Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
TAMAM-DƏSGAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax dəsgah
ci me-nada.

TAMAMƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax tamamilə. Bu ye-
rin əhalisi tamamən seyiddilər. Ə.Haqver-diyev.

TAMAMILƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərfTamam, tamamen, bütün olaraq, bütünlükle; tamam-kamal. Hələ bəzi vaxtlar Şərifə evə tamamilə əliboş qayıdırdı. S.Hüseyn. Bir azdan sonra günəş tamamilə buludların dalında qeyb oldu. H.Seyidbeyli.

TAMAM-KAMAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərfTamamile, bütün-lükle, bütün, tam ve kesirsiz. Borcunu tamam-kamal ödədi.
Cahangir tamam-kamal başına gələn əhvalatı nağıl elədi. (Nağıl).

TAMAMLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tamamlamaq"dan f.is.
is. Əger-eskiyini düzeltme, kem-kesirini düzeldib, tam, bitmiş şekle salma.

TAMAMLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Tamam etmek, tam hala getirmek, elave edib doldurmaq, bütöv-leşdirmek. □ Bir-birini tamamlamaq
bir tam, bir bütöv emele getirmek, bir-birine elave olmaq, tamlamaq. Danışıqlar uzanır, zarafatlar, gülüşlər bir-birini tamamlayırdı. Ə.Veliyev.
Sona yetirmek, qurtarmaq, axıra çatdır-maq. Kitabı oxuyub tamamlamaq.
Həcər sözünü tamamlayıb, gözünü yollara dikmişdi. "Qaçaq Nebi". Bayram ehmalca gülümsündü. Mənə cavab verməyib öz fikrini tamamladı. Ə.Veliyev.

TAMAMLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tamamlanmaq"danf.is.

TAMAMLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Tam hala ge-tirilmek, kesir ve nöqsanları aradan qaldırıl-maq, çatışmayan yerleri düzeldilmek. Ev tiki-lib tamamlandı.
Tamam olmaq, sona yetirilmek, axıra çatdırılmaq, bitirilmek.

TAMAMLAYICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tamamlayan, yekun-laşdıran, bitirici, son, axır. Məruzənin tamam-layıcı hissəsi.

TAMAMLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Tam şekilde olma; tam, bütöv şeyin halı; tamlıq, bütünlük.
qram. üzerinde iş, hal ve hereketin icra olunduğu obyekti bildiren ikinci dereceli cümle üzvü. Vasitəli tamamlıq. Tamamlıq daha çox isimlə ifadə olunur.

TAMARZI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. teme ve fars. arzu] Ye-meli, içmeli bir şeyin arzusunda, hesretinde olma. Kəndlinin uşağı isti xörəyə tamarzı idi. Ə.Veliyev. // ümumiyyetle, bir şeyin hesre-tinde olma. Dünyada bir neməti yoxdur ki, mən ona özümü tamarzı hesab edəm. C.Memmed-quluzade. Hamı onunçun tamarzı idi, [Cab-barlını] bir dəfə görməkçün hamı həsrət çə-kirdi. S.Rehman. // Bele bir arzuda, hesretde olan adam haqqında. Zurna-qaval səsi düşür dağlara; Buna həsrət çəkir çox tamarzılar.
M.Müşfiq.

TAMARZILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyin hesretinde, ar-zusunda olma; nisgillik. [Qönçenin] qəlbində nisgil, tamarzılıq, qibtə bir-birinə qarışmışdı. Ə.Veliyev.

TAMASA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Müxtelif meqsedler üçün yo-nulub hazırlanmış nazik ensiz taxta; reyka.

