Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ADAXLANDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x adaxlanma.

ADAXLANDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x adaxlanmaq.

ADAXLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Adaxlanmaq"dan f.is.

ADAXLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fi Nişanlanmaq, nişan taxılmaq. Sevmək, adaxlanmaq, toy günləri, gəlin köçləri şirin bir xəyal kimi Məşuqə-nin gözləri qabağında açılıb vərəqlənir. S.Rehimov. Bir tərəidən oynaq qəlbi əs-gərlik eşqində idi, o biri tərəidən də iki ildir adaxlandığı Durna onun [Xasayın] yadın-dan çıxmır.. Ə.Veliyev.

ADAXLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. ve sifi Nişanlı, deyikli; nişanlan-mış, adaxlanmış. [Şehrebanı xanım:] Allaha şükür, atan sağ, anan sağ. Gözəl-göyçək adaxlın gözünün qabağında. M.F.Axundzade. Adaxlı gözlərini tərii edəndə, Səlimnaz arva-dın təbi coşdu.. M.Hüseyn.

ADAXLIBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan.
Köhne meişetde: oğlanın gizli olaraq adaxlısı ile görüşmesi. Padşahın oğlu bir-iki dəfiə adaxlıbazlığa gəldisə, qız elə dediyini dedi:
Əlimə su tökməsən, on il də yaşasan, səmt-sorağıma qoymaram. (Nağıl). [Meşedi İbad:] Mən istədim ki, adaxlıbazlığa gecə gəlim, halbuki gündüz də bu hasardan aşmaq çətindir. ü.Hacıbeyov. Azərbay-canda evlənmək adətlərində belə bir dəb var idi ki, adaxlı oğlan axşamlar qızı görmək üçün adaxlıbazlığa gedərdi. H.Sarabski.
Qadınlarla xelveti görüşme; müaşiqe.

ADAXLILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Adaxlı olma.

ADÄJIO : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ital.] mus.
Ağır tempde çal-maq lazım geldiyini gösteren musiqi termini.
Ağır tempde ifa edilen, adeten lirik xa-rakterli musiqi pyesi, yaxud bir musiqi ese-rinin bu tempde ifa edilen hissesi.

ADAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Uşağın ilk addımı, ilk yerişi. □ Adaq durmaq
ayaq üste durmaq (uşaq haqqında). Adaq yerimək
tezece yerimeye başlamaq.
adaq-adaq zərfi dan. Yavaş-yavaş, addım-addım.

ADAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax adax. □ Adaq eləmək
bax adaxlamaq.

ADAQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x adaxlanma.

ADAQLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x adaxlanmaq.

ADAQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x adaxlı. Ol sərvin ayağı bağlı oldu; Azadə ikən, adaqlı oldu. Füzuli.

ADAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Heyvandan ferqli ola-raq danışmaq ve düşünmek, ictimai emek prosesinde alet qayırmaq ve ondan istifade etmek qabiliyyetine malik olan canlı mex¬luq; insan, beşer. Sağlam adam. Bilikli adam.
- Suyun lal axanı, adamın yerə baxanı. (Ata. sözü). Nə gözəl adamsan, ey qaşları yay; Heç növcavan gələ bilməz sənə tay. M.P.Vaqif. // Her hansı bir ictimai mühiti teşkil eden ferdlerden her biri (çox vaxt cem şeklinde işlenir). Adamların mənəvi-siyasi birliyi. Bizim kəndin adamları. Sadə adamlar.
məc. dan. Əxlaqlı, insaniyyetli, qana-caqlı insan. [İskender:] Amma bu dılğırların heç birindən eşitmədim ki, desin:
Bala, adam ol. C.Memmedquluzade.
Bezen evezlik yerinde işlenir. Adamı təhqir etmək olmaz. Adam heç bir vaxt özünü ləkələndirməməlidir. Adam gəlmişdi, sizi xə-bər alırdı. Adama heçyazığın gəlmir.
[Usta Ramazan:] Adamın üzündə gərək həya olsun, söz deyiləndə utansın. M.Hüseyn. [Neriman:] Ağacların başını axtardıq, zirzəmilərə adam saldıq. Mir Celal. // Qeyri-müeyyen şexs. Adamlar deyirlər ki, bu yay çox isti olacaq.
- Vağzalın platiormasında bir neçə nəiər adam görünürdü. S.M.Qenizade.
dan. Kişi, er, ya arvad, yaxud bir-biri ile gezen oğlan, ya qız. [Soltan bey:] Kimsən, nəçisən, kimin adamısan? ü.Hacıbeyov.
məc. İşçi, fehle, kadr menasında. İşi başa çatdırmaq üçün üç adam lazımdır. Adam yoxdur, iş getmir.
Katib sanki tikin-tidə bu cür yaxşı adamların yetişməsindən qəlbində doğan sevinci saxlaya bilməyərək əlavə etdi.. Ə.Sadıq.
Kömekçi. Bu halda qışqırıq qopur. Murov və naçalnik adamları ilə alaçığı çevirirlər. M.F.Axundzade.
.Sərdar Rəşi-din adamları Ərdəbil tərəilərini soyub tala-yırdılar. M.S.Ordubadi. // məc. dan. Arxa, havadar, terefdar, kömek, himayeçi, qohum-qardaş. Mənim orada adamım yoxdur.
- [Qulluqçular] İzzətin adamı gəlmədiyini görüb onu ötürərdilər. Mir Celal.
məc. vulq. Oynaş, aşna.
0 Adam eləmək
terbiye vermek, yetiş-
dirmek, ortalığa çıxarmaq. Adam görmək
- bir işi düzeltmek üçün vasiteçi tapmaq, lazımi şexsleri görüb xahiş etmek, sözleş-mek. Adam kimi
exlaq ve terbiye üzre, adamcasına, insancasına. [Hesen:] Mən Həzrətquluya adam kimi söz deyirəm, deyir, cığcığa əsginas vermişəm. Ə.Haqverdiyev. Adam olmaq
1) ağıllı ve terbiyeli olmaq, düzelmek, ağıllanmaq. Dadaşovun üzündən nur yağırdı, elə bil bircə anın içində dəyişib tamam başqa adam olmuşdu. İ.Melikzade; 2) bir peşe, iş sahibi olmaq, ortaya çıxmaq. [Əli bey:] A kişi, heç kəsin sözünə qulaq asma. İstəyirsənsə oğlun adam olsun, şko-laya qoy. S.S.Axundov. [Hebib bey Əreb-linskiye:] Yaxşı oxu, adam ol, bizim də üzü-müz ağ olsun, ananın da. S.Rehman. Adam saymaq
birisi ile hesablaşmaq, hörmet et-mek. Adam yerinə qoymamaq, adam ye-rində tutmamaq
saymamaq, hesablaş-mamaq, hörmet etmemek. Aralıq adamı
1) vasiteçi, aradüzelden; 2) xeberçi, xeber aparıb-getiren.

ADAM-ADAMYANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x adamyana.

ADAMAĞILLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Lazımi şekilde, emelli-başlı, yararlı.

ADAMALDADAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. ve is. Yalançı, adamları aldatmaqla meşğul olan.

ADAMAOXŞAMAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çirkin, biçimsiz, eybecer, bedleker. // Söyüş, tehqir mena-sında. Ay adamaoxşamaz, bir üzünə bax-sana; Bomboz olub saqqalın, rəngü həna yaxsana. M.Ə.Sabir.

ADAMAOXŞAMAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. çirkinlik,
eybecerlik, biçimsizlik, bedlekerlik.

ADAMAYOVUŞAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Adamlarla ünsiy-
yet bağlayan, xoşxasiyyet, istiqanlı, mehriban.

ADAMAYOVUŞMAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Adamdan qaçan,
cemiyyetden qaçan, ürkek; qaraqabaq, qanı-soyuq, mızı.

ADAMAYOVUŞMAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Adamdan
qaçmaq, cemiyyetden qaçmaq xasiyyeti; qaraqabaqlıq, qanısoyuqluq, mızılıq.

ADAMBAŞI(NA) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zəriHer bir adama, her bir nefere, yaxud her bir neferden. Adambaşı 5 manat yığdıq. Adambaşı(na) neçə düşür?

ADAMBOYU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Adam hündürlüyünde olan. Adamboyu qar yağmışdı. Küçələrdə adamboyu ağaclar əkilmişdir.

ADAMCASINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərfi İnsana yaraşan bir suretde, insancasına, insan kimi, humanist-cesine. Adamcasına hərəkət etmək. Adam-casına rəitar etmək.