Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

BAYRAMYEMİŞİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bayramlarda süf-reye düzülen quru meyveler ve s. şirniyyat; xuşgebar. [Novruz bayramında] dükanların qapısı üstündən bir zəng asardılar və bay-ramyemişi satıldıqca o zəngi vurardılar. H.Sarabski.
məc. Bir-birini tutmayan müxtelif şit rengler.

BAYRONİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[xüs. is.-den] İngilis şairi Bayronun yaradıcılığı tesiri altında XIX esrin evvellerinde Qerbi Avropada mey-dana gelmiş edebi cereyan (bu cereyanın xüsusiyyeti romantik ferdiyyetçilikden, şair ile cemiyyet arasında tezaddan, ruh düş-künlüyünden ibaret idi).

BAYTAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax baytar. [Nurcahan:] Başına dönüm, həkimbaşı, bu suyu bir baytal verib, mənim azarlıma dava adına... N.Vezirov.

BAYTAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Mal hekimi. Baytar həkim. Baytar vəzifəsi.
məc. dan. zar. Tebabetden xeberi olma-dığı halda, hekimlik iddiasında olan adam ve ya öz peşesini yaxşı bilmeyen hekim haqqında; yalançı hekim.

BAYTARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Mal hekiminin işi, seneti.
Ev heyvanları xesteliklerine ve bu xes-teliklerin müalice üsullarına aid olan. Bay-tarlıq elmi. Baytarlıq məntəqəsi. Baytarlıq fakültəsi. Baytarlıq elmləri doktoru.

BAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Alıcı quş, terlan, qızılquş; quş ovlamaq üçün ele öyredilmiş quş. Sikari aşikar eylər, görün bu baz şahbazı; Könüllər seydinə yarın gözü şahanə laçındır. Xetayi.
...baz [fars.] Bezi isimlerin axırına getirilerek bir şeyin heveskarı, maraqlısı, herisi mefhumunu ifade eden şekilçidir; mes.: quşbaz, sehrbaz, qumarbaz ve s.

BÄZA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[esli yun.]
Bünövre, esas, özül, bina. İqtisadi baza.
[Sumqayıtda] metal-lurgiyanın ilk bazası qoyulur. Mir Celal. // Bir şeyin heyata keçirilmesi, yaxud fealiy-yeti üçün lazım olan maddi-texniki şeraitin mecmusu. Texniki baza. Heyvandarlıq üçün yem bazası. Yüngül sənaye üçün xammal ba-zası yaratmaq.
Qarğıdalı eyni zamanda iki məsələni, yəni həm dən ehtiyatının artırılması, həm də mal-qara üçün möhkəm yem bazası yaradılması məsələlərini həll etməyə imkan verir. (Qezetlerden).
Müeyyen bir işe, emeliyyata xidmet üçün her cür ehtiyat, maddi vesait, xüsusi tesisat ve qurğularla techiz olunmuş yer, is-tinad nöqtesi. Təyyarə bazası. Hərbi-dəniz bazası. Turist bazası.
Mal, mehsul, material ve s. saxlamaq üçün yer, anbar. Neft bazası. Kömür bazası. Azərittifaqın meyvə-tərəvəz bazası.
Dairə-ittifaq sədri Nemətullayev əmtəə bazasında olduğundan bu səfərbərlikdən qalmışdı. S.Rehimov.

BAZÄLT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] geol. Mürekkeb terkibli tünd rengli, xırda den-den, yaxud sıx şe-kilde olan vulkanik süxur (şüşe senayesinde, inşaat ve s. işlerinde istifade olunur).

BAZAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Alış-veriş yeri. Bütün şəhər bazar, dükanları bağlayıb küçələrə çıxmışdı. M.S.Ordubadi. Bazarın başında yoğun və qırmızıbirçək bir baqqal
"buy, dəli Sə-mədə bax!" deyib, ona bir çürük badımcan səlbəsi atdı. çemenzeminli. Bazarın aya-ğında Quba meydanı adlanan yer vardı. S.Rehman. □ Bazar dəyəri
resmi idareler terefinden deyil, bazarda müeyyen edilen qiymet. Bazara çıxarmaq
malı satışa qoymaq, alver meydanına çıxarmaq. At bazarı köhn.
keçmişde şeherlerde ve ya hefte bazarlarında at satılan yer, mey-dança. Quş bazarı
ilin müeyyen fesil-lerinde köçeri quşların toplandığı yer.
Açıq yerde, yaxud bina içerisinde dü-zeldilen böyük mövsüm ticareti. Kitab bazarı. Bayramqabağı bazar.
Hər həftə şənbə günləri Güllücə kəndində bazar olardı. Kimi mal almağa və kimi də mal sat-mağa gələrdi. S.S.Axundov.
iqtis. Əmtee dövriyyesi sahesi, zonası. Daxili bazar. Xarici bazar. Dünya bazarı.
Alver, alış-veriş, alğı-satqı. Bu gün bazar yoxdur.
[Hacı Qara:] Allah kəssin belə bazarı! Belə alış-verişi! M.F.Axundzade.
məc. dan. Ses-küy, qalmaqal olan yer haqqında. Buranı lap bazara döndəribsiniz.
□ Bazar açmaq
ses-küy salmaq, qalma-qal salmaq.
Keçmişde quzuçu ve buzovçuların hef-
tede bir defe bazar günleri mehsul şeklinde
aldıqları muzd.

BAZAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Heftenin şenbeden sonra ge-len günü; yekşenbe. Bazar günü. Gələn bazar sizə gələcəyəm. □ Bazar ertəsi
heftenin bazardan sonra gelen günü; düşenbe.

BAZARBAŞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keçmişde bazara nezaret eden şexs. Sevər arvadın əri ilə qaynını ba-zarbaşı tutub saxlayıbdır. P.Makulu.

BAZARÇA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kiçik bazar. [Qoçular] gün-düz günortaçağı küçə bazarçalarında atışar və istədikləri adamları öldürə də bilərdilər. H.Sarabski.

BAZARÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Bazarda, meydançada alver eden adam.

BAZAR-DÜKAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Bazarlar ve dükan-lar. Məşədi Məmməd gündüzlər bazar-dükanı dolanıb, çayxanaları gəzərdi. B.Talıblı.

BAZARI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bazarda satılmaq üçün ha-zırlanmış, adeten aşağı keyfiyyetli. Bazarı çəkmə. Bazarı palto. // ümumiyyetle, key-fiyyetsiz, seliqesiz, davamsız, qaba, ucuz, çox sade (mal haqqında).

BAZARLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Bazarlaşmaq"dan f.is.

BAZARLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Alış-veriş zamanı qiymet üstünde danışaraq uzlaşmaq, sazişe gelmek, qiymet kesmek. // məc. Mübarize etmek, razı olmamaq, inad ederek şertler ireli sürmek.
Bazarlıq etmek.

BAZARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bazardan alınmış şeyler.
□ Bazarlıq etmək
1) bazardan ev üçün lazımi şeyler almaq. [Nebi ağa:] özün buyur-
muşdun ki, məni tez oyat, axşama qonaqla-rım var, gərək bazarlıq edəm. S.S.Axundov. Firəngiz bazarlıq edir, xörək hazırlayır, ata və oğulun yolunu gözləyirdi. S.Rehimov; 2) alver etmek. Hazırda sizinlə bazarlıq edəcək tacirlərdən deyilik. M.S.Ordubadi.
is. etnoqr. Əre geden qız üçün paltar.
çox mübarək, çox mübarək, ölmədik, oğlu-
muzun toyunu gördük,
deyə Kəblə Xey-
ransa bazarlığı kişinin əlindən alıb sah-
manlayır. H.Sarabski. Sabahı günü Əhməd
kişi işdən qayıdandan sonra qızını evdə
tapmadı. Tərs kimi bu gecə qıza bazarlıq
gələcəkdi. Ə.Memmedxanlı. □ Bazarlıq
etmək
toy üçün lazımi şeyler almaq.
sif. Bazarda satmaq üçün hazırlanan.

BAZBURUD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [esli fars. bad burut] dan.
Görkem, boy-buxun, beden quruluşu. [Qara xan:] Elə bazburudundan oxşayırsan; səni özümə ilxıçı edərəm. "Koroğlu ". Yəhyə-nin dili gödək olacaq, "Nə bilim,
deyəcək,
bazburuduna inandım". Mir Celal.

BAZBURUDLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan. Boylu-buxunlu, qedd-qametli. Xəlil paşa belə bazburudlu oğlanları görüb mat qaldı. "Koroğlu".

BAZEDOV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[xüs. is.-dən]: bazedov xəstəliyi tib.
qalxanvari vezinin fealiyyeti-nin pozulması neticesinde töreyen xestelik.

BAZI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh.
Xışın, cütün ulamadan kötüye qeder olan hissesi; qol.
İki zemi, tarla arasında merz; dikdir.
Halqa, daire. üzük bazısı. BAZI2 is. [fars.] dan. Oyun, kelek, hiyle,
biclik. □ Bazı gəlmək
kelek gelmek, biclik işletmek. [Şerefnise xanım:] Bəsdir, Allahı sevirsən, bu bazıları mənə az gəl!.. M.F.Axundzade.

BAZI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. çöl, quru düzenlik, sehra.
...bazlıq. Bezi sözlerin sonuna getirile-rek, mürekkeb isim düzeldilir; mes.: kelek-bazlıq, hiylebazlıq, oyunbazlıq ve s.

BAZIÇƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Oyuncaq. Böylə-böylə sözlərin mən olmaram baziçəsi; Olsun, olsun, qoy çox olsun, böylə ləzzətli həyat! M.Ə.Sabir. Uşaqcıqlar kimi baziçələrə alda-naraq; Mütəsəlli olar, istər daha artıq yaşa-maq. A.Sehhet. Əxtərlər, ey ziyaları titrək sitarələr; Baziçə eyləmiş sizi də pənceyi-qədər? M.Hadi.

BAZIRGAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Tacir.