Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

BƏLADIDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. bela ve fars. dide] köhn. Bela görmüş, bela çekmiş, başına bela gelmiş; çoxlu bela ve müsibet görmekle tecrübe ve sınaqdan çıxmış (adam). Torpaq qarışıb daşlara, evlər mütəlaşi; Xaki-siyəh ətfali-bəladidə fəraqi. A.Sehhet.

BƏLAĞƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Fikrini gözel, aydın, düzgün ve inandırıcı sözlerle ifade etmek qabiliyyeti; natiqlik istedadı. Onun danışı-ğında bir bəlağət var.
Oğlanın qəzəlpərəst atası
. barmağını mənə tərəf uzadıb başladı bəlağətlə (z.) oxumağa. C.Memmedqulu-zade. [Əmiraslan:] Siz də o fəsahət, bəlağət qapısı olan ağzınızı açıb camaatı bizim itaəti-mizə çağıracaqsınız. S.S.Axundov. [Rehim xan:] Sənin ağıl, kamal, fəsahət və bəlağətin mənim nəzərimi cəlb etdi. C.Cabbarlı. // Gözellik, bediilik, aydınlıq (danışıqda).

BƏLAĞƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Fikrini gözel, düzgün, aydın ve inandırıcı sözlerle ifade ede bilen, natiqlik istedadına malik olan.
İnandırıcı, gözel ve aydın bir suretde ifade edilmiş (nitq, ifade ve s.).

BƏLAKEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. bela ve fars.
..keş] bax bəladidə. Hər yan dedilər ki, ey bəla-keş! Gül çağıdır, olmagil müşəvvəş! Füzuli.

BƏLALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Əziyyetli; ezablı; iztirab ve meşeqqetle dolu. Bəlalı iş.
Kərəm kimi nə bəlalı başın var; Alvaz dağı, heç əskilməz dumanın. Aşıq Kerem. Canlandı gözlərində bəlalı ağır illər. M.Rahim.
Müsibet ve eziyyet çekmiş, ağır günler keçirmiş; uğursuz, bedbext. O şair mədh edir min bir gülzarı; Bəlalı aşiqi, sevdalı yarı. S.Vurğun.

BƏLƏD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
sif Bir adam, iş ve s. ile yaxşı tanış olan: bilen, yetik. O bu yerlərə bələd adamdır.
[Gülbahar:] Dadaş,
. sən dediyin adamların heç birinə mən bələd deyiləm. C.Memmedquluzade. □ Bələd olmaq
tanış olmaq, aşna olmaq, tanımaq, bilmek. [Bekir:] Yola bələd olandan sonra elə bir ayağım burada olacaq. N.Vezirov. [Zaman:] Amma indi özünüz arvadların
xasiyyətlərinə bələdsiniz. Ə.Haqverdiyev. Maral çoxdan bələd olduğu cığırla suya endi. M.Hüseyn.
is. bax bələdçi. Görünən yola nə bə-ləd. (Ata. sözü). Aman lələ, yada düşdü vətə-nim; Bələd yoxdur göstərəydi yol mənə. Aşıq Kerem.

BƏLƏDÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yol gösteren; bir yerin, şe-herin ve s.-nin yolunu, etrafını yaxşı tanı-yan adam. [Əmiraslan ağa:] Bələdçi olmasa qoşun bir şey edə bilməz. S.S.Axundov. Sə-fəri bələdçi aparmışdılar. Səfər axşam Kürü o taya keçib, səhər tezdən qayıtdı, Şamxalın üç min ləzgi ilə irəlilədiyini xəbər gətirdi. çemenzeminli.

BƏLƏDÇILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Beledçinin işi. □ Bələd-çilik etmək
qabağa düşüb yol göstermek. [Qacar:] Yaxşı, qoşul bizə, bizimlə də get; Bu vəhşi dağlarda bələdçilik et! S.Vurğun. Səlim
. yağışa düşmüş bir şəhərliyə bə-lədçilik etdiyini danışdı. Mir Celal.

BƏLƏDIYYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Şeher, rayon, kend kimi yaşayış menteqelerinde abadlıq, temiz-lik, kommunal ve s. xidmetlere baxan, üzv-leri xalq terefinden seçilen idare. Bələdiyyə rəisi. Bələdiyyə idarəsi.

BƏLƏDIYYƏLƏŞDIRILMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Belediyye-
leşdirilmek"den f.is.

BƏLƏDIYYƏLƏŞDIRILMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Xa-rici şexslerin elinden alınıb, belediyye ve ya kend idaresi ixtiyarına verilmek.

BƏLƏDIYYƏLƏŞDIRILMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Bele-diyye ve ya kend özünüidare teşkilatı ixti-yarına verilmiş (b ax bələdiyyələşdirilmək).

BƏLƏDIYYƏLƏŞDIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Belediyye-
leşdirmek"den fis.

BƏLƏDIYYƏLƏŞDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Torpaq ve mülkleri xüsusi şexslerin elinden alıb, bele-diyye ve ya kend özünüidare teşkilatı ixti-yarına vermek.

BƏLƏDIYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Beledlik, tanışlıq,
beled olma, yaxından tanış olma. Məlum oldu ki, qəvaidi-təcvidə külli bələdiyyəti var imiş. M.F.Axundzade. [Mirze:] Xidmətlərinə çata bilməmişəm, amma bələdiyyətim var, alim adamdır. Ə.Haqverdiyev.

BƏLƏDLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Beledlemek"den f.is. BƏLƏDLƏMƏK f.
Bir yeri, yolu ve s.-ni
öyrenmek, tanış olmaq, nişanlamaq, gözaltı elemek. Partizanlar düşmənin mövqelərini qabaqcadan bələdlədilər.
Lotubaşı ertədən yolu bələdləyib xəzinənin yarılmasını axşama qoydu. "Aşıq Qerib". [Geldiyev] məhəccə-rin üstünə qalxmamış, düşmək üçün əl yeri, ayaq yeri bələdlədi. Mir Celal.
Beled etmek, tanış etmek, göstermek.

BƏLƏDLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tanışlıq, aşnalıq; yetiklik. Bu işə bələdliyim yoxdur.
[Neriman:] Döyüş işinə nəzəri cəhətdən o qədər bələ-dliyim yoxdur. Mir Celal.

BƏLƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Körpe uşağı belemeye mex-sus sarğı, qundaq. Dürdanə xanım dad təpdi ki, mənim qızım hələ körpədir; nə bilim, bə-ləkdən təzə çıxıb. Ə.Əbülhesen. [Şair] içəri girib, Afaqın başı yanındakı kiçik bələyə yaxınlaşdı. Ə.Memmedxanlı.
çıx. halında: bələkdən
lap körpelik-den, uşaqlıqdan. [Qarı:] Vallah, deyəsən ki, onun bu savaşdan ölən oğluna guya mən bələkdən nişanlıymışam. S.Rehimov.

BƏLƏKBAĞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Uşağın beleyini bağla-mağa mexsus bağ; qundaqbağı.

BƏLƏKLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Beleklemek"den f.is.

BƏLƏKLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Beleye bürünmek.
Bax bələmək.

BƏLƏKLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax bələnmək

BƏLƏKLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Beleye sarılmış, beleklen-miş, qundaqlanmış. [Salman] bələkli körpəni yavaşca hər iki əlinin üstünə götürdü. S.Rehimov. Bələkli iki körpə baş-ayaq nən-nidə yatırdı. M.İbrahimov.

BƏLƏKÜN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Birillik ot bitki. Bələ-kün
. üzəri sıx tüklərlə örtülü bozumtul yaşıl rəngli birillik bitkidir. Qedirov.

BƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Belemek"den f.is.