Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TAXT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Söykeneceyi olmayan enli divan. Mayaya elə gəldi ki, əldən düşmüş, taxtın üstündə nimdaş və yamaqlı yorğan-döşəkdə uzanan bu xəstə öz doğma bacısı, öz doğma anasıdır. M.İbrahimov. Sərvinaz sandıqçanı taxtın altından çıxartdı. B.Bayra-mov.
Padşahların, hökmdarlann resmi qebul ve tenteneli merasimler zamanı oturduqları zen-gin bezedilmiş kürsü. □ Taxta oturmaq (çıx-maq)
padşahlığa, hakimiyyete başlamaq.
Taxtdan salmaq
padşahı hakimiyyetden mehrum etmek, devirmek.

TAXTA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Şalbandan mişarla kesilmiş çox qalın olmayan yastı ağac parçası. Ağacdan taxta kəsmək.
Zalın baş tərəfində sadəcə şam taxtalarından qayrılmış hündür, enli bir bufet vardı. M.Hüseyn. [Direktor] addımını atdıqca döşəmənin taxtaları cırıl-dayırdı. B.Bayramov. // Taxtadan qayrılmış, taxtadan olan. [Bürceliyev:] Hamısı biclikdir,
deyə, taxta çarpayıdan ayağa qalxdı. S.Re-himov. Qabaqda Imran kişi, onun ardınca Tahir taxta pilləkənlə ikinci mərtəbəyə qalxıb, balkonla sola doğru getdilər. M.Hüseyn.
Taxtadan qayrılmış qapı, pencere ve s. tayı, layı. Xasay lampanı söndürdü, pəncə-rənin o biri taxtasını da atdı. M.Hüseyn.
Her hansı bir meqsed üçün taxtadan hazırlanmış lövhecik ve s. çertyoj taxtası. Şahmat taxtası. Yazı taxtası.
Parça (qumaş) zolağı. Uç taxtadan tikil-miş yorğanüzü.
Göyərçin üstdən on iki taxta, ayağı yaşıl lentli tuman geymişdi. S.Rehimov. [Nene:] Bir gör nə deyirəm, ay qız, neçə tax-tadan bir tuman çıxardı. Mir Celal. // Torpaq zolağı. Bu taxtada darı əkiləcək.
0 Taxta kimi
çox arıq, bir sümük, bir deri. Əlləzoğlu taxta kimi quru ovcunu qorun üstünə basıb cəld yerə atıldı. İ.Hüseynov.

TAXTABƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Her hansı meq-sed üçün taxtadan düzeldilmiş qurğu, yaxud taxtadan döşeme vurulmuş yer. Tut ağacının altında taxtabənddə oturmaq.

TAXTABITI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Qansorucu kiçik tü-
feyli cücü. Taxtabiti dərmanı.

TAXTAÇƏKƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax taxtakəsən.

TAXTAKƏSƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şalbanlardan taxta kesen maşın; taxtaçeken. // Sif. menasında. [Qonaqlar] taxtakəsən, dəmiryonan dəzgah-ların
. komandirlərini danışdırıb sevinir, qib-tə edirdilər. Mir Celal.

TAXTALAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Taxtalamaq"dan fis.

TAXTALAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Taxta vurmaq, taxta düzmek. Evin damını taxtalamaq.

TAXTALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Taxtalanmaq"dan fis.

TAXTALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch Taxta vurulmaq, taxta düzülmek.

TAXTALATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Taxtalatmaq"dan f.is.

TAXTALATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb Taxta vurdurmaq, taxta düzdürmek. Mətbəxin damını taxtalat-maq.

TAXTALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Taxta kesmek üçün ya-rayan. Taxtalıq şalban.
is. Reqemlerden sonra gelerek şeyin neçe taxtadan (
cü menada) tikildiyini gös-terir. On taxtalıq tuman.

TAXTA-PARA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Taxta parçaları, yarar-sız taxta qırıqları, tike-para taxtalar.

TAXTAPUŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Şifer ve s. vurmaq üçün evin ve b. tikilinin damında taxtadan qurulan çardaq. // üstü şifer, demir ve s. ile örtülmüş dam. Narın çiskin sıxlaşmış dumanın arasından ələnir, taxtapuşların qırmızı boru-larından sızqa-sızqa süzülürdü. S.Rehimov. Evin hündür taxtapuşu əvvəlki kimi öz hey-bətli görünüşü ilə irəlidə qaralırdı. Q.İlkin. // Hemin çardaqla dam arasındakı yer. Tax-tapuşa kartof tökmək.

TAXTAPUŞÇU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Taxtapuş ustası olan dülger.

TAXTAPUŞLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Taxtapuşu olan, damın-da taxtapuş düzeldilmiş. Birdən [Tapdığın] nəzəri kəndin qırağındakı qırmızı taxtapuşlu, ağ imarətin həyətində oynayan çoxlu uşağa sataşdı. Ə.Veliyev.

TAXTA-ŞALBAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Taxta ve şalbandan ibaret tikinti materialı; taxta ve şalban.

TAXTAYONAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kele-kötür taxtaları yonub hamar etmek üçün maşın. Taxtayonanı işə salmaq. // Sif. menasında. [Yunis] trans-portyorların ilişərək getdiyini görüb, cihaz-ların, taxtayonan maşının yoxlanmasını əmr etdi. Mir Celal.

TAXT-RƏVAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keçmişde: kübarları, eyanları, xüsusen onların qadınlarını bir yer-den başqa yere aparmaq üçün neqliyyat vasi-tesi kimi istifade edilen, iki ve ya dörd adam terefinden qaldırılıb gezdirilen evcik. Sevda qara qulların daşıdığı taxt-rəvanda gələr, ətrafında saray qızları coşqun bir sevinclə şərqi söyləyərlər. H.Cavid.

TAXT-TAC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

TAXTü TAC is. Hakimiyyet, hökmdarlıq remzi olan taxt ve tac. Hikmət Isfahani çoxdan Iran taxt-tacına göz dikmiş-dir. M.İbrahimov.

TAKELÄJ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[holl. takelage]
Gemi ipleri-nin (kendir ve metal) hamısının bir yerde adı.
xüs. Yükleme-boşaltma ve yükü yaxın mesafelere aparmaq üçün istifade edilen va-sitelerin (iplerin, blokların, zencirlerin, qur-ğuların) hamısı bir yerde.

TAKELAJÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Takelaj işleri gören fehle.

TAKSI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing, fr. taxi] Gedilen yolu ve onun haqqını hesablamaq üçün sayğacı olan minik ve ya yük avtomobili. Taksi dayanaca-ğı. Taksi şoferi. Taksidə işləmək.
[Reşid:] Biz bulvardan çıxan kimi Bəkir taksi saxladı. İ.Hüseynov.
TAKSIçI is. Taksi maşını sürücüsü, şoferi.

TAKSIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ing.] Sayğacı olan minik ve ya yük avtomobili.