Multilingual Turkish Dictionary

Az Turkish Farsi

Az Turkish Farsi
ÇİÇӘK : Az Turkish Farsi

: آبله

CİD : Az Turkish Farsi

: جدّ، جدّي. (در تركي قديم به معني چوب و حصير چوبي بوده.) جيدال (cidal)
جدال، دعوا، ستيز. (در اصل وسيلة دعوا) جيدير (cidir)
نام گياهي با ساقه‌هاي بلند و باريك و در عين حال محكم و مقاوم كه از آن جارو سازند.
هر چيز بلند بخصوص چوبدستي بلند و ستبر.
نا صاف، خشن و زبر.
بسرعت، شتابان.
لخت و عريان.
مسابقة دو. جيديران (cidiran)
شتابان، با سرعت، در حال جهش و پرش.
نامي از نژاد اسبهاي ايلات قشقايي. جيدير وورماق (cidir vurmaq)
به اسهال افتادن، اسهال گـرفتن. (لك كشكولي) جيديريك (cidirik)
در حال جهش و پرش، شتابان.
لخت و عريان

CID : Az Turkish Farsi

: جد، جدّي. (← جيد) جيديريق (cıdırıq)
شتابان، در حال جهش و پرش

ÇİD : Az Turkish Farsi

: چوب باريك. (← چيد و چوْت) چيدَم (çidәm)
از گياهان پيازي

ÇID : Az Turkish Farsi

: چوب باريك، چوب كوچك، پوستة چوبي. (در تركي قديم به معني حصير و خانه‌اي كه از حصير سازند.) چيدار (çıdar)
طناب، رسن، بندي كه از رشته‌هاي پشمي يا حصيري سازند. چيدارلاماق (çıdarlamaq) = چيدار ائدمك (çıdar edmәk)
با طناب بستن. چيدارلى (çıdarlı)
بسته شده، در بند. چيدام (çıdam)
از گياهان پيازي با چوب باريك. (← آل4، آلا گؤزه‌نه‌ك) چيدلاماق (çıdlamaq)
شكستن تخمك، پسته و امثال آنها. چيد مئخي (çıd mexi)
ميخ چوبي مخصوص چيق و آلاچيق. (شش) (← چيغ، چيغ مئخي)

CİFӘ : Az Turkish Farsi

:
مردار، جسد گنديدة حيوان.
انبوهي از كنة حيواني يا حشراتي چون شپش. جيفه پرست (cifә pәrәst)
خسيس، لئيم الطّبع

ÇIFT : Az Turkish Farsi

:
دكمه.
قفل، وسيلة بستن.
عمل بستن، جفت كردن و بستن. (← جـوفت) چيفْت-و-چين (çıft-o-çin)
جمع و جور كردن و بستن، بسته بندي كردن اسباب و لوازم

CİĞ : Az Turkish Farsi

(1)
جيغ و داد، سر و صدا، فرياد

CİĞ : Az Turkish Farsi

(2)
از علائم كوچكي و تصغير. (← جيق2) جيـغالا (ciğala) = جيغَله (ciğәlә) = جيغيل (ciğil)
پسرك، جوانك. جير-جيغيل (جوانكها، بر و بچّه‌ها) جيـغيل قارغا (ciğil qarğa)
كلاغ كوچك و رنگارنگ كه به آن «آلا قارغا» هم مي‌گويند

ÇİG : Az Turkish Farsi

: تنفّر، اشمئزاز. (← چي2) چيگيرَتْمَك (çigirәtmәk) = چيگيرَنْديرْمَك (çigirәndirmәk)
متنفّر كردن، بيزار كردن. چيگيرَنْمَك (çigirәnmәk)
متنفّر شدن. چيگيره‌مك (çigirәmәk)
بي ميل شدن، بي رغبت و متنفّر گشتن

ÇIĞ : Az Turkish Farsi

(2)
جيغ، صداي داد و فرياد. چيغ چكمك (çığ çәkmәk)
فرياد كشيدن. چيغير (çığır)
فعل امر از مصدر «چيغيرماق» (فرياد كشيدن) چيغير-باغير (çığır-bağır) = چيغير-بغير (çığır-bәğir)
داد و فرياد، شيون و زاري. چيغيرْتْماق (çığırtmaq)
به داد و فرياد واداشتن، گرياندن. چيغيرْقان (çığırqan)
فرياد زننده، كودكي كه زياد داد و فرياد كند. چيغيرماق (çığırmaq)
سر و صدا كردن، فرياد كشيدن، با جيغ و داد گريه كردن. چيغيريش (çığırış) = چيغيريشما (çığırışma)
فرياد، سر و صدا.
شيون و عزاداري توأم با سر و صدا. چيغيريشماق (çığırışmaq)
دسته جمعي فرياد كشيدن و سر و صدا كردن. چيغيريق (çığırıq)
فرياد، سر و صدا

