Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
BABLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Bablaşmaq"dan f.is.

BABLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bab olmaq, tay olmaq, uyğunlaşmaq.

BAC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn.
Keçmiş zaman-larda bir yerden başqa bir yere aparılan mal ve saireden alınan rüsum, vergi. Koroğlu karvanın qabağını kəsdi, bac verməklərini söylədi. "Koroğlu". // ümumiyyetle, vergi. // Mec. menada. klas. Ta ki ol ahu gözün mülki-Xütəndən bac alır. Xetayi. Səbzə gülə verdi müşk bacın; Gül səbzəyə mülkünün xəracın. Füzuli.
tar. Qalibin meğlubdan aldığı tezminat, vergi. Gəl sənə söyləyim, bazirganbaşı; Gəl-mişəm səndən bac alam, gedəm. "Koroğlu".
məc. İntiqam, qisas, evez çıxma. [Ter-lan xanım:] Zəmanəyə bax! Işə bir bax. Gör kim kimdən bac alır! Mir Celal.

BACA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Tüstü çıxmaq üçün ocağın üstünde kerpicden hörülen ve ya demirden qayrılan içi boş boru. Evin bacası. Fabrik bacası.
Buruq-buruq bacalardan çıxır tüstü, ağ duman. A.Sehhet. Gecədən xeyli keçmiş bacadan gumbultu ilə bir şey içəri düşdü. S.S.Axundov. Küçələrə baxan baca-ların görünüşü də mənə, yaxın səhərin qor-xulu dastanını oxuyurdu. M.S.Ordubadi.
İşıq ve hava gelmek üçün bezen kend evlerinin ve anbarların damında pencere evezine qoyulan delik. Tövlənin üst tərəjin-dəki iki baca qarın işığını, ayazın şaxtasını içəriyə buraxmır. S.Rehimov.
Su kemeri, lağım ve s. bu kimi yeraltı qurğuları yoxlamaq üçün qoyulan örtülüb açılan delik, qapaq. □ Baca açmaq
delik açmaq, deşmek. Top gülləsi evin divarında bir baca açdı.
◊ Bacadan diişnıə
1) tesadüfen, gözle-nilmeden, müfte, zehmetsiz ele keçen şey haqqında; tapıntı; 2) gözlenilmediyi halda, birden ve qefleten gelen adam haqqında.

BACA-BACA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Köhne meişetde: Novruz bayramı axşamı qapı-qapı dolaşıb bayram-lıq pay almaq adeti; qodu-qodu.

BACAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qıç. Heyvancıqlar
. bacaqla-rını bükərək, quyruqlarını oynada-oynada analarının məmələrini əmirdilər. A.Şaiq.

BACAQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Keçmişde Hollandiya ve ya Avstriya qızıl pulu (qadınlar bunları ipe düzerek bezek kimi boyunlarına taxar-dılar). Şəhrəbanı xanım sandıqçanın ağzını açır, yüz dənə təzə bacaqlı çıxardır. M.F.Axundzade. Oğlan əlini cibinə salıb, qıza ya bir qızıl saat, ya sapoşka, ya bir bacaqlı, ya da ki üzük bağışlardı. H.Sarabski. // ümumiyyetle, qızıl pul. [Qasid] əmirdən şairə bir sandıq bacaqlı, bir məktub və bir gözüyaşlı əsir qız gətir-mişdi. Ə.Memmedxanlı.

BACALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bacası, ya bacaları olan. Bacalı ev.

BACALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Damda baca üçün hazırlan-mış yer.

BACANAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bacıların erlerinin bir-birine qohumluq münasibeti. Nə olar ki, ba-canaq bacanağın evinə getməsə, daha hara getmək olar? S.Rehimov. [Babaxanın] dili güclə söz tutdu:
Yoldaş, o mənim baca-nağımdır. Mir Celal.

BACARAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Qabiliyyetli, başı çıxan, iş göre bilen, elinden iş gelen, bir işin öhde-sinden gelen. Bacarana baş (can) qurban. (Ata. sözü).

BACARIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bilik, tecrübe, verdiş neti-cesinde elde edilmiş işgörme qabiliyyeti, tecrübe. Hər işdə bacarıq lazımdır. Onun heç bir bacarığı yoxdur.
Insan öz səyi və bacarığı sayəsində istədiyi məqsədə nail ola bilər. S.S.Axundov.

BACARIQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İstedadlı, qabiliyyetli, elinden iş gelen, iş yaradan, tecrübeli. Bacarıqlı adam. Bacarıqlı usta.

BACARIQLI(LI)Q : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bacarıqlı adamın
xüsusiyyeti. Hüseynqulunun mahirliyini və bacarıqlığını görən başqa bir tacir, onu öz yanında faytonçu durmağa dəvət edir. H.Sarabski.

BACARIQSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bacarığı olmayan, elinden iş gelmeyen, qabiliyyetsiz, tecrü-besiz, aciz. Bacarıqsız adam.

BACARIQSIZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bacarığı olmama, elinden iş gelmeme, qabiliyyetsizlik, tec-rübesizlik, acizlik.
.[Kor kişinin] əlbisəsi-nin tərzi, biçimi
avamlığını; yerişi
göz-süzlüyünü; üzünün xətləri
aciz və baca-rıqsızlığını andırırdı. S.Hüseyn. Sobadan düşən işıqda onun [Mahmudun] yoğun qara barmağı bacarıqsızlıqla (z.) iynəni sarı düymənin dibinə batırır(dı). Ə.Əbülhesen.

BACARMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Bacarmaq"dan f.is.

BACARMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Əlinden gelmek, göre bilmek, bir işi görmeye qabiliyyeti, iqtidarı olmaq, öhdesinden gele bilmek, müveffeq olmaq. Iş görməyi bacarmırsan. Şahmat oynamağı bacarmıram.
Şəxs gərək elə bir iş tutsun ki, onu bacarıb yerinə yetirməyə qabiliyyəti olsun. C.Memmedquluzade. [Qüdret:] Gəmi vermirlər? Almaq lazımdır. Almağı bacarmaq lazımdır. M.Hüseyn.

BACARMAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. Bacarmayan, elin-den iş gelmeyen, bir işe iqtidarı olmayan adam. Bacarmaza iş tapşırma.

BACARMA(MA)ZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bacarmama, elinden iş gelmeme; qabiliyyetsizlik.

BACASIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bacası olmayan. Firidunu bir həyətdə bacasız bir tövləyə salaraq, qa-pını bərk-bərk bağlamışdılar. M.İbrahimov.

BACI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bir ata-anadan, yaxud bir atadan ve ya bir anadan olan qızların bir-birine ve ya qardaşlarına olan qohumluq münasibeti. Doğma bacılar. Əkiz bacılar.
Tanış olmayan qadına, qıza ehtiramla müraciet. Ey atalar, analar, ey gəlinlər, ba-cılar; Az keçər bahar kimi ürəyiniz açılar. S.Rüstem. // Hörmet üçün qadınların adları-na, yaxud leqebine elave olunur. Bu gün dərs olmamışdı, molla bacı xəstə imiş. Odur ki, Ağabəyim səhərdən dayəsindən ayrılmamışdı. çemenzeminli. Tükəzban bir döşək gətirib, Məşədi Püstə bacının altına salır. H.Sarabski.

BACICIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

BACICIĞAZ "Bacı"dan oxş. Bacıcığazım xəstədir.

BACI-QARDAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bacı ile qardaş.
Bir-birine çox yaxın ve dost olanlar, bacı ve qardaş kimi mehriban olanlar.
Bir-birine çox benzer olan iki şey; cüt, tay olan iki şey.

BACIQIZI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bacının qız övladı.
Yaşlı kişinin qıza ve yaxud cavan qa-dına nevazişle müracieti. Bacıqızı, yol bura-dandır?