Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

BƏBƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Körpe uşaq, çağa.
Gelincik, kukla.

BƏBƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Göz gilesinin ortasındakı qara dairecik. [Seba] güzgüdə göz bəbək-lərinin hərəkətini bir neçə kərə imtahandan keçirdi. M.S.Ordubadi. [Abbasın] zəfəran kimi qırmızı xətlər görünən yanaqları yum-rulandı, dərində gizlənən bəbəkləri parladı.
Mir Celal.
B a x bəbə
ci menada. O gözəl sev-məli, ol nurlu bəbək; Yuxusundan oyanar əsnəyərək. A.Sehhet.
"Göz" sözü ile beraber şefqet ve ne-vazişle müraciet. Dedi:
Oğlum! Göz bəbə-yim, sən ey ömür çiçəyim; Tarixlərin şahi-didir mənim bu ağ birçəyim. S.Vurğun.
0 Bəbək kimi, bəbək tək, yaxud göz bəbəyi kimi (qorumaq, saxlamaq ve i.a.)
- qeydkeşlikle, diqqetle, eziz bir şey kimi, var gücü ile. Bəbək tək bəslədim daim gözümdə xali-hinduni. Nesimi. [Telie:] Gələcək səadə-tin xatirəsinə onu [veliehdi] öz gözümün bəbəyi kimi qoruyacağam. M.S.Ordubadi.

BƏBIRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qabarmaq, kekelen-
mek, cüretlenmek; hücum etmeye hazır-lanmaq.

BƏD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.]
Pis, xarab, yaman. Bəd xasiyyət. Bəd iş.
Oğul bəd övlad olsa; Ol-dürər dərd atanı. (Bayatı). Şairəm, çünki vəzifəm budur əşar yazım;
.Gördüyüm nikü bədi eyləyim izhar, yazım. M.Ə.Sabir. Bu minval ilə günahkar muzdur özünün bəd əməlindən peşman olub, istiğfar edə-edə ye-rindən qalxdı. S.M.Qenizade. [Beşir:] Məs-ləhətin bəd deyil, ağlıma yatır. S.S.Axundov. □ Bəd gəlmək, bəd gətirmək
pis getir-mek, nehs getirmek, baş tutmamaq; uğur-suzluğa uğramaq. Işi bəd gətirmək.
[Roma-nov hökumetinin istibdadı] elə bərk idi ki, dünyanın çalxalanmağa hazırlanan belə bir əsrində yenə qəzetəyə icazə vermək üçün o qədər istixarə elədi ki, bu istixarə axırda bəd gəldi. C.Memmedquluzade. Bəd nəzər
- mövhumata inananların tesevvürünce, guya baxdığı adama ve şeye gözündeki mövhumi qüvve ile xeter yetiren pis göz. [Rüstem:] Anan da evdə səndən yana bəd nəzərdən qorxur. S.Rehimov. Bəd olmaz
pis olmaz, eybi yoxdur, yaxşı olar, ziyan etmez. [Odabaşı:] [Hacının] da halını görmək bəd olmaz. Ə.Haqverdiyev. [Koxa:] üstün-dən bir çay olsa, heç bəd olmaz. S.Rehimov. Bədinə danışmaq
pisliyine danışmaq, qey-bet etmek. // çirkin, yaraşıqsız, yöndemsiz. Oranqutanq çox bəd görünüşlü heyvandır.
Hirsli, sert, qapağan, tutağan. Bu it çox bəd itdir.
0 Bəd ayaqda
tehlükeli, xeterli vaxtda, qorxulu deqiqede, iş çetine düşende. Baxdı, gördü Aslandır. Zənn eləmə itirdi; Bəd ayaq-da tez özünü bu cəbhələr aslanı. M.Rahim.
bəd... [fars.] Bezi sözlerin evveline geti-rildikde menfi menada mürekkeb sifet dü-zeldilir; mes.: bedreng, bedsifet, bedheybet ve s.

BƏDAHƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
köhn. Aşkarlıq, ay-dınlıq, eyanilik; delile, sübuta ehtiyacı olmama.
Birden-bire, fikirleşmeden söz söy-leme ve bu cür söylenilen söz, şeir ve s.

BƏDAHƏTƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] Birden-bire, qa-baqcadan düşünmeden, qabaqcadan hazır-laşmadan, fikirleşmeden. Bədahətən bir beyt söylədi.

BƏDAVAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [fars.] Pis sesli, çirkin sesli.

BƏDAYE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] İncesenete, bediiyyata aid olan. Bədaye teatrı.

BƏDBATIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bed ve ər. batin] Pisürekli, qelbi pis, pisniyyetli; paxıl, kinli. Bədbatin adam.
Var fəqət bəzi şeyxi-bəd-batin; Zahiri-halı xoş, ürək xain. H.Cavid.

BƏDBƏXT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bed ve ər. bext] Talesiz, bextsiz, taleyi pis, uğursuz. Bədbəxt adam. Bədbəxt hadisə.
[Qetibe:] Ailəmizə üz verən böyük və bədbəxt faciəni sizə bil-dirməyə məcbur oldum. M.S.Ordubadi. // İs. menasında. Gərçi bu bədbəxt özü elmə həvəs-kardır; Kəsbi-kəmal etməyə səyi dəxi vardır. M.Ə.Sabir. [Pristav:] Bu
. bədbəxtin öküzünü aparıbsan, binəvanı əli qoynunda qoymusan. Ə.Haqverdiyev. □ Bədbəxt olmaq
bed-bextliye meruz qalmaq, yazıq olmaq. Bəd-bəxt etmək
bedbextliyine sebeb olmaq.

BƏDBƏXTANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [fars.] Bextsizce-sine, talesizcesine, uğursuzcasına. Neçin arif yaşar dünyada bədbəxtanə, bilməm ki.
M.Hadi.

BƏDBƏXTÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. bax bədbəxtlik.

BƏDBƏXTLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Talesizlik, bextsizlik;
felaket, müsibet, uğursuzluq. Bədbəxtlik üz vermək.
[Arşak:]
.Indi isə vaxtımı iyirmi nəfər yetimlə keçirib, gələcək bədbəxtliyi gözləyirəm. M.S.Ordubadi.

BƏDBİHESAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bed, bi ve ər. hesab] dan. Tamamile haqsız, doğru olma-yan. Yoldaşı verdi cavab: "Danışma bədbi-hesab". A.Sehhet.

BƏDBİHESABLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tamamile haqsız-lıq, edaletsizlik, insafsızlıq. [İsmayıl bey:] Doğrudan, mahalda bədbihesablıq o qədər artıbdır ki, əhalinin naləsi asimanə bülənd olubdur və bu bədbihesablığa bais bizim bəylərdir. N.Vezirov.

BƏDBİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] Heyatda her şeyi pis gören, her şeye ümidsiz baxan, geleceye inanmayan. Bədbin adam.
Nədənsə indi hər şey və hər kiçik təsadüf məni bədbin fikirlərə sala bilirdi. M.S.Ordubadi.

BƏDBİNLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Bedbinleşdirmek"-den f.is.

BƏDBİNLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bedbin etmek,
bedbin olmasına sebeb olmaq, heyatdan küs-dürmek.

BƏDBİNLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Bedbinleşmek"den f.is.

BƏDBİNLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bedbin olmaq, he-
yatdan küsmek. Günəş də bunu görüb ümi-dini kəsir, bədbinləşir, bəxtinə lənət oxu-yurdu. Ə.Veliyev.

BƏDBİNLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bedbin adamın ehvali-ruhiyyesi; ümidsizlik, geleceye inamsızlıq, düşkün ehvali-ruhiyye.

BƏDBU(Y) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] Pisiyli, pisqoxulu.
Zəqqum ağacının hər şaxəsində yetişmiş min cür meyvələri var ki, hamısı acı, bədbuy və şeytan başına oxşayırlar. Ə.Haqverdiyev.

BƏDCİNS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [fars. bed ve ər. cins] b ax bədəs(i)l. Bədnəzər qonşudan, bədcins yol-daşdan; Qədir bilənlərin iti yaxşıdır. Aşıq Hüseyn.

BƏDCİNSLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax bədəsillik.

BƏDDUA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars. bed ve ər. dua] din. Qarğış, nifrin, lənət.. [Şeyx Nesrulla:]
Cəhənnəm ol! Vallahi, elə bəddua elərəm ki, yer ilə yeksan olarsan! C.Memmedqulu-zade. [Ağa Mehemmed xan:]
.Dul qalmış övrətlərin bədduası kimin üstünə töküləcək? Ə.Haqverdiyev.