Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TƏRAVƏTLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Teravetlenmek"den f.is.

TƏRAVƏTLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Tezelenmek,
terlenmek, letafetli olmaq. Sulandıqda güllər təravətlənir.
Aralanır buludlar; Təravətlə-nir otlar. A.Sehhet.
Serinleşmek, serin olmaq. Hava təravət-lənir.
Sağlamlaşmaq, gümrahlaşmaq, canlan-maq. Dağda adam təravətlənir.
Payız gəlib, meşələri solduranda körpə Bahar daha da təravətlənmişdi. B.Bayramov.

TƏRAVƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf
Teraveti olan;
ter, teze. Təravətli gül.
.Hər tərəfdə otlar göyərmiş, ağacları təravətli yarpaqlar ört-müşdür. M.İbrahimov.
Temiz, saf, serin. Bayırda gözəl, ilıq dağ yerlərinə məxsus yüngül təravətli bir iyun sabahı açılırdı. M.Rzaquluzade. Oz canından əziz tutur; Təravətli yaylaqları. H.Hüseyn-zade.
Sağlam, sağlam görünüşlü, gümrah, gö-zel, cazibeli. Təravətli gənc.
[Şemsiyye] incə, ətirlənmiş və təravətli bir xanımdır. M.İbra-himov.

TƏRBIYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Tehsil vermekle, her hansı adet, edeb ve davranış qaydaları ve s. aşılamaqla yetişdirib böyütme.
.Əhməd bir daha evlənməyi özünə artıq bilib, daim [Refi-qenin] tərbiyəsilə özü məşğul olardı. İ.Musa-beyov.
İnsanın, ümumi inkişaf, sistematik tesir ve telim neticesinde biliye, medeni verdiş-lere ve s.-ye yiyelenmesi; gözel exlaq. Gənc-lərin tərbiyəsilə yaxından məşğul olmaq lazım gəlirdi. Ə.Sadıq. Bəzən cavanların tərbiyəsi ilə də məşğul olmaq lazım gəlir. H.Seyidbeyli. □ Tərbiyə vermək (etmək)
bax tərbi-yələndirmək. Mirzə qazandığı pul ilə dola-nıb, oğlanlarına da tərbiyə verirdi. Ə.Haqver-diyev. Qəhrəman yaxşı dərk edirdi ki, övlad yetişdirib tərbiyə etmək ağır dağı çiyinə qal-dırmaq deməkdir. S.Rehimov.

TƏRBIYƏÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Uşaq terbiye müessise-lerinde (körpeler evi, uşaq bağçası, uşaq evi ve s.) uşaqların terbiyesi ile meşğul olan adam. Ağlı söz kəsəndən bəri ana nəvazişini tərbi-yəçilərdə görən.. Budaq xalasının söhbətin-dən sonra uzun müddət ata və ana haqqında düşünürdü. Ə.Veliyev. //Sif. menasında. Tər-biyəçi qadın.
Tərbiyəçi müəllim [uşağı] dan-ladı. Ə.Sadıq.
öyredib yetişdiren adam; müellim. Azər-baycan aktyorlarının birinci nəslinin tərbi-yəçisi gözəl komediya aktyoru Cahangir Zey-nalov olmuşdur. M.Memmedov.

TƏRBİYƏLƏNDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Terbiyelendi-rilmek"den f.is.

TƏRBİYƏLƏNDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Terbiye edilmek.

TƏRBİYƏLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Terbiyelendir-mek"den f.is.

TƏRBİYƏLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Terbiye ver-mek, terbiye öyretmek. Uşağı tərbiyələndir-mək.
Sistematik tesir ve telim vasitesile biri-nin ve ya bir çoxlarının inkişafına, tefekkür terzine, hisslerine tesir etmek; böyütmek, yetişdirmek. Məsuliyyət hissi tərbiyələndir-mək. Azadlıq uğrunda mübarizlər tərbiyələn-dirmək.

TƏRBİYƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Terbiyelenmek"den f.is.

TƏRBİYƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Terbiye almaq, terbiye öyrenmek. Uşaq valideynlərindən tərbiyələnir.
Altı il ərzində Budaq oxudu, tərbiyələndi. Ə.Veliyev.

TƏRBİYƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yaxşı terbiye görmüş, özünü aparmağı bacaran; exlaqlı. Tərbiyəli oğlan (qız).
Qoşatxan mədəni və tərbiyəli adam idi. M.Ibrahimov.

TƏRBİYƏSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yaxşı terbiye görmemiş, özünü aparmağı bacarmayan; exlaqsız, edeb-siz. Tərbiyəsiz uşaq kimi boş-boşuna hırılda-ma! M.Ə.Sabir.

TƏRBİYƏVİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Terbiye üçün edilen, terbiye üçün ehemiyyeti olan, terbiyeye aid olan, terbiye baxımından. [Qüdret:] Tərbiyəvi məqsədlə deyilən bir sözə əsasən istehsalatın taleyini həll etmək nə mənə yaraşır, nə də sizə. M.Hüseyn.
ci ilin axırlarında tamaşaya qoyulan "Sevil" pyesinin tərbiyəvi rolu çox böyük idi. M.Arif.

TƏRCİBƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər terci ve fars. bend] ədəb. Mövzu ve vezn etibarile bir olub, birin-ci bendin bütün misraları hemqafiye, ikinci bendin son beyti istisna olmaqla bütün misra-ları, axırda ise birinci bendin son beyti neqe- rat kimi tekrar edilen klassik şeir formala-rından biri. Füzulinin "Mən kiməm?
Bir bi-kəsü biçarəvü bixaniman" tərcibəndi.

TƏRCİH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]: tərcih etmək- üstün tut-maq, üstünlük vermek. [Ramazan] buğlanan yağlı bozbaşı mübahisəyə tərcih etdi. M.Hü-seyn.

TƏRCÜMAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "tercüme"den] köhn.
Tercümeçi. Həmin məsələlərdən birisi də sabiq alman konsulxanası tərcümanlarından Əbülfət mirzənin evini axtarmaq və bəzi mə-sələləri aydın etməkdən ibarət idi. M.S.Ordu-badi.
məc. Ifade eden, bildiren, eks etdiren. [M.F.Axundzade] ədəbiyyatı öz duyğularının, öz məfkurələrinin bir tərcümanı kimi tanıyır,
. "sənət həyat üçündür" prinsipini irəli sü-rürdü. C.Cabbarlı.

TƏRCÜMEYİ-HAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bir şexsin he-yatının tesviri; heyat tarixçesi; bioqrafiya. [Budaq] istəyirdi ki, öz tərcümeyi-halını yaz-sın. Ə.Veliyev. [Ferec Ferideye:] Mən an-caq onu demək istəyirdim ki, siz [Şeydanın] tərcümeyi-halına bələd deyilsiniz. Ə.Mem-medxanlı. // Birisinin heyatı, heyat yolu. Ve-teranın ibrətamiz tərcümeyi-halı.
Əsədin qəribə tərcümeyi-halı vardı. S.Veliyev.

TƏRCÜMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bir dilden başqa dile çevirme (çevrilme). Sərbəst tərcümə. "Şahna-mə"nin tərcüməsi.
Usta Zeynalın dükanın-da Mirzə qəzəllər oxuyub, sonra oxuduğu qə-zəlləri rus dilinə tərcümə edirdi. Ə.Haqverdi-yev. [Rüstem bey Sofiyaya:] [ömer Xeyyam] dünyanın hər bir dilinə tərcümə olunmuşdur. çemenzeminli.

TƏRCÜMƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir dilden başqa dile ter-cüme etmekle meşğul olan adam; mütercim. Teymur tərcüməçi vasitəsilə alimə müraciət edərək soruşur.. "M.N.letif."

TƏRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax pencər. Tərə yeyən də yaza çıxar, kərə yeyən də. (Ata. sözü).

TƏRƏCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. üstüne barama qurdu burax-maq ve ya üstünde pambıq, meyve ve s. qu-rutmaq üçün qamış, qarğı ve s.-den hörgü. Baramanı tərəcəyə buraxmaq.
Bütün man-qalarda pambığı havada qurutmaqdan ötrü hər yığıcı üçün qamışdan bir səyyar tərəcə hazırlanmışdır. Ə.Veliyev.

TƏRƏÇIÇƏKLILƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

cəm bot. Bezi ot, ya-rımkol ve kolların daxil olduğu bitki fesilesi.

TƏRƏDDÜD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir işi görmekde, bir meseleni hell etmekde qetiyyet göster-meme, qerarsızlıq gösterme, ne edeceyini bil-meme, qeti qerara gele bilmeme; qerarsızlıq. [Əli] daima axtarış yolunda, tərəddüd içində yaşayırdı. çemenzeminli. Təliə də tərəddüdlər içərisində olduğuna baxmayaraq, vəliəhdə göz qoyurdu. M.S.Ordubadi. □ Tərəddüd etmək (göstərmək)
qeti qerara gele bilme-mek, çetinlik çekmek.
Gediş-geliş, elaqe, hereket. Yollarda tə-rəddüd getdikcə çoxalmışdır. □ Tərəddüd eləmək köhn.
gedib-gelmek, hereket et-mek. Küçələri arşından qalın qar elə tut-muşdu ki, tərəddüd eləmək mümkün deyil idi. C.Memmedquluzade. Tərəddüd kəsilmək
gediş-geliş kesilmek, elaqe kesilmek, he-reket olmamaq. Yollar bağlandı, tərəddüdlər kəsildi. C.Memmedquluzade. İlin səkkiz ayını Zəngəzuryollarını qar basar, tərəddüdlər kə-silər. Ə.Haqverdiyev.

TƏRƏDDÜDLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Tereddüd keçiren, ne edeceyini qeti bilmeyen, bir qerara gele bilmeyen, tereddüd içerisinde qalmış. Tərəd-düdlü adam. // Tereddüdle edilen, qeti olma-yan. Tərəddüdlü cavab.
çox gediş-geliş olan: hereketli. Hərçənd Danabaş kəndi tərəddüdlü deyil, amma çox yekə kənddi. C.Memmedquluzade.