Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

PİPET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Göze damcı ve s. tökmek üçün rezin ucluq keçirilmiş şüşe borucuq.

PİPİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bezi quşların (mes.: xoruzun ve bezi toyuqların) başında olan qırmızı et par-çası, çıxıntı. Qaraş ərik ağacının başına dır-maşmış beçənin qanlı pipiyinə baxıb "baş üstə" dedi. M.Ibrahimov.

PİPİKLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Pipiyi olan. Pipikli toyuq. Pipikli quş.

PİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Qoca, çox yaşlı kişi, ixti-yar. Pirə ata dedim, cavana qardaş; Ana, bacı bildim qızı, gəlini. Aşıq Əlesger. [Buğac:] Burada bihuş yatarkən, ağsaçlı, ağsaqqallı nurani bir pir
mənə meydanda ad verən o qoca
ozan gözümə göründü. M.Rzaqulu-zade. // Qoca adama müraciet. [Qurbaneli:] Eypir, daha səbrim tükənmiş. S.S.Axundov.
Bir teriqet banisi ve ya başçısı. // məc. Ustad, başçı, müellim. Qıraram dəstəni, vur-ram nəfəri; Ərənlərin piri yanımda gərək! "Koroğlu". Şair olan dərsi alırpirindən; Baş açmadım səgrəqibin sirrindən. Qurbani.
◊ (A) pir olmuş
yarızarafat, yarıistehza ile deyilen ifade. [Rüstem bey:] A pir olmuş, azarlı orada can verir. S.S.Axundov. [Mus-tafa:] Pir olmuş, nə edim, əsgərlikdir, bəxtə-vərliyəgöndərmirlər ki... Ə.Memmedxanlı.

PİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ocaq
cü menada. Şəhərdə bö-yük möcüzələr görünmüşdü: çoxlu ocaqlar, pirlər zühur etmişdi. çemenzeminli. Bakının ətrafındakı kəndlərin bir qismində bir çox pir-lər, ocaqlar, ziyarətgahlar vardı. H.Sarabski.

PİRAMİDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. pyramis, pyramidos]
riyaz. Oturacağı çoxbucaqlı ve ya üçbu-caqlı; yanları ise üçbucaqlı olan hendesi ci-sim. Dördbucaqlı piramida. Piramidanın yan üzləri.
Qedim Misir fironlarının hemin şekilde iri daşlardan qurulmuş çox neheng meqberesi.
Hemin şekilde üst-üste yığılmış (qalan-mış) şeyler qrupu. Bu taxta və sementi səh-rada geodeziya piramidaları tikən inşaat bri-qadalarına göndərirlər. Ə.Sadıq.

Sirkde adamların bir neçe sıra bir-birinin üstünde durmasından ibaret gimnastik ve ya akrobatik fiqur.
Bilyard oyununda: oyunun başlanğıcında üçbucaq şeklinde düzülen şarlar. Şarları pira-mida düzmək.

PİRAMİDÄL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Piramida şeklinde olan, piramidaya oxşayan.

PİRAMİDKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] Oxa keçirilen, getdik-ce kiçilen müxtelif rengli halqalardan ibaret uşaq oyuncağı.

PİRAMİDÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. pur
od, am(monia-kon)
qetranlı kitre ve eigos
şekil] əcz. Ağrıkesen ve qızdırmanı salan derman.

PİRANİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] Qoca, ağsaqqal, ixtiyar, nurani. Pirani kişi.
Qoca pirani bir kişi otu-rub qabağında manqal, əlində batman kitab. (Nağıl). Mən onu görmüşdüm pirani çağda; Uşaqdan da uşaq, uşaq kimiydi. M.Araz. // Mec. menada. Bu nurani dünya, pirani dünya; Əzəldən meyvəli bir bağa bənzər. Şeh-riyar.

PİRANİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qocalıq, ağsaqqallıq, ixti-yarlıq, nuranilik.

PİRAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. esli yun.] tar. Deniz qulduru.

PİRATLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. Deniz quldurluğu.

PİRKEŞİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [rus. "npHKa3HHK" sözünün tehrif olunmuş forması]
ci il rus inqi-labından qabaq: mağazada qulluq eden xid-metçi; satıcı. [Hacı Murad:] Tacirbaşı Hacı Əlinin o zaman bir pirkeşiyi vardı. S.S.Axun-dov. [Ana:] Oğlum, səni öz dükanına pirke-şik götürür. S.Rehman.

PİRLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qocalıq, ağsaqqallıq, ixtiyarlıq; nuranilik, piranilik. Pirlik etmişdi məni sər-səri; Qalmamışdı zövqü səfa əsəri... Q.Zakir.

PİROJKİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus. "nnpoxoK" söz. cemi] dan. Kiçik piroq, balaca piroq. Pirojki bişirmək. Ətli pirojki.

PİRÖJNA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus. mıpoxHoe] Adeten şirin iç (krem, badam ve s.) qoyulmuş yağlı xemir-den bişirilen şirniyyat memulatı. Kremli pi-rojna.

PİROKSİLİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. pur
od ve oxys
ağac] Partlayış işlerinde ve tüstüsüz barıt hazırlanmasında işledilen partladıcı madde.

PİRÖQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] Her hansı bir şeyden iç qo-yulmuş xemir memulatı. Povidlo və riçal pi-roq və ponçik bişirmək üçün ən yaxşı şirnidir.

PIROTEXNIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. pur
od ve technike
bacarıq] Pirotexnika mütexessisi.

PIROTEXNIKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Texnikanın, alış-qan xeliteler, siqnal raketleri, fişeng ve s. hazırlamaqla meşğul olan sahesi.

PIS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Menfi keyfiyyet ve ya xüsu-siyyetlere malik, verilen telebleri temin et-meyen, istenilen kimi olmayan, menfi tesir bağışlayan; yaman, fena (yaxşı eksi). Pis xö-rək. Pis xətt. Pis hava. // öz işini yaxşı bil-meyen, tecrübesiz. Pis usta. Pis təşkilatçı. // Ətrafdakılara yaxşı tesir bağışlamayan; ko-bud, qaba. Pis xasiyyət.
[Senem:] Indi mən nə deyirəm ki, pis söz demirəm ki?! ü.Hacı-beyov.
Bed, alçaq, rezil, şerefsiz, namerd. Pis adam. Pis qonşu.
[Əşref Zeynala:] Xülasə, pis övlad gərək ortalıqdan götürülsün. çemenzeminli. // Qeyri-exlaqi, nalayiq, ya-ramaz, eyibli, nöqsanlı. Pis hərəkət. Pis (z.) danışmaq. Ozünüpis (z.) aparmaq. // Is. mə-nasında. Pis adam. Uz vermə nadana, sirr vermə pisə; Axır qəlbin ya inciyə, ya küsə. Xeste Qasım.
Əzici, üzücü, sıxıcı, ağır, menhus, xoşa-gelmeyen. Pis yuxu görmək.
Maralın vahi-məsi Cumanı bəzən min cür pis fikrə, şübhəyə salırdı. Ə.Əbülhesen. // Menfi. Xəbər də, deyəsən, pis xəbər idi? Mir Celal. Umidpis cavabı xəyalına gətirmək istəmirdi. B.Bay-ramov.
◊ Pis ağız
söyüşken, ağzıyava, ağzıper-töv, herze adam haqqında. çox pis ağzı var. Pis ağzını açma! Pis göz
bir şeyi gördükde ona xeter yetiren, onu göze getiren adam haqqında. Pis göz sənə dəyməz, gözəlim, xoş nəzərim var. Ə.Vahid. Pisinə gəlmək
xo-şuna gelmemek, acığına gelmek. [Musa:] Doğrusu, mənim də pisimə gəldi, getmədim. Ə.Haqverdiyev.

PISIKDIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Pisikdirmek"den f.is.

PISIKDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan. Qorxutmaq, vahi-meye salmaq, çaşdırmaq, ürkütmek. Rüstəm kişi də məsələnin bu tərəfindən yapışıb [Ne-cefi] pisikdirdi. M.İbrahimov. Qumru istəyir ki, Babacanı pisikdirib, Bünyadı onun evindən çıxartsın, Bünyada özü getsin. Ə.Əbülhesen.

PISIKMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Pisikmek"den f.is.