TAMAŞA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Baxıb seyr etme. Siz hərəkət edən gəminin göyərtəsindən
. alçaq və uca dağların tamaşasına dalmağın zöv-qünü dadmısınızmı? M.İbrahimov. □ Tama-şa etmək (eləmək)
1) baxıb seyr etmek, baxmaq. Axşam vaxtları kəndin kənarında du-rub yaşıl çəmənlərə tamaşa eləyəndə görürsən ki, naxır üz qoyub kəndə gəlməyə. C.Mem-medquluzade. Nahardan sonra Bahadır pən-cərədə oturub, qabağındakı meşəyə tamaşa edirdi. N.Nerimanov; 2) diqqetle nezerden keçirmek; bütün diqqetini toplayaraq baxmaq. Şəha, müddət cəhanı mən də gəzdim, dərbə-dər gördüm; Tamaşa eylədim yaxşı-yamanı, xeyrü-şər gördüm. M.V.Vidadi. Hüsaməddin bunları deyəndən sonra sakit olub, Toğrulun nə kimi bir vəziyyət aldığına tamaşa edirdi. M.S.Ordubadi. Tamaşa qılmaq klas.
bax tamaşa etmək. Dil zülfülə rüxsarüvə çün qıldı tamaşa; Avarə qalıb küfr ilə iman ara-sında. Heyran xanım.
Görmeli, baxmalı, tamaşa etmeli, yaxud gezmeli yer, merasim ve s. Xalı, xalça, palaz, fənər tanış evlərdən yığıb toyxananı döşərlər və lampaları yandırıb toya, tamaşaya yığışar-lar. R.Əfendiyev. Bu səhər Vahid Rübabəni Cıdır düzünə tamaşaya aparmalı idi. Mir Celal. // Göz qabağında açılan menzere; sey-rengah. Hər yamacda bir tamaşa; Könlüm uçur dağa-daşa. M.Müşfiq.
Teatrda, sirkde, kinoda ve s.-de tamaşa-çılara gösterilen şey. Azərbaycanın qabaqcıl oğulları əsərə və tamaşaya yüksək qiymət vermişlər. M.İbrahimov. Tamaşanın ikinci pərdəsi oynanırdı. Mir Celal. □ Tamaşa etmək
teatr, kino, sirk tamaşasına baxmaq. "Vaqif&#
ə tamaşa etmək. Baletə tamaşa etmək. Tamaşa zalı (salonu)
teatr, kinoteatr, me-deniyyet sarayı ve s.-de tamaşa gösterilen zal (salon). Camaat tamaşa zalına axışırdı. S.Rehman. Gülyanaq tamaşa zalına girəndə özünü başqa aləmdə hiss etdi. Ə.Veliyev. Tamaşaya qoymaq
sehnede göstermek, oynamaq. "Koroğlu" operasını bir neçə rejis-sor tamaşaya qoymuşdur. Tamaşaya qoyul-maq
oynanılmaq, sehnede gösterilmek, sehneye qoyulmaq.
cı ildə "Hamlet" Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında tamaşaya qoyuldu. M.Arif. "Karmen" operası ilk dəfə tamaşaya qoyulurdu. İ.Əfendiyev.
0 Tamaşa elə
hede, xeberdarlıq bildi-rir; bax..., görersen... [Əhmed:] Yaxşı, ata, indi mən yer deşiyindən pul çıxardım, sən də tamaşa elə! Ə.Haqverdiyev. [Balaxanım:] Hələ mən səni öz atımın dırnaqları altında tapdadanda tamaşa elə, Dadaş Lələşov! S.Rehimov.

TAMAŞAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Teatr, kino, sirk ve s. ta-maşalara, yaxud televiziya verilişlerine baxan adam. Tamaşaçılarla görüş.
Tamaşaçılar Qaraca qızın gözəl səsinə və oynamasına tə-əccüb edib heyrətdə qalırdılar. S.S.Axundov. Tamaşaçılar arasında cürbəcür söhbətlər olurdu. M.S.Ordubadi.
Bir işe qarışmayıb kenardan baxan, seyr eden adam; seyrçi. [Ənise]
. kənardan gəl-miş bir adam kimi hər işə tamaşaçı olurdu. S.Hüseyn.

TAMAŞAGAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Tamaşa yeri, teatr.

TAMAŞAXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Tamaşa göste-rilen bina.

TAMAŞALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif
Tamaşa edilmeye, gör-meye, baxmağa layiq; gözelliyi ile diqqeti celb eden; gözel, qeşeng, maraqlı. Tərlan tamaşalı, maral baxışlı; Qədəm qoyub asta-asta, xoş gəldin! Aşıq Əlesger. Mən üməralar bağının malıyam; Güllər arasında tamaşalı-yam. A.Sehhet. // Menzereli, baxmalı, axar-baxarlı. Tamaşalı yerlər. Tamaşalı sahil.
məc. zar. Her hansı bir cehetden qeribe görünen; ecaib, teeccüblü. Tamaşalı adam.
Veys bunlara baxır:
Ay dünya,
deyə, fikirləşirdi:
Sənin tamaşalı işlərin varmış. Ə.Əbülhesen.

TÄMBUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. tambourin] Demiryol serni-şin vaqonunda her terefi bağlı meydança. Yer olmadığından sərnişinlərin bir çoxu tam-burlarda dayanmışdı.

TAMBURIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.] Silindrik formalı kiçik
tebil.

TAMET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tikinti materialı.

TAMHÜQUQLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Bütün hüquqlara ma-lik olan, her cür hüququ olan. Tamhüquqlu vətəndaşlar.

TAMHÜQUQLULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bütün hüquqlara malik olma, her cür hüququ olma, tamhü-quqlu olma.

TAMLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tamlamaq"dan f.is.

TAMLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax tamamlamaq.