Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
TƏŞƏBBÜSÇÜLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Teşebbüs göster-me, bir işi birinci olaraq başlama; teşebbüs-karlıq.

TƏŞƏBBÜSKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. teşebbüs ve fars...kar] b ax təşəbbüsçü.

TƏŞƏBBÜSKARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Teşebbüskar olma, teşebbüs ireli sürme; teşebbüsçülük. Təşəb-büskarlıq gənclərin əsas xüsusiyyətidir.

TƏŞƏXXÜS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] is.
Lovğalıq, tekebbür; özünü çekme, iddia satma. [Nöker] ancaq tə-şəxxüs üçün, kim bilsin, hansı yaralının köh-nə paltarını geyinibdir. S.M.Qenizade. Ancaq gənclik təşəxxüsü, lovğalıq [Polada] mane olur. Ə.Veliyev. □ Təşəxxüs etmək
lovğalan-maq. [Aşıq Veli:] Qohum-əqrəbasına, yalı artanda, təşəxxüs edənə lənət! N.Vezirov.
Təşəxxüslə şeklinde zərf- lovğalanaraq, lovğalıqla, lovğalana-lovğalana, lovğa-lovğa. Xülasə, çox təşəxxüslə bəy paşpurtunu verdim mehmanxana nökərinə apardı. Ə.Haqverdi-yev. Məni görən kimi yerindən qalxdı; Hərif təşəxxüslə baxdı, nə baxdı! S.Vurğun.
0 Təşəxxüs satmaq
lovğalanmaq, teşex-xüslenmek. Indi qələmnən təşəxxüs satmaq vaxtı deyil! C.Memmedquluzade. [Əhmed]
.əgər Nabat xala təşəxxüs satıb, çox iddia edərsə, nişanlısından da əl çəkə bilməsini mümkün görürdü. B.Talıblı.

TƏŞƏXXÜSLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Teşexxüslenmek"-den f.is.

TƏŞƏXXÜSLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f Lovğalanmaq, te-şexxüs etmek, tekebbürlenmek.

TƏŞƏXXÜSLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif
Lovğa, tekebbürlü, mütekebbir. Fərəc bəy atası kimi forslu, təşəx- xüslü, paxıl, dargöz bir adam imiş. Ə.Veliyev. [Eyvaz:] Qonağın üzündə isə ciddi və doğru-sunu deyim ki, bir az da təşəxxüslü bir ifadə var idi. İ.Əfendiyev.
Hörmetli, hörmet doğuran. Baxıb görü-rəm ki, bəylik bir təşəxxüslü şeydir, mən də dinməz-söyləməz adımın axırına götürürəm, bir "bəy" qondarıram. C.Memmedquluzade.

TƏŞƏXXÜSLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Lovğalıq, mütekebbir-
lik, tekebbür. [Atasının] əli aşağı düşməyin-dən [Nureddin] bir o qədər qəm çəkmirdi, çünki onun təbiətində təkəbbürlük, təşəxxüs-lük əsla yox idi. S.S.Axundov.

TƏŞƏKKÜL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] İnkişaf prosesinde müeyyen xüsusiyyet ve şekil alma, müeyyen bir şekle girme; formalaşma. Azərbaycan dilinin təşəkkülü. □ Təşəkkül etmək (tap-maq)
formalaşmaq.

TƏŞƏKKÜR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Edilen yaxşılığa, gös-terilen diqqete göre razılıq, minnetdarlıq. Ata Gülyazın əlini tutub təşəkkürünü bildirmək üçün sıxdı. Q.İlkin. Aydın təşəkkür dolu nə-zərlə qıza baxdı. H.Seyidbeyli. // Bu hissi ifa-de eden, minnetdarlıq bildiren (söz, mektub ve s.). Təşəkkür məktubu.
Adam bunları Abbasqulu ağaya söylərkən bu cür mühüm bir xəbərdarlıq üçün ondan təşəkkür gözləmir. Ə.Sadıq. □ Təşəkkür etmək
teşekkür ifa-de eden sözler söylemek, öz razılığını, min-netdarlığını bildirmek; minnetdarlıq etmek. Bayram yalnız təşəkkür eləmirdi. Bayram and içirdi. M.Hüseyn. // Birisinin zehmetine ve-rilen resmi müsbet qiymet. Əmrlə təşəkkür elan etmək.

TƏŞƏKKÜRNAMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. teşekkür ve fars.
..name] Teşekkür yazılmış resmi sened, te-şekkür bildiren kağız, yazı. [Yazgül Ferece:] Mən gənc təbiətçiyəm, yetişdirdiyim bu çi-yələk növü üçün
. təşəkkürnamə almışam. Ə.Memmedxanlı.

TƏŞƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Nadinc. Təşər uşaq.

TƏŞHIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Şöhretlendirme, xalq ara-sında yayma.

TƏŞXIS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Tanıma, tanınma.
Teyin etme.

