Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TƏLQIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Her hansı bir fikri, eqi-deni, hissi qebul etdirmek üçün birinin irade-sine, psixikasına tesir etme, beynine yeritme. Tahir
. yenə qocanın mənalı-mənalı baxan, təlqin dolu gözlərini, qüvvətlə gurlayan səsini unutmurdu. M.Hüseyn. □ Təlqin etmək
bir şeyi anladıb inandırmaq, beynine yeritmek, qebul etdirmek. çox həqiqət mənə təlqin elə-yir vicdanım; Yoxdur ondan birini söyləməyə imkanım. A.Sehhet. Bu dayəpakürəkli, saf bir qadındı və bu saflığı ilə də Səməd bəyə düzlük və doğruluq təlqin eləmişdi. çemenzeminli.
din. Müselmanlarda: meyit defn olunan-dan sonra molla terefinden mezar başında oxunan dua.

TƏLQINEDICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Bir şeyi birine telqin eden, inandırıb beynine yeriden; inandırıcı.
.Bir ara susub durdum, sonra təlqinedici tövrlə sözümə davam etdim. M.S.Ordubadi. Bəkir öz güclü, təlqinedici səsi ilə ara ver-mədən ötür, nə isə sirli xəbərlər söyləyir.. İ.Hüseynov.

TƏLL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Uzun tepe. [Bextiyar] gözünü açanda gördü, doğrudan da bir təllin dibin- dədi. Yavaş-yavaş təllin başına çıxıb, gördü bir qalaça var. (Nağıl). [Ceferqulu xan:] Qar-daş, buyur, bu təllin üstünə çıx! Ə.Haqverdiyev.

TƏLLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tellemek"den f.is.

TƏLLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f dan. Uzun tepe kimi yığ-maq. Daşı təlləmək.

TƏLLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tellenmek"den f.is.

TƏLLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Uzun tepe kimi yı-ğılmaq, tepe emele gelmek. Dərənin içinə basdırılacaq payalar bir tərəfə çinlənir, qum ələnir, əhəng, torpaq bir qırağa təllənirdi. Ə.Veliyev.

TƏLTIF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Yaxşı xidmete ve ya bir işde ferqlenmeye göre orden, medal, fexri ad, keçici bayraq, qiymetli şey ve s. verme. Xəstəxanada yatdığının üçüncü günü [Cava-dı] fərəhli bir xəbərlə
təltif xəbərilə təbrik etdilər. Ə.Veliyev. □ Təltif etmək
orden, medal, fexri ad, keçici bayraq, qiymetli şey ve s. vermek. Kərimin fəaliyyətini qiymətlən-dirən komandanlıq onu "Qızıl Ulduz" ordeni ilə təltif etməyi qərara almışdı. S.Rehimov.
Hemin münasibetle verilen orden, medal, fexri ad, keçici bayraq, qiymetli şey ve s.

TƏM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax tam
Dedi:
Meylin olurmu aluyə; Təmi meyxoş qızıl gəvaluyə?
M.Ə.Sabir.

TƏMAS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir-birine deyme, toxunma. [Zeynal bıçağın] itiliyini nümunə etmək üçün barmağı ilə tiyəsinə təmas etdi. çemenzeminli. [Oğlan] birdən Məryəmin qoluna təmas edib dayandı. M.Hüseyn.
məc. Yaxınlıq, elaqe. Yelkən kimi ağar-dıqca qağayılar göy sularda; Dalğalarda tə-mas edir xəyalımın qanadları. S.Rüstem.

TƏMAYÜL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Meyil. [Roza xa-nım:] Eh, sizdə heç yüksəliş təmayülü yox-dur. çemenzeminli. Xədicənin bu fəlakətini evdə eşitdikdə ona qarşı məndə bir təmayül hissi oyandı. S.Hüseyn.
məc. Partiyanın esas xettinden sapma, kenara çıxma.
Her hansı bir ixtisaslaşma terefine meyil, istiqamet. Texnikumda üç təmayül üzrə dəniz-çi hazırlanır.

TƏMAYÜLÇÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Partiyanın esas xettinden sapan, kenara çıxan, temayülçülüye meyil gösteren adam. Bizə lazımmı təmayülçülərin falçılığı? Nə deyirlərdi, beşillikyetirilməzye-rinə! M.Müşfiq.

TƏMAYÜLÇÜLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Partiyanın esas xet-tinden kenara çıxmağa meyil gösterme.

TƏMAYÜLLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Müeyyen ixtisaslaşmaya meyil gösteren; ixtisaslaşan. Riyaziyyat təma-yüllü orta məktəb.

TƏMƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
Bünövre, özül. Binanın tə-məli. Divarın təməli.
[Yusif:] Evlər təməlin-dən yıxılıb, qalmadı bir dam. H.Cavid.
məc. Bir şeyin esası, kökü. Mənə bir qo-caman dağı andırır; Eşqimin təməli şəhərim Bakı. S.Rüstem. □ Təməlini (təməl daşını) qoymaq məc.
esasını qoymaq.

TƏMƏLLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bünövreli, özüllü, esaslı.

TƏMƏLSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Temeli olmayan, bünöv-resiz, özülsüz, esassız.

TƏMƏNNA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Arzu, istek, dilek, xahiş. Bəxti-mənhusimə bax, mən bu təmən-nada ikən; Şişməyə başladı indi üzü qarə ci-gərim. M.Ə.Sabir. Var idim çoxdan ol təmən-nadə; Dolaşaydım çıxıb bu səhradə. A.Sehhet. □ Təmənna etmək
rica etmek, xahiş et-mek. Vaqif durnalardan təmənna eləyir ki, intizarını çəkdiyi və sorağında olduğu ala-gözlü həmdəmdən, görsünlər, ona bir xəbər
. gətirə bilərlərmi? F.Köçerli. [Şamo:] Mən özüm şəxsən sizdən heç bir şey təmənna etmi-rəm. S.Rehimov.
Müeyyen meqsedle edilen yaxşılıq, kö-mek. O heç bir kəsin təmənnasını qəbul etmir. Ə.Veliyev. // Arzu olunan şey, teleb, meqsed. [Pristav Mürsele:] Sənin Turaclıya nə təmən-na ilə gəldiyin də mənə məlumdur. Ə.Veliyev.

TƏMƏNNASIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif özü üçün bir meqsed, fayda, menfeet güdmeyen. Təmənnasız yar-dım.
Bəli, xalqdan böyük dayaq yoxdur,
deyib Şərəfoğlu qocanın sözünü təsdiq etdi,
xalq təmənnasız dostdur, ədalətlidir. M.İbra-himov. // Zerf menasında. Siz də təmənnasız buyurun hər an; Bu sənət bağımdan gül-çiçək dərin. S.Rüstem. [Reşid:] Qəribə idi ki, mənim üçün bu qədər sonsuz və təmənnasız qayğı göstərən [Beyim xala] Canbalayevlərin qapı-sını bir dəfə də açmamışdı. İ.Hüseynov.

TƏMƏRKÜZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Merkezleşme, mer-kezleşdir(il)me. // Bir yere toplanma, yığılma, cemleşme.

TƏMƏRKÜZLƏŞDIRILMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Temerküz- leşdirilmek"den f.is.

TƏMƏRKÜZLƏŞDIRILMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Bir yere toplaşdırılmaq, yığışdırılmaq, cemleş-dirilmek.

TƏMƏRKÜZLƏŞDIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Temerküzleş- dirmek"den f.is.

TƏMƏRKÜZLƏŞDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir yere top- laşdırmaq, yığışdırmaq, cemleşdirmek. Səna-yeni təmərküzləşdirmək.

TƏMƏRKÜZLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Temerküzleşmek"-den f.is. Kapitalın təmərküzləşməsi.