ÇIĞ : Az Turkish Farsi

(1)
چيق، پرده مانندي كه از چوبهاي باريك ني سازند. چيغدی (çığdı)
رشتة نسبتاً ضخيمي كه در فرشبافي تارهاي فرش را به هم وصل كند. چيغليق (çığlıq)
ني مخصوص جهت درست كردن چيق و آلاچيق. چيغ مئخي (çığ mexi)
ميخ چوبي بلند كه در ابتدا و انتهاي آلاچيق بر زمين كوبند. چيغه (çığә)
محصور شده، آنچه در اطرافش چيق كشيده شده

CIĞA : Az Turkish Farsi

:
پر خروس و پرندگان ديگـر كه به صورت تاج بر سر كودكان يا پادشاهان نصب مي‌شد.
بلندي، تپّه، كوه كوچك. (ريشة كلمه از مصدر «چيخماق» (روييدن، بالا آمدن و صعود كردن) است.)

ÇIĞA : Az Turkish Farsi

:
تپّة سنگي، كوه سنگي كوچك.
نام اصلي شهر «صغاد» فارس. (ريشة كلمه از مصدر «چيخماق» (صعود كردن و بر بالاي كوه رفتن) است.)

CIĞAL : Az Turkish Farsi

:
داد و فرياد كننده، جر زننده.
حيله گر، مكّار، زيرك و با هوش. (← جيق3)

CIĞALLI : Az Turkish Farsi

: نام طايفه‌اي از ايل ششبلوكي و تيره‌اي از طايفة قره‌يارلو

ÇİGİL : Az Turkish Farsi

: چوب سر خميدة چوگاني شكل كه چوپانان براي دستگيركردن دامهاي خود از آن استفاده مي كنند. (← چؤن، چؤيگن)

ÇİGİNİ : Az Turkish Farsi

: چگني، نام طايفه‌اي از ايل عملة قشقايي

CİGӘR : Az Turkish Farsi

:
جگر، جگر سياه يا سفيد.
مجازاً به معني شهامت و دليري. (اصل كلمه «جيقَر» از ريشة «جيق» (قسمتهاي داخلي بدن) است. ← جيق) جيگر باشى قايناماق (cigәr başı qaynamaq)
ترش كردن، ترشّحات اسيد معده را احساس كردن. جيگر بند (cigәr bәnd)
مجازاً به معني فرزند عزيز و دلبند. جيگرلي (cigәrli)
شجاع، دلير و نترس. جيگري داغلى (cigәri dağlı)
داغدار، دردمند، عزادار. جيگري قان (cigәri qan)
خون جگر، ناراحت، عصباني

CİK : Az Turkish Farsi

(2)
صدا، جيك، صداي زير و ظريف. جيك-جيك (cik-cik)
صداي زير و ظريف پرندگان، صداي جيك جيك پرندگان. جيك وورماق (cik vurmaq)
جيك زدن، صدا كردن. جيكّيله‌مك (cikkilәmәk)
جيك جيك كردن پرندگان

CİK : Az Turkish Farsi

(1)
طرف مقعّر قاب (استخوان زانو) جيك-و-بوک (cik-o-bük)
نام نوعي قاب بازي است؛ البتّه طرف مقعر (فرو رفته) قاب را جيك و طرف محدّب (برجستة) قاب را بوك (بوک) مي‌گويند.
مجازاً به معني اضطراب، تشويش و نگراني.
مجازاً به معني اسرار و افكار ظاهري و باطني يك فرد. جيك-و-بوکه دوشمك (cik-o-bükә düşmәk)
به تشويش و اضطراب افتادن

CİK : Az Turkish Farsi

(3)
از پسوندها يا پيشوندهاي اسمي كه نشانة تصغير و كوچكي است؛ و به شكلهاي جيق، چيك، چوق، جوک و چيق ديده مي‌شود. مانند
ائوجيك (خانة كوچك) جيك-جاندار (جيك-جاناوار)
جانوران كوچك، حشرات

ÇİK : Az Turkish Farsi

(1)
از پسوندهاي تصغير. ديلچيك (زبان كوچك)

ÇİK : Az Turkish Farsi

(2)
چك چك، صداي ريزش آب.
صداي زير پرندگان. چيك-چيك (çik-çik)
جيك جيك، صداي پرندگان. چيكّوْو (çikkov)
چك چك آب، چكّة آب، آب چشمه‌اي كه خيلي كم باشد. چيك وورماق (çik vurmaq)
پريدن دل، هوس كردن، حريص شدن دل براي ديدن كسي يا خوردن چيزي

ÇİKİRD : Az Turkish Farsi

: ماهيت، اصل، لب مطلب. (اصل كلمه «چيقيرد» (از بن «چيق» (درون و آلات داخلي بدن) است. (← چيق) چيكيرديني چاخارْتْماق (çikirdini çaxartmaq)
به اصل قضيه پي بردن