TƏŞKIL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Düzeldilme, tesis olun-ma, esası qoyulma; düzeltme, tesis etme, esa-sını qoyma. Yeni nazirliyin təşkili. □ Təşkil etmək
1) düzeltmek, tesis etmek, esasını qoymaq, yaratmaq. İdman cəmiyyəti təşkil et-mək. Yeni şöbə təşkil etmək; 2) qaydaya sal-maq, planlı suretde heyata keçirmek. Əməyi elmi əsaslarla təşkil etmək.
Rüstəm kənd təsərrüfatını yeni qayda ilə təşkil etmək işini bugünkü məruzədən öyrənmiş olduğundan dedikcə məmnun idi. T.Ş.Simurq; 3) emele getirmek, meydana getirmek, ibaret olmaq.
Bir şeyin quruluşu. Sexin təşkilində dəyi-şiklik etmək.

TƏŞKILAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "teşkil" söz. cemi] İc-timai birleşme ve ya dövlet idaresi. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı. Ticarət təşkilatları.
[Ey-vaz:] Qərarı heç bir təşkilat çıxarmamışdır. C.Cabbarlı. Rüstəm kişi rayonun rəhbər təş-kilatları ilə mübahisə etməyi lazım bilmədi. M.İbrahimov.

TƏŞKILATÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyi teşkil eden, te-
şebbüsçü olan adam. Ekspedisiyanın təşkilat-çısı.
Jurnalın təşəbbüskarı, təşkilatçı və re-daktoru C.Məmmədquluzadə "Molla Nəsrəd-din" imzası ilə müntəzəm surətdə felyetonlar, baş məqalələr dərc edirdi. M.İbrahimov. // Teşkilatçılıq qabiliyyeti olan adam. İste-dadlı təşkilatçı. O çox yaxşı təşkilatçıdır.

TƏŞKILATÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Teşkilatçı bacarığı, teşkil etme bacarığı. [H.Əreblinskinin] böyük aktyorluq, rejissorluq, təşkilatçılıq istedadı vardı. S.Rehman. // Teşkil etme. Təşkilatçılıq işi. Təşkilatçılıq fəaliyyəti.
TƏŞKILEDIcI is. Teşkil eden, düzelden,
teşkilatçı. İdman yarışlarının təşkiledicisi.

TƏŞNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. ve sif [fars.] klas.
Susamış, susuzluqdan yanan, susuz. Bir təşnə qayna-yan bulaq görüncə; İtirər özünü mənim də könlüm. M.Müşfiq.
məc. Bir şeyin çox heveskarı olan (adam); bir şeyin hesretini çeken (adam). Əsrlər uzu-nu elm və ürfana yaxın buraxılmayan qadın-lar təşnə adam kimi susuzluqlarını söndürmə-yə nail olmuşlardı. T.Ş.Simurq. Az bir zaman-da yüz minlərlə insanların milli azadlıq hərə-katına qoşulması.. azadlıq idealının təşnəsi olduğunu meydana çıxartdı. M.İbrahimov.

TƏŞRIF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] öz gelişi ile bir şexsi ve ya yeri şereflendirme; gelme, geliş, buyurub gelme. Rövşən et xanəmizi bir gecə təşrifinlə. S.Ə.Şirvani. □ Təşrif aparmaq
getmek (hörmet ve nezaket meqamında işlenir). Xülasə, axırda övrət təşrif aparır. C.Mem-medquluzade. [Hacı Murad:] Bu gün-sabah [Imanqulu] təşrif aparacaqdır. S.S.Axundov. Təşrif gətirmək (etmək, buyurmaq)
gel-mek, buyurmaq (hörmet ve nezaket meqa-mında işlenir). Səfalar gətirib, təşrif buyur-dun; Qədəm basdın bizə, qurban olduğum. M.P.Vaqif. [Əmrulla:] Yeri, bircə o Gülba-dam xanıma de ki, özək komisyonu gözləyir, zəhmət çəkib təşrif gətirsin. C.Cabbarlı. Təş-rif qılmaq
bax təşrif gətirmək. [Abbas:] Başına döndüyüm, ay Əsmər xanım; Təşrif qılıb sən bu bağa xoş gəldin! "Abbas ve Gül-
gez".

TƏŞRIFAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "teşrif" söz. cemi] Ten-teneli merasimler zamanı resmen qebul edil-miş üsul ve qaydaların mecmusu, habele bu merasimin özü.

TƏŞRIH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bedeni müeyyen üsulla kesib emeliyyat aparma (operasiya).
köhn. Şerhetme.

TƏŞT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax teşt. [Ince:] Neyləyirəm qızıl təşti ki içinə qan qusuram. C.Cabbarlı. Səmə-din nəzərləri
. sacın içində qurumuş xəmirdə, barmaq izləri görünən təştin və oxlovun üzə-rində gəzdi. I.Hüseyn.

TƏŞVIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]: təşviq etmək
bir işi görmek üçün dile tutmaq, heveslendirmek, şirniklendirmek, şövqe, qeyrete getirmek, heves ve arzusunu artırmaq. Atası da Hüsey-ni hər zaman rus dilini öyrənməyə təşviq edir-di. S.Rehman.

TƏŞVIQAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "teşviq" söz. cemi] Geniş xalq kütlelerine siyasi nüfuz göstermek meqsedi güden şifahi ve ya yazılı fealiyyet. Siyasi təşviqat. Təbliğat və təşviqat.