Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

BAŞQALAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Başqalaşdırmaq"-dan f.is.
BAŞQALAŞDIRMAQ/ Başqa şekle (hala, veziyyete) salmaq, tamamile deyişdirmek.

BAŞQALAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Başqalaşmaq"dan f.is.

BAŞQALAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Başqa veziyyete, şekle, hala düşmek; başqa cür olmaq; tamamile deyişmek. İri, kələ-kötür ətəkləri qaratikan kolları ilə döşənmiş dağlar ara-sından yuxarı qalxdıqca təbiət və hava bütün başqalaşır. A.Şaiq. Bir də sevgilimi aldat-maq üçün; Dəyişib cildimi başqalaşmadım. S.Vurğun. Gəlin Həpirin evinə qədəm qoyan gündən başqalaşdı. Mir Celal.

BAŞQALAŞMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Başqa veziyyete, şekle, hala düşmüş; başqa cür olmuş; de-yişmiş. Yenə Ulduzun dalğın və başqalaş-mış səsi eşidilir. Ə.Memmedxanlı. [Veys] Bakıdan tamamilə başqalaşmış halda qayıt-dığını zənn edirdi. Ə.Əbülhesen.

BAŞQALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Başqa veziyyetde, başqa şekilde olma; deyişiklik. Hər şeydə bir baş-qalıq gördüm.
Bir gün bağda böyük ho-vuzun qarşısında oturmuşdum. Gəlib qalib qarşımdan keçirdiniz. Bu kərrə sizdə bir baş-qalıq vardı. S.Hüseyn. [Müellim:] Son zamanlarda Xosrovun həyatı və əhvali-ruhiyyəsində siz bir başqalıq hiss edirmi-siniz? A.Şaiq.

BAŞQIRD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Başqırdıstan Respublika-sında yaşayan türk dilli xalq ve bu xalqa mensub adam.

BAŞQIRDCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Başqırd dilinde.

BAŞ-QULAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Sir-sifet, görünüş, teher-töhür; şekil, qiyafe. Baş-qulağın dü-zəlməyib, çox da basıb guruldama; Dinmə, danışma, yat, bala! Sən deyən olmayıb hələ!
M.Ə.Sabir.
0 Baş-qulaq aparmaq, baş-qulağı dəng etmək
bax baş-beyin aparmaq ("baş-beyin"de). [Yolçu:] Bu naqqal haradan gəlib çıxdı, baş-qulağımızı apardı. M.İbrahimov.

BAŞLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Başlamaq"dan fis.

BAŞLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f
Bir işe girişmek, şüru etmək. İşə başlamaq. Müşavirəyə başlamaq. İnşaata başlamaq. Yeni zavod dünəndən işlə-məyə başlamışdır.
Elə ki, sabah oldu, Sona fars dilini oxumağa başladı. N.Nerimanov. Marallarım mövizə kitablarını rəfdən alıb, tozlarını təmizləyib başladılar əzbərləməyə. Ə.Haqverdiyev.
Bir işin, halın, keyfiyyetin, hadisenin ve s.-nin ilk elametlerini göstermek. Qocal-mağa başlamaq. Bacadan tüstü görünməyə başladı. Hava qaralmağa başladı. Yağış damcılamağa başladı.
Biçarə münəccim-başının ərvahı uçub, başladı yarpaq kimi titrəməyə. M.F.Axundzade. Atlı yaxınlaş-dıqca onun qucağındakı heyvan da aydın görünməyə başladı. M.Hüseyn.
Bir işin esası qoyulmaq, emele gelmek, meydana gelmek. Mühərrirlik sənəti Azər-baycanda, demək olar ki, Mirzə Fətəli
Axundzadə ilə, xüsusən "Əkinçi"ni yaradan Həsən bəy Zərdabi ilə başlamışdır. (Qezet-lerden).

BAŞLANĞIC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bir işin, hadisenin ilk anı, evveli, ibtidası. Bu hələ işin başlanğı-cıdır. Dərs ilinin başlanğıcı.
Bu hadisə bütün nəzmiyyə təşkilatının tərk-silah etdi-rilməsi üçün bir başlanğıc idi. M.S.Ordubadi. Xanlar buraya
. yaradacağı əsərin başlan-ğıcı üçün yenə də yollar, cizgilər axtarmağa çıxmışdı. S.Rehimov. Ancaq başlanğıc üçün bu heç də pis deyildi. Ə.Əbülhesen. // çıxış nöqtesi. Hadisənin başlanğıcı.
İlk esas, ilk sebeb, ilk menbe; ilkin.
Bir şeyin müqeddimesi, giriş hissesi,
birinci hissesi. Kitabın başlanğıcı. Musiqi-
nin başlanğıcı. Pyesin başlanğıcı.

BAŞLANILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Şüru edilmek, gi-rişilmek. Müzakirələrə hələ başlanılmayıb-dır. İnşaata yaxın günlərdə başlanılacaqdır.

BAŞLANIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir işin, hadisenin evveli, ibtidası, başı; başlanma, başlanğıc. Tamaşa-nın başlanışı saat
dədir.

BAŞLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Başlanmaq"danf.is.

BAŞLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Meydana çıxmaq, töremek; töremeye, ortaya çıxmağa, emele gelmeye başlamaq. Mübahisə başlandı. Əkin işləri başlandı. Vuruşma top atəşi ilə başlandı. Danışıqlar saat
də başlandı.
Bir şeyin çıxış nöqtesini, başlanğıcını teşkil etmek.
. Unutma ki, Girdman torpa-ğının sərhədi Kür çayının o tayından baş-lanır. M.Hüseyn.

BAŞLATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Başlamağa, girişmeye mecbur etmek ve ya tapşırmaq.

BAŞLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Başı, tepesi olan.
məc. dan. Ağıllı, zehinli, çox bilikli. Dünən [Abbasın] evinə gələn kim imişsə, başlı adam imiş, "içərilərdən" gəlmişmiş.
Mir Celal.

BAŞLI-BAŞINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
Nezaretsiz, ba-
xımsız, himayesiz. Başlı-başına qoymaq (buraxmaq). Başlı-başına qalmaq.
[Ser-dar Reşid:] Mən heç vaxt səni başlı-başına qoyub getmək istəməzdim. M.S.Ordubadi.
öz bildiyi kimi, özbaşına, kefi istediyi kimi, serbest. Başlı-başına işləmək. Başlı-başına hərəkət etmək.
öz-özüne, özbaşına, başqasının köme-yi olmadan. [Demirov:] Yoxsa başlı-başına belə bir bağ düzün ortasında əmələ gələ bilməz. S.Rehimov.
Boş, adamsız, sahibsiz. Başlı-başına qalmış ev (bağ).
.Gurultu ilə keçən soldat oynağı olan küçələr indi başlı-başına idi.
M.S.Ordubadi.

BAŞLI-BAŞINALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. özbaşınalıq, herki-herkilik, qanunsuzluq, nizamsızlıq. Başlı-başınalıq etmək.

BAŞLICA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Ən esas, en mühüm, en ümde. Başlıca səbəb. Başlıca məsələ. Baş-lıca işlər irəlidədir.
zərf Əsasen, en ziyade, en çox, en ev-vel. Onun başlıca məşğul olduğu iş
yazı-çılıqdır.

BAŞLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Yağışdan, soyuqdan, kü-lekden qorunmaq üçün başa geyilen örtü.
.Əhməd yazıb atasından özü üçün bir başlıq və bacısı üçün bir əlcək istəmişdi. S.S.Axundov. Əynində boz şinel, başında başlıq; Nəysə pıçıldayır o, fəhlələrə. S.Vurğun. Başlıq örtmüş, uzunboğaz çəkmə geymiş Səriyyə içəri girəndə, Salam dik ayağa qalxdı. Mir Celal.
Keçmişde: qadınların qızıl ve gümüş-den qayrılıb, baş örtüsü altından qoyduqları qızıl ve gümüş bezek; cütqabağı, gelintacı.
xüs. Serlövhe, meqalenin adı; eserin, ya qezetin başda yazılan qısa adı. Məqa-lənin başlığı. // Qezetde bir neçe meqale üçün verilen ümumi serlövhe. Bütün res-publika qəzetləri onun [Şamamanın] bu yeni vədini böyük başlıqlarla görkəmli yerlərdə çap edirdi. İ.Əfendiyev.

BAŞLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. etnoqr. Köhne meişetde: ere verilen qızın ata-anasına tedarük ve cehiz düzeltmek üçün oğlan terefinden verilen mal, yolpulu. [Xace:] Nə eybi var, razıyam, ancaq oğlun otuz kisə başlıq verməlidir.. "Aşıq Qerib". Reyhan
. büsbütün məyus qayıtmışdı. çünki qıza ağır başlıq istəmiş-dilər. A.Şaiq.

BAŞLIQALTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Qadınların başlıq altından örtdükleri kiçik baş örtüsü.

BAŞLIQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Başında başlıq olan, başlıq geymiş. Başı başlıqlı bir neçə adam dayenə maşının üstünə toplanmışdı. S.Rehimov.
// Başlıqla bitişik olan paltar (plaş). Ploskov vücudunu başlıqlı, brezent plaşda gizlətmişdi.
Mir Celal.

BAŞLIQOTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Sarıçiçekli çoxillik ot bitkisi.