد شدن. بوز–بردي (buz-bәrdi)
سخن سرد، سخن نا بجا، جواب سر بالا. بوزغو (buzğu) = بوزغون (buzğun)
حالت كمين، در موقعيّت كز و كمين كردن و در جايي نشستن. (← بوسقو) بوزغو وورماق (buzğu vurmaq)
يخ بستن.
كمين كردن. بوز قوْوورما (buz qovurma)
گوشت قورمه، خوراك قورمه كه معمولاً در گذشته آن را در مشك مخصوص نگه مي‌داشتند كه مدّت چند ماه سالم مي‌ماند

BUZ : Az Turkish Farsi

(2)
مترّك بُزِ فارسي. بوز بور (buz bur)
بُز بُر، سر كسي را مثل سر بُز بريدن. بوز بور باشينى كسدي. (مانند بُز سرش را بريد.) بوز دوم
دُمچه، دنبالچه، آخرين قسمت ستون فقرات. بوزونا (buzuna)
بزينه، گلّة بُز

BÜZ : Az Turkish Farsi

: بن مصدر بوزمك (كرخ كردن) (← بوز، پوْز، بوس و بوسقو) بوزمك (büzmәk)
چين دادن، برگرداندن لبة پارچه.
فشردن، تنگتر كردن. بوزگو (büzgü) = بـوزمه (büzmә)
چين، چروك، چين پليسه. بـوزوشدورمك (büzüşdürmәk)
چروك كردن، مچاله كردن.
تنگتر كردن، منقبض كردن. بـوزوشـمك (büzüşmәk)
چين و چروك برداشتن.
پلاسيدن، جمع شدن و كرخ شدن به خاطر سرما يا سوختن.
جمع شدن لبها بر اثر خوردن غذاي گس مزه. بـوزوشوک (büzüşük) = بوزوک (büzük)
چروكيده، مچاله شده. بـوزوکدورمك (büzükdürmәk)
مچاله كردن. بـوزوکمك (büzükmәk)
مچاله شدن، چين خوردن. بـوزولمك (büzülmәk)
مچاله شدن، خود را جمع كردن.
كرخ شدن. بـوزولو (büzülü)
مچاله شده، كرخ و چروكيده

BUZAĞI : Az Turkish Farsi

: گوساله. بوزاغى بورنو (buzağı burnu)
عقرب.
آبدزدك، نام نوعي حشره. بوزاق (buzaq)
گوساله

BӘXİZ : Az Turkish Farsi

= بخيس (bәxis)
نام گياهي از گياهان دارويي كه به آن ريشكك هم مي‌گويند

BӘXT : Az Turkish Farsi

:
بخت، شانس، اقبال.
پيروزي و موفّقيّت.
التماس، خواهش زياد. (اصل كلمه «بخ» = «بغ» = «بگ» = «بيگ» (خدا، بزرگ و رهبر) است.) بخت اولوماق (bәxt ulumaq)
شانس آوردن. بخت گتيرمَك (bәxt gәtirmәk)
به پناه آمدن، به التماس آمدن.
شانس و اقبال رو آوردن. بخت وئرمَك (bәxt vermәk)
التماس كردن، خواهش كردن. بخته گَلمَك (bәxtә gәlmәk)
به التماس افتادن، التماس كردن.
گدايي كردن. بخته وَر (bәxtә vәr)
خوشبخت، داراي بخت و شانس. بختي باغلى (bәti bağlı)
اقبال خفته، بخت برگشته، مجازاً به دختري كه خواستگار نداشته باشد، گفته مي‌شود. بختي يار (bәxti yar)
بختيار، خوش بخت، سعادتمند.
مختار و آزاد

BӘXTӘ : Az Turkish Farsi

: اخته، حيواني كه خايه‌اش را كشيده باشند

BӘY : Az Turkish Farsi

:
بيگ، بزرگ، رئيس.
زينت و زيور، آراستن داماد.
داماد.
ثروتمند، متموّل. (← بگ و باي) به‌ي ديللي (bәy dilli)
بيگدلي، نام طايفه‌اي بزرگ از قبايل 24 گانة تركان قديم دنيا كه امروزه در ايلات عمله، كشكولي و … زندگي مي‌كنند. به‌ي‌زا (bәyza)
نام اصلي بيضاي فارس و به معني جايي كه افراد بزرگ پرورش دهد. به‌ي زادا (bәy zada)
بيگزاده، زادة بزرگان، آنكه شرافت خوني و نژادي دارد.
نامي است براي دختران. به‌ي‌لر به‌يي (bәylәr bәyi)
بيگلر بيگي، بزرگ بزرگان، عنوان حاكمان ولايات در گذشته. به‌ي‌ليك (bәylik)
بزرگي، رياست.
دامادي. به‌ي‌ليك رختيني گئيميش. (لباس دامادي پوشيده است.) به‌يه‌نْمَك (bәyәnmәk)
پسنديدن. (← بگ، بگَنمَك)

BӘY BAD : Az Turkish Farsi

: بر باد، نيست و نابود. (شش) به‌ي باد اوْلماق (bәy bad olmaq)
بر باد رفتن، از بين رفتن و نابود شدن

BӘYAT : Az Turkish Farsi

: از طوايف قديمي تركان. (← بايات)

BӘYAZ : Az Turkish Farsi

:
خشك و منجمد، گوشت خشك شده.
برشته، كباب شده.
نياب قليان. (← باياز) بياز بوْين (bәyaz boyn) = بوْينو بياز (boynu bәyaz)
گردن بلند. بيانات (bәyanat)
تعيين، شمارش. بيانات ائدمَك (bәyanat edmәk)
تعيين كردن، شمردن

BӘYBӘL : Az Turkish Farsi

= به‌ي‌وه‌ل (bәyvәl)
خل، احمق، ديوانه. (شش ← به‌ي‌وا، به‌ي‌وا دلي)

BӘYN : Az Turkish Farsi

: مغز، مغز انسان يا حيوان. (← بئين)

BӘYOV : Az Turkish Farsi

: محرّف دو تركيب فارسي «بد» و «آب» (بد آب، بي ميلي نسبت به خوردن آب) (شش)

BӘYӘQ : Az Turkish Farsi

: چند لحظه پيش، همين حالا. (← باياق)

BӘYVA : Az Turkish Farsi

: ديوانه. (← بئيوا) به‌ي‌وا–دلي (bәyva-dәli)
ديوانه، كاملاً ديوانه