Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
TƏCRÜBƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tecrübelenmek"den
f.is.

TƏCRÜBƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Tecrübe qazan-maq, tecrübeli olmaq, tecrübe elde etmek. "Yatağan" balıqlar artıq "təcrübələnmiş-dilər". Təhlükə hiss edən kimi qayanın al-tına şütüyür,
. dəlmə-deşiyə dürtülürdülər. İ.Hüseynov.

TƏCRÜBƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bir işde, ixtisasda, senet-de, peşede tecrübesi, biliyi, verdişi, böyük seriştesi olan. Təcrübəli müəllim. Təcrübəli sürücü.
Fərman verir qoşunlara ağsaqqal; Təcrübəli, acıqlı bir general. A.Sehhet. Mədən işlərinə olan böyük həvəsi sayəsində [Araz] artıq ən təcrübəli bir usta olmuşdu. A.Şaiq. // Böyük heyat tecrübesi olan, berkden-boş-dan çıxmış; dünyagörmüş. Təcrübəli qadın.
- [Meşedi Hesen:]
.Upravada gərək təcrü-bəli adamlar əyləşsinlər. Ə.Haqverdiyev. Təc-rübəli Fərhadoğlu vurnuxur, nə isə qəti bir qərara gələ bilmirdi. S.Rehimov.

TƏCRÜBƏLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tecrübeli olma, tec-rübeli adamın hal ve keyfiyyeti. Həkimin təc-rübəliliyi.

TƏCRÜBƏSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tecrübesi, biliyi, ver-
dişi olmayan ve ya az olan. Təcrübəsiz usta.
-
.Onda da bu quşlar təcrübəsiz və əsəbi ov-çunu diksindirər.. M.Rzaquluzade. Barama bəsləmək çox incə və çətin iş olduğundan təc-rübəsiz adam onun öhdəsindən gələ bilməz. Ə.Sadıq. // Heyat tecrübesi olmayan, berkden-boşdan çıxmamış. [Nazir:] Siz
. görürəm, təcrübəsiz bir gəncsiniz. S.Hüseyn.

TƏCRÜBƏSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tecrübenin olmadığı hal, tecrübenin olmaması. Təcrübəsizlikdən qəzaya yol vermək.

TƏCRÜBƏVİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər.] Tecrübeye aid olan, tecrübe üçün olan, tecrübe ile bağlı olan; emeli, tecrübi.
.K.A.Timiryazev birinci dəfə olaraq enerjinin saxlanması qanununu foto-sintezdə təcrübəvi surətdə isbat etmişdir. "Bitki fiziologiyası".

TƏCRÜBİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
Bax təcrübəvi. Şiras-lanın indiki təcrübi işi, gərgin vəziyyəti heç də onun ötən arzularından ayrılmırdı. S.Re-himov.
sif. Tecrübeye esaslanan, eksperimental. Təcrübi elmlər. Təcrübi təbabət. Təcrübi me-tod. Təcrübi yolla sübut etmək.

TƏDARÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bir şeyi qabaqcadan hazırlama; bir işi görmek üçün evvelceden hazırlıq görme; hazırlıq, ehtiyat. Yun tədarü-kü. Heyvanlar üçün yem tədarükü. // Hemin şeylerin özü. Bəylə xanımın çamadanı və yol tədarükü daşındı. Ə.Veliyev. □ Tədarük et-mək (görmək)
(qabaqcadan) hazırlamaq, hazırlıq görmek, ehtiyat görmek. [Əmir:]
Mürəxxəssiniz, gedin, qoşun tədarük edin. ü.Hacıbeyov. [İmamverdi:] Gülpəri, tez ol, nahar tədarük et, Hacı Nəsir yol gəlib, acdır. S.S.Axundov; // hazırlaşmaq, hazırlıq görmek. [Keble Recebeli:] çox gözəl! Axşam üçün tədarük görərik. Ə.Haqverdiyev.

TƏDARÜKÇÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tedarük işi ile meşğul
olan adam. Ət tədarükçüsü.

TƏDAVİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Müalice etme, mü-alice aparma; müalice.

TƏDAVÜL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] iqt. Əmtee teserrüfa-tında: emek mehsulunu ve başqa mülkiyyet obyektlerini alğı-satqı yolu ile deyişme for-ması. Əmtəə tədavülü.

TƏDBİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir işi görmek, heyata keçirmek üçün üsul(lar), vasite(ler), yol(lar). Məhsuldarlığı artırmaq tədbirləri. Ərzaq problemini həll etmək üçün tədbirlər. Kütləvi tədbirlər. □ Tədbir tökmək (gör-mək)
bir şeyi elde etmek üçün fikirleşib yol-lar aramaq, yol tapmaq. [Əsger Süleymana:] İndi, aşna, bir iş də var, hərgah ona da bir təd-bir töksən, onda bilərəm ki, başdan-ayağa qə-dər ağıllısan. ü.Hacıbeyov. // məc. Bir şeyi elde etmek üçün düşünülen yol, vasite, üsul; hiyle. Dəlini zəncirlə yox, tədbirlə tutarlar. (Ata. sözü). □ Tədbir etmək
qerarlaşmaq, qerara gelmek. [Sefer:] Divan tədbir edib sizi tutmağa; Meydanı qızdırıb at oynatmağa.
H.K.Sanılı.
Tehlükeden qorunmaq üçün görülen ha-zırlıq. Qripə qarşı mübarizə tədbirləri.

TƏDBİRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Tedbirle iş gören, ehtiyatlı, işini bilen, ağıllı. [Seyid:] Bax, indi gör ki, mən necə tədbirli şəxsəm. Ə.Haqverdiyev. Ona elə gəldi ki, qarşısında çox ağıllı, tədbirli
. bir adam dayanmışdı. B.Bayramov.

TƏDHİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Dehşete salma; çaş-dırma. // Terror.

TƏDHİŞÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Terrorçu.

TƏDİYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] mal. ödeme, ödenme; ödenilen mebleğ. Tədiyə borcu. □ Tədiyə etmək
borcunu ödemek. [Yaşlı kişi:] Vaxtlı-vaxtında verəcəyini tədiyə edərdi, aramızda veksel olmazdı. S.Hüseyn.

TƏDİYƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Borcunu veren, ödeyen.

TƏDQİQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir şeyi ve ya onun xüsusiyyetlerini öyrenmek, müeyyenleş-dirmek meqsedile deqiq elmi araşdırma; tedqiqat. Torpağın tədqiqi. Arktikanın tədqi-qi. Atom enerjisindən istifadə sahəsində təd-qiq. □ Tədqiq etmək
1) elmi cehetden araşdırmaq, öyrenmek, tedqiqat aparmaq. [Nergiz:] Tapılan şeyləri biz yuxarı göndə-ririk, orada alimlər tədqiq edirlər. B.Bayra-mov; 2) bir şeyi müeyyenleşdirmek üçün diq-qetle ona baxmaq, gözden keçirmek. Mərdan
. yarımişıq otaqda çocuğun üzünü tədqiq et-məyə başladı, özünə bənzər cəhətlər aradı. çemenzeminli.
Cem şeklinde tədqiqlər
elmi eser(ler), tedqiqat eser(ler)i. Azərbaycan dili tarixinə aid tədqiqlər.

TƏDQIQAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "tedqiq" söz. cemi]
Bax tədqiq
ci menada. Elmi tədqiqat institutu. Tədqiqatın nəticəsini istehsalata tət-biq etmək.
B a x tədqiq
ci menada.

TƏDQIQATÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyi tedqiq etmekle, derinden öyrenmekle meşğul olan, tedqiqat aparan adam, alim. Tədqiqatçıların çıxardıq-ları elmi nəticələr.

TƏDQIQATÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tedqiqatla meşğul olma, tedqiqat işleri aparma; tedqiqat işi.

TƏDRIC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Derece-derece, yavaş-yavaş irelileme (ireliletme), az-az hereket.
ədəb. Bedii eserde ifadenin menaca get-gede, derece-derece qüvvetlenmesi, yaxud zeiflemesi.

TƏDRICƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] Yavaş-yavaş, ted-ricle, az-az, derece-derece. Keçəngünkü ha-disədən və gecəki ciddi iztirablardan sonra Əbiş tədricən öz mühakiməsini itirmək üzrə idi. S.Rehimov.

TƏDRICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər.] Yavaş-yavaş olan, yavaş-yavaş baş veren, cereyan eden. Təd-rici hərəkət.