Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
PİYLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Piylenmek"den f.is.
Kökelme. Ev heyvanlarının piylənmə; yetişmə meyli bol yemlənmənin nəticəsidir. "ümumi zootexniya".
Hedden artıq kökelmekden ibaret xes-telik halı. Piylənmənin qarşısını almaq.

PİYLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Piy sürtülmek.
qayıd. çox kökelmek. Erkəklər piyləndi.

PİYLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Piyleşmek"den f.is. Alko-
qolun təsirindən ürək əzələlərində piyləşmə əmələ gəlir ki, bu da fiziki işlə məşğul olmaq üçün çətinlik törədir.

PİYLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax piylənmək
ci me-nada.

PİYLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Kök, piyi olan. Piyli qoyun.
Yağlı, çox piyi olan. Piyli ət.
Terkibinde piy olan, piy vurulmuş. Piyli məlhəm.
məc. Şişman, kök, yeke, piy basmış. Piyli göbəyini qabağa verib, hətta özünü gü-nahkar sayardı. B.Bayramov. Gəl indi inan ki, onun ürəyi; Piyli mədəsinin içində deyil. O.Sarıvelli.

PİYLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Köklük, köklük derecesi.
Keçinin piyliliyi.
Yağlılıq, yağlılıq derecesi. Ətin piyliliyi.

PİYSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Arıq, piyi olmayan. Piysiz quzu.
Yağsız, yavan. Piysiz ət.

PİYSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yağsızlıq, arıqlıq, yavan-lıq. Ətin piysizliyi.

PLAFÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.] Tavana ve ya divara ber-kidilmiş elektrik lampaları örtüsü.

PLAGİAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. plagium
oğurlanmış] Başqasının eserini öz eseri kimi verme ve ya müellifi gösterilmeden başqasının eserinden istifade etme; edebi oğurluq.

PLAGİATOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Plagiatla meşğul olan adam.

PLAGİATORLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Plagiatla meşğul olma (bax plagiat).

PLAKAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. placatum
şehadetname] Küçe ve ya ictimai yerlerde tebliğat, melu-mat ve ya reklam meqsedi ile asılan qısa metnli iri şekil, böyük elan.
.Göy rəngli qa-pının sağ tərəfində iri plakat asılmışdı. Qaçay bu plakatı, oradakı maşın, pianino, motosik-let şəkillərini əvvəllər də görmüşdü. İ.Melik-zade.

PLAKATÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Plakat çeken ressam. Pla-katçıların sərgisi. // Sif. menasında. Plakatçı rəssamlar.

PLAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. planus
seth]
Bir şeyin (yer, tikinti, qurğu ve s.-nin), tenasübleri saxlanıl-maqla müeyyen masştabda kağız ve s. üze-rinde gösterilen cizgisi. Binanın planı. Şəhə-rinplanı.
[Cinayetov] ayağa qalxıb, divar-dan asılanplanın qabağına getdi. Mir Celal.
Bir işin ne qaydada, ne kimi ardıcıllıqla ve hansı müddetlerde yerine yetirileceyini ve s. qabaqcadan nezerde tutan tedbirler sis-temi. Xalq təsərrüfatının inkişaf planı. Isteh-salat planı.
Beşillik planı iki il yarımda yerinə yetirdik. M.Müşfiq.
Nezerde tutulan, texmin edilen şey; fikir, niyyet, texmin, ferziyye. Səfərimizin planı. Səyahət planı. Hərəkət planı.
Bir şeyin şerhinde müeyyen qayda ve ardıcıllıq. Dərsin planı. Elmi əsərin planı.
Her hansı bir şeyin perspektivde (gele-cekde) nezerde tutulan mövqeyi. □
..planda məc.
1) bir şexsin, ya şeyin ehemiyyetine, vacibliyine, lazımlığına göre tutduğu, ya tuta-cağı mövqeyi, yeri gösterir. Planda duran məsələlər; // kinoda şekillerin böyük, ya kiçik masştabda verilmesi. Şəkli orta planda ver-mək. Aktyorun surəti böyük planda verilmiş-dir; 2) nöqteyi-nezerden, baxımdan. Əsəri nəzəri planda müzakirə etmək.
M.F.Axund-zadə komediyaları böyük ictimai məsələləri əhatə edən, komik, planda ictimai xarakter-lər yaradan klassik komediya əsərləri idi. M.İbrahimov.
◊ Plan tökmək (qurmaq, çəkmək)
niy-yetini; arzusunu, meqsedini heyata keçirmek üçün yollar, vasiteler, üsullar, tedbirler dü-şünmek. Ondan da dövlətlisini taparam,
deyə Əhməd özünəplan qururdu. B.Talıblı. Qaçaqlar oturub, çəkirlər plan; Qozluğun lap içi olacaq meydan. H.K.Sanılı. Məsum kişi.. möhkəm bir plan tökmüşdü. Mir Celal.

PLANER : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Yuxarıya qalxan hava axınının kömeyi ile havada süzen motorsuz uçucu aparat.

PLANERÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Planerçilikle meşğul olan idmançı; planer pilotu. Bu vertolyotlardan əllərində çiçək dəstələri olan təyyarəçi, pla-nerçi və paraşütdən qızlar düşdülər. (Qezet-lerden).

PLANERÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax planerizm.

PLANERİST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] bax planerçi. [Rey-
han:] Bir dəfə Şamxordan, planeristlər yarı-şından bizi Bakıya apardılar. Mir Celal.

PLANERİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Planerlerde uçmaq işi, planer idmanı ile meşğul olma.

PLANERODROM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. planeur ve yun. dro-mos] Planerlerin durması ve qalxması üçün meydança.

PLANET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. planetes
dolaşan] Güne-şin etrafında fırlanan ve Güneş işığının ini-kası ile işıqlanan göy cismi; seyyare. Böyük planetlər. Mars planeti.
Görəcəksiniz, Aya, Marsa və ya başqa planetlərə ilk ayaq basan-ların birincisi bizim bu təyyarəçilər olacaq-lar. Mir Celal. // Dünya, Yer, Yer küresi, Yer üzü. Bütün planetdə insanlar bir-birinə yol-daşdır. Bizimplanetimiz
Yer təxminən 3 mil-yard il bundan əvvəl əmələ gəlmişdir.

PLANETARİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Qübbevari ekranda planet ve başqa göy cisimlerinin yerini ve hereketini gösteren cihazlar sistemi, qurğu.
Bele qurğu vasitesile planetlerin yeri ve hereketi nümayiş etdirilen xüsusi bina. Moskva planetarisi.

PLANLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Planlamaq"dan f.is.

PLANLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan. Planını çekmek, pla-nını almaq, planlaşdırmaq.