Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TƏZİYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax yas
ci menada. Atasının dəfn və təziyəsi Nurəddinə yuxu kimi gəlirdi. S.S.Axundov. Bəlkə Züleyxanın başı ərinin təziyəsinə qarışdığı üçün bu işin dalına düşən olmadı. Ə.Veliyev. □ Təziyə saxlamaq
bax yas saxlamaq ("yas"da). El adətilə üç gün
. təziyə saxlayıb, üçüncü gün Əkbəri gətirib, atasının dükanını açıb əyləşdirdilər. Ə.Haqverdiyev. [Şahnise xanım Vaqife:] Kərim xana, deyəsən, təziyə saxlamaq istə-yirsiniz? çemenzeminli.

TƏZİYƏDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. teziye ve fars.
..dar] köhn. Yaslı, teziyeli. [Kazım Vaqife:] Demə bu şəhərdə adamı ölənin papağına palçıq sür-tərmişlər ki, təziyədar olduğu bilinsin. çemen-zeminli.

TƏZİYƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax yaslı
ci menada.

TƏZKİRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Görkemli şexsiyyet-lerin, xüsusen şair, ressam ve b.-nın heyatı haqqında qeydler ve eserlerinden nümuneler verilen eser. Lütfəli bəy Azər Beqdelinin "Atəşgədə" təzkirəsi.

TƏZKİRƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tezkire yazan adam, tez-kire müellifi.

TƏZMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Hürkmek, hürküb qaç-maq.

TƏZMİNAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "tezmin" söz cemi] Meğlub dövletin qalib dövlete vermeli oldu-ğu pul; kontribusiya. // Düşmenin işğal etdiyi erazinin ehalisinden aldığı pul, erzaq ve s.

TƏZVİC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Əre verme.

TƏZVİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Saxtalaşdırma.
köhn. Hiylebazlıq.

TƏZYİQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
öz ağırlığı ile basma, sıxma; basqı. Qarın təzyiqi altında budaqlar sındı. // Qazların ve mayelerin elastiklik de-recesi. Buxarın təzyiqi. Atmosfer təzyiqi.
Zorakı tesir, mecbur etme; basqı. Zəif inkişaf etmiş dövlətlərə iqtisadi təzyiq.

TƏZYİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bezek-düzek verme, be-zendirme.

TFU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

təql.
Tüpürerken çıxarılan ses. Əcnəbi
. tfu deyərək, gözlərini ovuşdurmağa başladı. S.M.Qenizade.
Danışanın bir şeye ve ya şexse qarşı nif-retini ve ya bir şeyden ve ya şexsden esebi-leşdiyini, hiddetlendiyini ifade etmek üçün işledilir. Tfu sənə! Tfu, bu nə biabırçılıqdır!
- [Qurban:] Tfu sizin kimi insafsız adamlara! A.Şaiq.

TIĞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Böyük qalaq, yığın. Kərbəlayı Ha-təmxan əlindəki kürəyi buğda tığına vurub, ağa dərvişə tərəf yeridi. S.Rehimov. Dağ ətək-lərində isə hələ də soyuqlar davam edir, quzey-lərdəki qar tığları gömgöy göyərirdi. B.Bay-ramov. □ Tığ vurmaq
qalaq vurmaq, qalaq-lamaq, tay vurmaq. Yusif gülə-gülə izah elədi:
- Qardan indi çoxlu yığıb tığ vuracağıq. B.Bayramov.

TIĞLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tığlamaq"dan f.is.

TIĞLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. Tığ vurmaq, qalaqlamaq. Samanı tığlamaq. Buğdanı tığlamaq.

TIĞLANMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.is. Tığ vurulmuş, qalaqlan-mış. Budur
.tayalarla dolu xırman, sovuruq, tığlanmış kəhrəba buğda! Mir Celal.

TIX : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Ucu iti balıq sümüyü. Balığın ətini tıxından ayırmaq.
Itiuclu tilişke, tikan ve s. Əlimə tıx batıb.

TIXAC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Şüşe ve s. bu kimi boğazlı qab-ların ağzını ve ya müxtelif cihazların deşik-lerini qapamaq üçün dairevi mantar ve ya başqa şey; probka. [Musa kişi:] parçadan tikilmiş və nazik iplə kuzənin qulpuna
bağlanmış tıxacı açdı. M.İbrahimov. Tıxac sıçrayıb qapıya dəydi, konyak yerə çiləndi. İ.Hüseynov.
məc. Normal herekete, axına mane olan şeylerin toplusu; probka. Maşınlardan küçədə tıxac əmələ gəlmişdi.
Neft quyularında borunun içine yığılan ve nasosun normal işlemesine mane olan pa-rafin ve s. qatı. Borunu dəyişmək lazımdır,
deyə qoca usta, nəhayət qamətini düzəltdi:
Yoxsa yenə tıxac bağlayacaq. Y.Əzimzade. çıxmalıdır quyudan; Tıxac tutmuş borular.
Ə.Əlibeyli.

TIXACÇIXARDAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şüşenin tıxacını çı-xarmaq üçün yivli oxu ve destesi olan alet; probkaaçan. Bu zorba bıçağın üç-dörd tiyəsi, qayçısı, dırnaqtutanı, konservaçanı, vintbu-ranı, tıxacçıxardanı vardı. M.Hüseyn.

TIXACLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tıxaclamaq"dan f.is.

TIXACLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Tıxac tıxamaq, şüşe ve s.-nin ağzını tıxacla bağlamaq; probkalamaq.

TIXACLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Ağzı tıxacla bağlanmış, tı-xacı olan; probkalı. Ağzı tıxaclı litrlik şüşəni pəncərə qabağına qoydu. Mir Celal.

TIXAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tıxamaq"dan f.is.

TIXAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Gücle sığışdırmaq, yerleş-dirmek; soxmaq, dürtmek. Serdyuk.. əsgini [Tevekkülün] ağzına tıxadı, Ə.Əbülhesen. // Deliyi, deşiyi, bir şeyin aralarını esgi ve s. şeyle tutmaq, qapamaq. [Niyaz] bir gün seherden-axşama kimi tövle qapısının bütün işıq gelen yerlerine köhne ve cır-cındır tıxadı. Ə.Veliyev.
Yolunu kesmek, qapamaq. [Şamilin] nə-fəsini ağır bir şey tıxamış, gözləri dumanlan-mışdı. A.Şaiq.
0 Qulağına pambıq tıxamaq
bax qulaq.

TIXANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tıxanmaq"dan f.is.