Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TƏRƏDDÜDSÜZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Tereddüd etmeden, qeti olaraq. Bəli, Bağdad!
deyə, Zahidoğlu tərəddüdsüz cavab verdi. S.Rehimov.

TƏRƏDDÜM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. İrelide olma, ötme.

TƏRƏF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir şeyden her hansı istiqamete doğru yerleşen sahe, yer; hemin istiqametin özü; cehet. Müxtəlif tərəflərə getmək. çöl tərəfdən. Meşə tərəfə. Evə tərəf. // Bir şeyin ortasından ve ya orta xettinden sağda ve ya solda yerleşen sahe, yer; habele bir adamdan ve ya şeyden sağa ve ya sola doğru olan istiqamet; cehet. Sağ tərəfə dön-mək.
Məmmədhəsən əminin sol tərəfində oturan kişi bir məsələ saldı ortalığa. C.Mem-medquluzade. // Bir şeyin kenarlarında yer-leşen sahe; kenar. Küçənin sol tərəfi. çayın o biri tərəfi.
İki tərəfi ağac, əkin və bostan- la bəzənmiş biryol ilə gedirdik. A.Şaiq. Ka-zarma küçənin o biri tərəfində idi. M.Hüseyn.
Her hansı bir sebeble bir-birine qarşı duran şexs ve ya qruplardan her biri. Müba-hisə edən tərəflər. Danışıq aparan tərəflər. Tərəflər razılığa gəldilər.
Əgər Ağca tərəf qalib gəlsə idi, demək olar ki, Şükür sakitlə-şərdi. çemenzeminli. Tərəflər dalğalandı; Qarşı-qarşıya gəldi. B.Vahabzade.
Her hansı bir şeyin üzlerinden her biri. Parçanın üz tərəfi. Yeşiyin alt tərəfi.
Yer, ölke (bu menada çox vaxt cem şek-linde işlenir). Bizim tərəflərdə qaryağıb. Bu tərəflərdə az görünürsünüz.
Sən bizim tərə-fə xoş buyurmusan; Qardaşım, bir gün də mən sizə gəlləm. H.Hüseynzade.
riyaz. Hendesi fiqurun kenarında olan düz xett kesiyi. Düzbucaqlı üçbucağın tərəf-ləri. çoxbucaqlının tərəfləri.
Bax tərəfdar. [Fatma xala:] Kasıbın nəyi var ki, ona tərəf olan da ola? Ə.Əbül-hesen.
Aid olduğu sözle birlikde hereketin hansı istiqamete yöneldiyini bildirir;
..sarı,
..doğ-ru,
..terefe. Əhli-qəryə yüyürdü dağ tərəfə; Getməsin ta qoyun, quzu tərəfə. M.Ə.Sabir. Əsəd vəldən enib kəndə tərəf baxır. C.Mem-medquluzade.
0 Tərəfində durmaq
bax tərəfini sax-lamaq. Kimi dindirsəydin Hikmətin tərəfində duracaqdı. Mir Celal. Tərəfini saxlamaq (tutmaq)
terefdar olmaq, müdafie etmek, terefinde durmaq. Qız ailədə həmişə anası-nın tərəfini saxlasa da, Ziba atasının tərəfini saxlamış və onun dediklərinə tərəfdar çıx-mırdı. S.Rehimov. Dörd (hər) tərəf- etraf. [İzzeddin:] Burda məclis quraq, gözəl çəmən-dir; Hər tərəf nərgizdir, tər yasəməndir. M.Ra-him. Hər tərəf sükut içindəydi. İ.Əfendiyev.

TƏRƏFDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. teref ve fars.
..dar] Birinin terefini saxlayan, terefinde duran, onu müdafie eden adam; terefgir. Molla Xəlil açıqdan-açığa görürdü ki, kənddə müəl-limin tərəfdarları vardır. S.Hüseyn. çıxmısan meydana, yalqızsan, tərəfdarın hanı? Ə.Nez-mi. // Her hansı bir dünyagörüşüne, eqideye, mefkureye şerik olan, onu müdafie eden; müdafieçi. Sülh tərəfdarları. Demokratiya tə-rəfdarı.
[İşçilerden biri:] Bizə nə düşübdür ki, Nikolaya tərəfdar olaq. C.Cabbarlı.

TƏRƏFDARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Terefdar olma, terefini tutma, terefgirlik.

TƏRƏFGİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. teref ve fars.
..gir] bax tərəfdar.

TƏRƏFGİRLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax tərəfdarlıq. Təəssüf ki, bəzən tənqiddə xoşa gəlməyən bir tərəfgir-lik, dostbazlıq baş verir ki, baxanda quruyub qalırsan. S.Rehimov.

TƏRƏHHÜM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Rehm, merhe-
met. Olmazmı kəniz cinsi-mərdüm? Yoxdur-mu kənizə həm tərəhhüm? Füzuli. □ Tərəh-hüm etmək (eyləmək) klas.
rehm etmek. [Vezir:] Başına dönüm, keçən padşahlar əda-lətin icrasında övlad və əqrəbalarına tərəh-hüm etməyiblər. M.F.Axundzade. Tərəhhüm eyləmədin axır, ey cavan, ölürəm. X.Natevan.

TƏRƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Yağda qovrulmuş şeker ve undan hazırlanan halva növü; sucuq. Rama-zan ayının özünə məxsus süfrəsi vardı: firni, tərək, bal halvası, nazikyuxa, şorqoğalı.. və sairə. H.Sarabski.

TƏRƏKƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Mirasın varisler arasın-da bölümü.

TƏRƏKƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Keçmişde: Azerbay-
canda köçeri heyvandarlara verilen ad. Tar-verdi başıbağlı, koxa və Məşədi Qurban və Nəcəf, Namaz və başqa tərəkəmələr oturublar. M.F.Axundzade. Məlumdur ki, bir az hava qızdı, tərəkəmə əhli aranda dayana bilməz, gərəkdir yaylağa qaçsın. F.Köçerli.
Azerbaycan xalq oyun havalarından bi-rinin adı. Tərəkəmə oyun havası ilə ənzəli oyun havasını müqayisə etsək, burada hər iki hava-nın vəzninin eyni və çalınmaq sürətinin də təx-minən bərabər olduğunu görərik. Ə.Bedel-beyli.

TƏRƏQQİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Irelileme, irelileyiş, inkişaf. Mədəniyyətin tərəqqisi.
Aqronom, baytar, zootexnik, mühəndis, yerölçən yeni kəndin tərəqqisi uğrunda ciddi işə girişdi. Ə.Veliyev. □ Tərəqqi etmək
irelilemek; inkişaf etmek. [Oqtay:] Tərəqqi etməmək ya-şamamaq deməkdir. C.Cabbarlı. Tərəqqi tap-maq
bax tərəqqi etmək. Şəhərdə hər bir şey tərəqqi tapmışdı, dəyişmişdi, abad olmuş-du. çemenzeminli.

TƏRƏQQİPƏRVƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. tereqqi ve fars.
...perver] Ictimai tereqqiye çalışan, ona xid-met ve yardım eden; ictimai-iqtisadi cehet¬den qabaqcıl. Tərəqqipərvər adam. Tərəqqi-pərvər qüvvələr.
Ağəli tərəqqipərvər iranlı-ların ən qeyrətli, ən məsləkli cavanlarından idi. çemenzeminli.

TƏRƏNNÜM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Gözel sesle yavaş-dan oxuma, ötme. Quşların şən tərənnümü. □ Tərənnüm etmək
1) gözel sesle yavaş-dan oxumaq. Quşlar tərənnüm edir; 2) neğ-melerde, mahnılarda, şeirde tesvir etmek, şöhretlendirmek. Əmək igidliklərini nəğmə-lərdə tərənnüm etmək.
Xalq [Seferi]
.igid, mərd, ədalətli bir adam kimi tərənnüm edirdi. çemenzeminli. El aşıqları incə Azərbaycan dilində xalqımızın mərdliklərini tərənnüm edən ölməz dastanlar qoşurdular. I.Əfendiyev.

TƏRƏSSÜD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Diqqetli baxış, göz dikme.
Arzu etme.

TƏRƏVƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yemek ve xörek üçün işle-dilen bostan bitkileri (xiyar, kök, çuğundur, pomidor, badımcan ve s.).

TƏRƏVƏZÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Terevez ekib becermek-le meşğul olan adam. Tərəvəzçilər briqadası.

TƏRƏVƏZÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kend teserrüfatının terevez ekib-becermekle meşğul olan sahesi. Tərəvəzçilik sovxozu. Tərəvəzçilik gəlirli sa-hədir. // Terevez ekib-becerme, terevezçilik-le meşğul olma.

TƏRƏVƏZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Terevez ekilmiş yer, te-revez tarlası, dirrik. Əsəd həyətdəki tərəvəz-likdə qurdalanırdı. S.Rehman.

TƏRƏZİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars. terazu] Ağırlığı çekib müeyyenleşdirmek üçün cihaz. Tərəzi ba-şında duran kolxozçu tez-tezpambıq kisələri-ni çəkir, rəqəmləri ucadan deyir, briqada baş-çısı da dəftərçəsinə qeyd edirdi. T.Ş.Simurq.
0 Tərəziyə vurmaq
çekmek. Tərəziyə girmək
özünü tay tutmaq, ayaqlaşmaq. [Hesen ağa:] Sənə varlılarla tərəziyə girmək nə yaraşar, yorğanına bax, ayaqlarını uzat. Ə.Haqverdiyev.

TƏRƏZİÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şeyleri terezide çeken ve ya onların çekilmesine nezaret eden işçi. // Qapançı.

TƏRƏZİPULU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şeyleri terezide çekmek üçün alınan rüsum.

TƏRGİTDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tergitdirmek"den f.is.

TƏRGİTDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Tergitmeye mecbur etmek.

TƏRGITMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tergitmek"den f.is.