Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TOYUQÇULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Quşçuluğun toyuq sax-layıb beslemekle meşğul olan sahesi. Toyuq-çuluğu inkişafetdirmək. // Yumurta ve et al-maq üçün toyuq, saxlayıb besleme.

TOYUQKIMILƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

cəm zool. Qısa ve möh-kem dimdiyi, qüvvetli ayaqları olan keklik, qırqovul, bildirçin ve s.-nin daxil olduğu quş destesi.

TOYUQLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Toyuq etinden bişirilmiş, toyuq eti olan. Toyuqlu xəmiraşı.

TOYUQPLOV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Deme qoyularken bütöv bişmiş toyuğu qazanın dibine qoymaqla bişi-rilen plov növü. Varlılar yeddi gün yeddi gecə cibidolu başıboşlara, din dəllallarına toyuq-plov verərdilər. H.Sarabski.

TOY-VAY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Toy ve ya yas meclisi, her cür meclis, xeyir-şer. [Qarı:] Bu abırla elə toya-vaya gedirsən? S.Rehimov.

TOZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Hava axını ile yerden qalxıb şey-lerin üzerine qonan xırda hissecikler. Kömür tozu. Ayaqqabının tozunu silmək.
.Maralla-rım.. moizə kitablarını rəfdən alıb, tozlarını təmizləyib başlayırlar əzbərləməyə. Ə.Haqver-diyev.
.Maşın dümağ tozun içində gah görün-məz olur, gah da irəli şütüyüb toz boğanağını arxada qoyurdu. B.Bayramov. □ Toz bas-maq
üzerine çoxlu toz qonmaq. [Oğlamn] paltarını, çəkməsini, hətta qıvrım saçlarını belə toz basmışdı. S.Rehman. Tozunu almaq
tozunu silmek. Kostyumun tozunu almaq.
Bax tozcuq. □ Toz kisəsi (yuvacığı) bot.
bax tozluq. Tozluqların iki tozyuva-cığı olur.
Berk cismin narın üyüdülmüş ovuntusu; poroşok. Diş tozu. Şəkər tozu.
[Hekim:] Ap-tekxanalarda taxtabiti tozu satırlar, get, bir az al, səp yorğan-döşəyin ətrafına. N.Vezirov. □ Toz dərman
un kimi narın derman; po-roşok.
0 Toz qaldırmaq (qoparmaq) məc.
sü-retle getmek, çapmaq, çaparaq getmek. Kəhər quyruğunu düyüb toz qaldırdı. M.Ibrahimov. Kosmik toz
bax kosmik.

TOZAĞACI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Ağ qabığı olan yar-paqlı ağac.

TOZANAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Külek neticesinde qalxan toz. Yaman tozanaqdır.
Bakının dəhşətli, gözçıxaran tozanağı hamıya məlumdur. H.Sarabski. Külək titrədərdi göyü, yeri də; Tozanaq üstündən bir də tozanaq. N.Xezri. // sif. Külek neticesinde çox toz olan, toza-naqlı, tozlu (hava haqqında).
0 Tozanaq qaldırmaq (salmaq, qopar-maq)
tesir etmek üçün yalana zor vermek, gözden perde asmaq.

TOZANAQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif çox tozlu, tozla qarışıq. Bir həftə idi ki, tozanaqlı külək adada bayquş kimi ulayırdı. Ə.Memmedxanlı.

TOZCUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Toxumlu bitkilerin toz-luğunda inkişaf eden ve hamısı birlikde toz emele getiren toxumcuqlar şeklinde çoxlu xırda mikroskopik töremelerden her biri. Mi-çurin müxtəlif armud sortlarının tozcuqları-nı bir yerə toplayıb qatışdırdı. M.Axundov. // Narın toz.

TOZ-DUMAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Havada hem toz, hem de duman olduğu hal; toz ve duman. Kül rəngli havada toz-duman var; Dəhşətli soyuq, ayaz, boran var. A.Şaiq. Motorlar Bozdağı yarıb sökdükcə; Toz-duman içindən hara baxırsan? S.Vurğun.

TOZGÖTÜRƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax tozyığan
ci mena-da. Tozgötürən parça.

TOZLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tozlamaq"dan f.is.
f.is. bot. Mayalama meqsedile çiçeyin tozcuğunu erkekcikden dişiciye keçirme. Süni tozlama.
f.is. Ziyanvericileri ve xestelikkeçirici heşeratı mehv etmek üçün bitkileri zeherli tozla dermanlama.

TOZLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Toza bulamaq, tozlu et-mek. Pencəyi tozlamaq. Paltarını tozlamaq.
Toz qaldırmaq, tozlu etmek. // Toz kimi sovurmaq. Maşın tərpəndi, dolama yollarla qarı eşə-eşə tozladı. S.Rehimov.
bot. Tozlama aparmaq (bax tozlama
ci menada). çiçəyi süni tozlamaq.
Bitkileri zeherli tozla dermanlamaq (bax tozlama
cü menada). Pambıq sahə-sini tozlamaq. Ağacları tozlamaq.

TOZLANDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tozlandırmaq"dan f.is.
B a x tozlama
ci menada.

TOZLANDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax tozlamaq. Miçu-rin bu iki bitkini bir-birilə çarpaz tozlandır-mağa başladı. M.Axundov.

TOZLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tozlanmaq"dan f.is.

TOZLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Toza bulanmaq, toz basmaq, tozla örtülmek, tozlu olmaq.
Tozlama aparılmaq (b a x tozlama
ci menada). Qırmızı yonca cır arıların vasitə-silə tozlanır. M.Axundov.
Zeherli tozla dermanlamaq (bitkiler haq-qında). Pambıq sahəsi tozlandı.
Toz halına gelmek, toza dönmek. Ikicə günün ərzində günəş yolu o qədər qurutmuş-du ki, maşınların təkərinin altından boz torpaq tozlanıb havaya qalxırdı. M.Ibrahimov.

TOZLANMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif.
Toz basmış, toza bat-mış, üstü tozla örtülmüş, üstüne toz qonmuş. Ustü-başı gəc ilə tozlanmış ulağı.. gətirdilər. C.Memmedquluzade. Şərəfoğlu stolun alt gözünü açdı, oradan işlənmədiyi üçün tozlan-mış bir külqabı çıxartdı.. Mİbrahimov.
xüs. Tozlama işi aparılmış (b a x tozlama 2 ve
cü menalarda). Tozlanmış tarla.

TOZLAYICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. xüs. Bitkileri tozlamaq üçün cihaz (b a x tozlamaq
cü menada). // Sif. menasında. Tozlayıcı əl aparatları.

TOZLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Toz basmış, toza bulaşmış, tozlanmış, üstüne toz çökmüş. Tozlu palto.
[Ferhad:] Bu gələn kişilərin tozlu, çirkli ayaqları çox adamın ürəyindən təmizdir. Ə.Haqverdiyev. Qoşqar da parusin kostyum geymiş, şalvarının balağını tozlu brezent çək-mənin boğazına salmışdı. I.Hüseynov. // Toz, toz-tozanaqlı. Tozlu hava.
Bu soyuq tozlu gecədə biçarə Məşədi Əsgər adlı bir kişi əli qoynunda o küçədən bu küçəyə, bu küçədən o küçəyə sərgərdan [gezib] balaları üçün ruzi axtarırdı. S.M.Qenizade.

TOZLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. çiçek erkekciyinin toz emele gelen yuxarı hissesi; toz kisesi, toz yuvacığı (b ax toz
ci menada). çiçək açıl-dıqdan az sonra tozluqlar partlayır. "Pam-bıqçılıq".

TOZSORAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Müxtelif şeylerin tozunu temizlemek üçün cihaz; tozyığan. Yeni mar-kalı tozsoran. Tozsoranla xalçanın tozunu tə-mizləmək.

TOZTƏMIZLƏYƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

TOZTƏMIZLƏYICI is.
Küçede, yolda olan tozu temizleyen ma-şın. Toztəmizləyənlə küçəni təmizləmək. // Sif. menasında. Toztəmizləyən maşın.
B a x tozsoran.

TOZ-TORPAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Toz ve torpaq, hem toz, hem de torpaq. Cana gəldim toz-torpağın əlindən. M.Müşfiq. [Bulud:] çəmənlərdən toz-torpağı silərsən; Yağ, yağışım, al çiçəklər açılsın. M.Dilbazi.