Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

PİŞNAMAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] din. Mescidde namaz qılanların qabağında duraraq namaz merasi-mini idare eden ruhani. Sonra [molla] qaba-ğında duran pişnamaza bir kəllə vurub yerə yıxır. "M.N.letif." Bu vaxt pişnamaz gəlib zöhr
günorta, əsr namazını qılardı. H.Sa-rabski.

PİŞ-PİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

təql. Pişiyi çağırmaq üçün çı-xarılan ses. Nə qədər piş-piş elədim, pişik gəlmədi.

PİŞPİŞİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot.
Terkibinde "C" vitamini olan, toxumlarının her iki terefi seyrek tük-lerle örtülü birillik ot-bitki.
Uşaq dilinde: pişik.

PİŞRAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məh. [fars. pişrest] sif. Tezyetişen, tezdeyen. Pişraz üzüm. Pişraz tut.

PİŞROV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] köhn. İrelide geden, önde olan, qabaqcıl.

PİŞTAXTA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Mağazada, dükanda satıcı ile alıcını brr-birinden ayıran, üstünde mal gösterilen ve buraxılan, qabaq terefi bağlı uzun stol. [Əmirmerduq:] Dərzi malı piştaxtanın üstünə qoyub açdı, qayçını gö-türdü və birdən bir şərqi oxudu. çemenze-minli. Ilyas piştaxtanın üstündən əyilib, divar-dakı paltarlara diqqətlə baxdı. Mir Celal. // Bazarda, bufetde ve s.-de üstünde şey sat-maq üçün xüsusi stol. Göyərtini piştaxtanın üzərinə düzmək.

PİŞTO(V) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. köhn. Tapança. [Əsger:] çıxardın piştovları, hazır olun! ü.Hacıbeyov.
Mən ömrümdə bir dəfə də pişto atmamışam. M.Hüseyn.

PİŞVAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Gelen adamı qarşılama, qabağına çıxma. Hədiyyə də pişvaza gələnlər içərisində idi. Mir Celal. □ Pişvaz etmək
gelen adamı qarşılamaq, qabağına çıxmaq. Mən qonaqların qabağına çıxıb sidqi-ürəkdən onları pişvaz edirdim. C.Memmedquluzade. Aşıq Cəlal qoca ustadını böyük bir hörmət və sevinclə pişvaz etdi. Ə.Memmedxanlı. Pişvaza çıxmaq
bax pişvaz etmək. Atası oğlunun gəlmək xəbərini eşidib pişvaza çıxdı. (Nağıl). [Hacı Nesir:] Gülpəri.. gərəksəninpişvazına çıxılaydı, şadlıq olunaydı. S.S.Axundov.

PİTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Her adam üçün ayrı-ayrı güvec-lerde bişirilen bozbaş. Piti bişirmək.
[ümid:] [Hetemovun] yağlı pitisi olmasa, canı dinc-lik tapmaz. B.Bayramov.

PİTİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
Yazı, kitab, sened.
Yazılmış dua, yazılı dua, ümumiyyetle dua. [Kendli:] Sən Allah, buna bir duadan, pitikdən yaz. "M.N.letif." // köhn. Deri, esgi ve s.-nin içine qoyulub ev heyvanlarının boy-nundan, buynuzundan asılan dua. Ağ qoçların boyunlarından ara-sıra gözmuncuğu və yaşıl meşindən tikilmiş içidualı üçkünc pitik asar-dılar. H.Sarabski.

PİVƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [rus. niiBo] Arpa semenisinden hazırlanan azspirtli köpüklü içki. Pivə mayası. Mayaotu pivəyə xarakterik və acıtəhər dad verir.
[Ilyas:] Mənə də iki stəkan pivə ver-dilər, içdim. Ə.Memmedxanlı.

PİVƏXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [rus. miBo ve fars.
..xane] Pive satılan yer, dükan.

PİY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Heyvan bedeninde toplanıb yığılan yağ maddesi ve onun eridilmiş halda olan mehsulu. Malpiyi. Keçipiyi.
Ruzgar ancaq piydən qayrılmış şamları söndürə bilər. C.Cabbarlı. // Insan bedeninde yağ maddesi. □ Piy bağlamaq (basmaq)
çox kökelmek. [Şerefoğlu] indi də iyirmi il əvvəlki kimi, yaraşıqlıdır, nə qarnı piy bağlayıb, nə də boy-nunu, buxağını ət basmışdır. M.Ibrahimov.

