Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

PEYRƏVI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Qabaqda geden, rehber. // Dalınca geden, arxasınca geden.

PEYSƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Başın arxa terefi. Bay-ram
. usta Pirəlinin qırmızı, dolğun üzünə və yoğun peysərinə baxırdı. M.Hüseyn. Şapka-sının uzun günlüyü Səmədə diqqətlə baxmağa mane olurmuş kimi Yusif onu peysərinə itə-lədi. İ.Hüseynov.

PEYVƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
k.t. Müeyyen xü-susiyyet vermek üçün bir bitki gözcük ve ya saplağının başqa bitkiye calanması; qelem, calaq. □ Peyvənd etmək (vurmaq)
qelem etmek, calamaq. Vurduq ağaclara biz pey-vənd, calaq. M.Seyidzade.
tib. Her hansı bir xesteliyin qarşısım almaq ve ya onu zeifletmek meqsedile be-dene vaksin yeritme. Qızılcaya qarşı peyvənd. □ Peyvənd etmək (vurmaq)
bedene vak-sin yeritmek. Uşağı peyvənd etmək.
məc. Bitişme, canlanma. Bir şişə ki, oldu parə-parə; Peyvəndinə varmı hiç çarə? Fü-zuli. □ Peyvənd etmək
bir-birine calamaq, bitişdirmek. Məryəm isə onun boynunu qucub sözlərini, sorğularını bir-birinə peyvənd edə-rək dedi.. C.Cabbarlı.

PEYVƏNDLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Peyvendlemek"den f.is.

PEYVƏNDLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Peyvend etmek,
calaq etmek, qelem etmek. Alma ağacını peyvəndləmək.
Peyvend vurmaq, peyvend etmek. Qripə qarşı peyvəndləmək.

PEYVƏSTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Daim, hemişe,
müttesil. Peyvəstə bizə yetər bəlası; Novfəl qəzəbindən et qiyası. Füzuli. çox çəkir hic-rini Vaqifi-xəstə; Leylü nahar, şamü səhər peyvəstə. M.P.Vaqif.

PƏDƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Ata. Pədərim Sa-lehdir, madərim Reyhan. Molla Cüme. Şad oldu pədər, madəriniz,
bu boya çatdız.
M.Ə.Sabir.

PƏDƏRŞAHLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. Kişi qohumluğu xettine esaslanan ve kişinin hakim olduğu qebile qruplarından ibaret ibtidai icma quru-luşunun son dövrü; patriarxat.

PƏHLƏVAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
çox güclü adam; qehreman, igid. Gəzinir ortada səkkiz pəh-ləvan; Əyri qılınclardan sanki damır qan. H.K.Sanılı. Şərqin bütün pəhləvanları, sər-kərdələri, qəhrəmanları, igidləri buradadır.
M.S.Ordubadi.
Güleşme ile meşğul olan idmançı; gü-leşçi. Ikinci dərəcəli pəhləvan.

PƏHLƏVANİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qəhrəmani.

PƏHLƏVANLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Pehlevanlaşmaq"-
dan f.is.

PƏHLƏVANLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qoçaqlaşmaq,
cesurlaşmaq, pehlevan olmaq, cesaretlen-mek.
.Ağagül pəhləvanlaşan (f.sif.) dostu-nun üzünə mat-mat baxdı. S.Rehimov.

PƏHLƏVANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İgidlik, qehremanlıq,
qoçaqlıq. Kişilər dəm vurur pəhləvanlıqdan; Güləşdən, güllədən, ölümdən, qandan. S.Vur-ğun. Qollarını niyə çırmalamısan, kişi, yoxsa pəhləvanlıq eləmək fikrindəsən? M.İbrahimov.

PƏHMAYİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Enli bedeni olan balıq növü.

PƏH-PƏH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax bəh-bəh. [Hacı Mehem-medeli:] Pəh-pəh, pəh! Maşallah olsun dok-tor cənablarının elminə. C.Memmedqulu-zade. [Sultan bey:] Bəli! Sultan bəyin qızı bir gədəyə aşıq olubdur, pəh-pəh, pəh! U.Hacı-beyov.

PƏHRİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Müeyyen yemek reji-mi. Bu camıma şərab süz, pəhriz etmək hə-dərdir; Içimdə atəşim var, pəhriz edim mən nədən? Şehriyar. □ Pəhriz gözləmək (sax-lamaq)
müeyyen yemek rejimine riayet etmek. Xəstə pəhriz gözləməlidir.
[Hekim:] Beş-on il dözər can; Ciddi pəhriz saxlasan.
R.Rza.

PƏHRİZKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Pehriz gözleyen (saxlayan), pehriz rejimine riayet eden adam.

PƏHRİZKARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Pehrizini gözleme,
ona riayet etme. Hər iki dünyanın neməti sə-nətdə, bütün sənətlərin açarı elm və tərbiyə-dədir. Xüsusilə, nəfsi tərbiyə etmək, təvazö-karlıq, pəhrizkarlıq, düz danışmaq, təmiz adlı olmaq, başqalarına əziyyət verməmək və hə-yalı olmaq çox yaxşıdır. "Qabusname".

PƏJMÜRDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] Uzünün rengi qaç-mış, solğun, perişan, halı pozğun. Halı pəj-mürdə, sanki bir məcnun; Anlaşılmaz nədir məramı onun?! H.Cavid. Otaqdan qarasifət, dolaşıq saçlı, pəjmürdə bir qadın çıxıb bal-konda durdu. çemenzeminli. Məşədi Ibad pərişan və pəjmürdə bir hal ilə küçədə vaqe olur. U.Hacıbeyov.

PƏJMÜRDƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Pejmürde adamın gör-kemi; solğunluq, perişanlıq.

PƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
pəl qatmaq (vurmaq)
bir işe maneçilik töretmek, engel olmaq, pellemek.
.Onu vuran adam ümumi işə pəl qatır, tək özünə yox, gördüyü xeyirli işə də əngəl törə-dir.. M.Hüseyn. [Gile Nebiye:] Biz toya çox-dan hazırıq. Gülüstanın ölümü, nə bilim, ara-nın qarışması işimizə pəl vurdu. Ə.Abasov.

PƏLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yastı, enli. [Koroğlu] pələ bığ-larını eşib qulaqlarının dalına keçirdi. "Koroğlu".

PƏLƏBIG(LI) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yeke, yastı ve uzunbığlı.

PƏLƏQULAQ(LI) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İri, yastıqulaqlı.
Balacaboylu, kök, pələqulaq, yekəburun bir uşaq əlini yuxarı qaldırıb dedi. Ə.Abasov.

PƏLƏNG : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Pişik cinsinden derisi zo-laqlı iri yırtıcı heyvan; qaplan.
. Sədinin bir sözü çıxmır yadımdan: Pişiyin duruşu rəng-bərəng olur; Pələngi görəndə o, siçanlaşır; Siçanı görəndə o, pələng olur. X.Rza.
məc. İgid, qoçaq menasında. Baş bə-dənnən yarpaq kimi tökərəm; Mənəm əsil cəzirənin pələngi. "Koroğlu". Əsirgəmir on-dan patron-tüfəngi; Bəsləyir yoxsullar o gənc pələngi. H.K.Sanılı. Tüfəng tutan bu ərlər; Bəslədiyim pələnglər; Nəyim varsa sənindir. S.Vurğun.