Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TINCIXMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tıncıxmaq"dan f.is.

TINCIXMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. çetinlikle nefes al-
maq, nefesi teng olmaq. Qızdırmadan tın-cıxmaq.
Istidən ürəkləri tıncıxanlar (f.sif.) da divarlara dalbadal tüpürüb canlarını ra-hat edirdilər. çemenzeminli. [Əsgerin] nəfəsi tıncıxdı, artıq dayana bilməyib, Kosa ilə da-nışmağa girişmək qərarına gəldi. S.Rehimov.

TIN-TIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfBezi sesleri burunda demekden ibaret teleffüz terzi, burnunda da-nışma. Tın-tın danışmaq.
Mən də dedim, amma indi sözə qulaq asan hanı?
deyə tın-tın Qaytaran burnunda cavab verirdi. S.Rehi-mov.

TIPPILDAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tıppıldamaq"dan f.is.

TIPPILDAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f Tıppıltı (tıp-tıp) sesi çı-xarmaq. // Tıp-tıp etmek, döyünmek, çırpın-maq (ürek haqqında). Bağ yiyəsinin qorxu-sundan ürəyi tıppıldayan (f.sif.) xam bülbül belə oxuyar. "M.N.letif."

TIPPILTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tıpp (tıp-tıp) sesi. Tıppıltı eşitmək.

TIP-TIP : Azerbaijani Explanatory Dictionary

təql. bax tıppıltı.
zərf Tıppıltı ile. □ ürəyi tıp-tıp döyün-mək
qorxudan, heyecandan, sevincden ve s. sebebden üreyi berk döyünmek, çırpınmaq. [Telli:] [Gelini] otağa aparıb gərdək dalında oturdurlar, ürəyin tıp-tıp döyünə-döyünə göz-ləyirsən. ü.Hacıbeyov.

TIRILDAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tırıldamaq"danf.is.

TIRILDAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Tırıltı sesi çıxarmaq. Mo-tor tırıldadı.

TIRILTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tır-tır sesi. Həyətdə eşidilən motor tırıltısı Qoşqarın əzablı düşüncələrini yarıda qırdı. I.Hüseynov.

TIRTIL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
zool. Bir neçe cütayaqlı qur-dabenzer bedeni olan kepenek sürfesi. Kə-pənək tırtılı.
Yoldakı maneeleri keçme qabiliyyetini artırmaq üçün maşında, traktorda, tankda, ekskavatorda ve s.-de tekeri evez eden enli zencir. Ekskavatorun (traktorun) tırtılı.

TIRTILLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tırtılı olan, tırtılla hereket eden. Tırtıllı traktor.

TISBAĞA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Bedeni sümük qınla ör-tülü, qısa ayaqları ile çox yavaş hereket eden, ayaqlarını ve başını qının içinde gizleden sü-rünen heyvan. Quru ttısbağası. Dəniz tısbağası. Bataqlıq tısbağası.
Bir ilan, bir dəvə, bir də tısbağa; Yoldaş olmuşdular bunlar sabiqa. Q.Zakir. Birdən maralın sağ tərəfindən, bula-nıq sular arasından bir tısbağa başını çıxarıb onu salamladı. M.Hüseyn.
0 Tısbağa kimi
çox yavaş, çox ağır. Parovoz tısbağa kimi ağır-ağır gedirdi. M.S.Ordubadi. Tısbağa kimi başını qınına çəkmək
1) ictimai işlerden kenara çekilib öz xüsusi işleri ile meşğul olmaq; 2) öz evin-de oturub heç bir yere getmemek, evden ba-yıra çıxmamaq. Camaatı talamağa adət etmiş xainlər tısbağa kimi başını qınına çəkib dışarı çıxmağa cürət etmirdi(lər). M.S.Ordubadi. Tısbağa qınından çıxıb, (öz) qınını bəyən-mir
böyüyüb, boya-başa çatdığı aileni, mühiti, kollektivi, yeri beyenmeyen adam haqqında. [Imran kişi:] Bəlkə tısbağa qınından çıxıb, qınını bəyənmir, hə? M.Hüseyn. Tıs-bağa sürəti (yerişi, gedişi)
çox yavaş, çox kiçik süret, çox ağır yeriş. Tısbağa sürəti ilə getmək.
[Rüstem kişi:] Tısbağa yerişi ilə ge-dən bir kolxozu iki-üç ilə o hündürlüyə qal-xızmaq qeyri-mümkündür. M.Ibrahimov.

TISILDAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tısıldamaq"danf.is.

TISILDAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. çox yemekden nefesi çetinleşerek fışıltılı ses çıxarmaq. Qarı yaz öküzü kimi o qədər yemişdi ki, tıs-tıs tısılda-yırdı. (Nağıl).

TISMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Incimek, küsmek, narazı qal-maq.

TİAMİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. B1 vitamini.

TİBB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Xestelikler, onların müali-cesi ve qarşısını almaq haqqındakı elmlerin mecmusu. Aynadan beş-altı yaş böyük olan qardaşı tibb institutunda dosent idi. I.Əfen-diyev. □ Tibb bacısı (qardaşı)
müalice müessiselerinde orta tehsilli tibb işçisi.
Bax səhiyyə. Tibb işçiləri həmkarlar ittifaqı.
[Sevinc Qaçaya:] Durmayın, tez tibb məntəqəsinə aparın. Z.Xelil.

TİBBİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Tible, tebabetle, müalice işi ile elaqedar olan, tebabete aid olan. Tibbi yardım. Tibbi müayinə.
Rüxsarə bəzən şə-hərə getmək, işə düzəlmək, sonra da ali tibbi təhsil almaq qərarına gəlirdi. S.Rehimov. // Tebabetde işledilen, müalice ehemiyyeti olan. Tibbi yağlar.
Tibbi sabunlar yağ tur-şularının metal duzlarından ibarətdir. R.Əli-yev.

TİCARƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Mal alıb-satma, geniş miqyasda alver, alğı-satqı. Xarici ticarət. Xü-susi ticarət. Ticarət əlaqəsi.
[Hemzenin] bö-yük planları vardı, ticarətini Tiflis və Batum təriqi ilə Istanbula, oradan da o yana yeritmək istəyirdi. Ə.Əbülhesen.

TİCARƏTÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tacir. Nemətullayev illər uzunu bir mahir ticarətçi kimi bu işlə yaşardı. S.Rehimov.

TİCARƏTXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. ticaret ve fars.
..xane] Ticaret evi, ticaret müessisesi, tica-ret kontoru. Türküstanda [Serdarovun] tica-rəti, hər şəhərdə mülkü, karvansarası, ticarət-xanasının şöbələri var idi. Ə.Haqverdiyev. [Yaşlı kişi:] Hacı Ramazan adlı bir tacirin ticarətxanasında ayda otuz manat maaşla qul-luq edirdim. S.Hüseyn.

TİFAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Aile ocağı, dudman, yurd. Ə.Haqverdiyevin "Dağılan tifaq" draması.
[Yaşlı kişi:] Bizim əvvəlki illərdəki tifaqı-mızdan bir əsər qalmayıb, tamamilə dağıl-mışdı. S.Hüseyn. □ Tifaqı dağılmaq
asude, firavan heyatı pozulmaq, dudmanı dağılmaq. [Surxay:] O kimdi elə tifaqı dağılan? S.Reh-man. Tifaqın dağılsın!
qarğış meqamında işledilir.

TİFİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Uşaq. [Kazım Allahquluya:]
..Başını aşağı sal, kəsbkarlığına qurşan, bu tifilləri saxla. çemenzeminli. çox analar bu iki tifilin tərbiyəsinə həsrət çəkirdilər. S.S.Axundov. // məc. Aciz, yazıq, zavallı. [Salman bey:] Bəs o biçarə tifillər necə ola-caqlar? N.Vezirov. [Qoca Bayrama:] O qız xeylağıdır, günahı varmı? Tifil bir insanı vurmaq olarmı? M.Müşfiq.

TİFİLCİYƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

oxş. Yazıq, fağır, aciz (uşaq). [Böyükxanım Ağacavada:] Tifilciyəzimi o məktəbə qoya bilmərəm ki, Baləlinin uşaqları gündə təpəsinə döysünlər.. B.Bayramov.