PİYADA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars.] zərf
Minikle deyil, ayaq-ları ile. Piyada yola düşmək. Piyada yollan-maq.
Faytonu xanım bir az kənarda saxlatdı, qapıya qədərpiyada getmək istədi. çemen-zeminli. [Sekine:] Yox, Əlabbas, sən sür, mən piyada gedəcəyəm. H.Seyidbeyli.
sif. Ayaqla gedilen, ayaqla icra edilen. Piyada marş. Piyada kross.
is. Minikle yox, öz ayaqları ile geden adam. Piyadalar üçün keçid. Küçədə piyada-ların gediş-gəlişini tənzim etmək.
Sən atlı-san, mən piyada; Oldürəcək bu qəm məni! Aşıq Əlesger.
is. Piyada hereket eden ve döyüşen qo-şun növü. Piyadada xidmət etmək. // is. Hemin qoşun növünde xidmet eden esger. Irəlidə piyadalar çarpışır. H.Nezerli. Piyadaları-mız Uçtəpəyə iki kilometr qalmış dayandı. Ə.Veliyev.
is. Şahmat oyununda deyerce en aşağı fiqur. Piyada ilə oyuna başlamaq. Piyadanı uduzmaq.
Şahmatda hər bir oyunçunun bir şahı, iki vəziri, iki topu, iki fili, iki atı və səkkiz piyadası olur.
məc. sif. Kemsavad, azsavadlı, bilik ce-hetden çox kasıb. Piyada adam.
[Xelil Şah-mara:] Yaxşı, yaxşı, elə sən də mənim kimi piyadasan, çox da qürrələnmə. M.Hüseyn.
◊ Piyada çəyirtkə zool.
adi çeyirtkeden kiçik, qanadsız çeyirtke.

PİYADAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax piyada 3 ve
cü mena-larda. Piyadaçı əsgər.
Piyadaçılar iyirmi kişi olardılar. S.Hüseyn.

PİYADALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Piyadalanmaq"dan f.is.

PİYADALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Atdan ve s.-den düşüb piyada getmek. [Adil ve Aqil] bir ehti-ram və üzr əlaməti olaraq, atdan düşüb piya-dalandılar. S.Rehimov.

PİYADALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Piyada olma; piyadanın veziyyeti. Piyadalıq dəliləri əldən-dildən saldı. "Koroğlu".
məc. Biliksizlik, melumatsızlıq, bilik cehetden kasıblıq.

PİYALƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Ağzı gen, dibi dar ba-laca içki qabı; qedeh. Su piyaləsi.
[Peri Cadu:] Doldur piyaləni, anadan olandan in-diyə kimi mən belə kefi görməmişəm. Ə.Haq-verdiyev. Hamı bir ağızdan "urra" deyib piya-lələri qaldırdılar. Ə.Veliyev. // Hemin qabın çay içmek üçün olan növü. Piyaləyə çay tök-mək. // Müxtelif obrazlı teşbehlerde. Sözləri qənd, ağızları piyalə; Şəkər əzmiş dilə, do-dağa qızlar. M.P.Vaqif. Qaşının tağındapi-yalə gözlər; Yeni ay qoynunda ulduza bənzər. A.Şaiq.

PİYALƏGÖZ(LÜ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

PİYALƏGöZ(Lü) sif. Gözleri iri ve girde.
Piyaləgöz qız.
Biri qara dedi, biri alagöz; Bu, ceyrangöz dedi, o, piyaləgöz. R.Rza.

PİYAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus. nbXHMH] dan. Serxoş, kefli. Adam var anlamır, danışır sözün; Içməmiş piyandı, itirib özün. Aşıq Əlesger. □ Piyan olmaq
içib keflenmek, serxoş olmaq.

PİYLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Piylemek"den f.is.

PİYLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Müalice ve b. meqsedlerle bedene ve ya onun bir yerine piy sürtmek, piy çekmek. Uşağı piyləmək.
Ballı xala keçi piyi axtarırdı ki, Qulunu piyləsin. çemen-zeminli.
◊ Başını piyləmək
bax baş.

PİYLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Piylendirmek"den f.is.

PİYLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kökeltmek. □ Qar-
nını (göbəyini) piyləndirmək
çoxlu yağlı, qidalı şeyler yeyerek kökelmek. [Paşa bey Ferruxa:] Mən sənə ümidəm, sən də göbəyini piyləndirməkdən başqa heç nəyə fikir ver-mirsən. Ə.Veliyev.