Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
BİİNSAFLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax insafsızlıq.

BİİNTİHA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. intiha] İntehasız, sonsuz; son derece, lap çox. [Muzdur] xüsusilə düşdüyü bəladan
. xilas olub, divan xatirəsindən qurtulmasına biin-tiha şakir idi. S.M.Qenizade.

BİİZN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. bi... ve ər. izn] bax izinsiz. [Xan:] Onun nə həddi var məndən biizn mə-nim arvadımın otağına girsin. Ə.Haqverdiyev.

BİKAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] Kamına çatmamış, ar-zusuna nail olmamış, muradına çatmamış, istediyine qovuşmamış, nakam.

BİKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf[fars.]
İşsiz, peşesiz, meşğuliyyetsiz. Bikar adam. Bu gün bika-ram. Bikar gəzmək. Bikar olanda bizə gəl.
[Əşref bey:] Mənim işim belə düşübdür ki, bir dəqiqə bikar otura bilməyirəm.. N.Vezi-rov. [Hüseyn:] Əgər bu cür boş sözün varsa, bikar vaxtında gəl, sən danış, mən də yazım, səhnədə lazım olar. S.Rehman. [Şamamanın anası:] Heç belə vaxtlarda da evdə bikar oturmaq olarmı? İ.Əfendiyev.
məc. Əkilmemiş, toxum atılmamış, ağac ekilmemiş, boş (yer).

BİKARA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. bikare]
sif. dan. Ge-reksiz, vecsiz, lazımsız, yararsız, faydasız, pis. Bikara adam. Bikara şey.
Mirzə Həbib cavab verdi ki, xalqın təzə padşahdan zəhləsi gedir. Onu süstrəy və bikara bilirlər. M.F.Axundzade.
zərf Avara, sefil, sergerdan. Bikara gəz-mək. Bikara dolanmaq.
İllər, aylar gəzi-rəm boş-boşuna, bikarə; Laübali yaşayış etdi məni avarə. A.Sehhet.

BİKARALAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan. Gereksiz, lazım-sız, yaramaz bir hala düşmek; xarablaşmaq, pisleşmek, vecsizleşmek.

BİKARÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bax bikarlıq. Oxucu-larımızdan iltimas edirəm ki, "İrşad"ın
cu nömrəsində Əhməd bəy(in) bikarçılıqdan yazdığı altı sütunlu baş məqaləyə diqqət et-sinlər. C.Memmedquluzade.

BIKARLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Bikarlaşmaq"dan f.is.

BIKARLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bikar qalmaq, işsiz qalmaq, heç bir işle meşğul olmamaq.

BIKARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İşsizlik, avaralıq, işsiz gez-me. İttifaqən bazar sənaətlərində rəvac ol-mayıb, qayət bikarlıqdan [adamlar] ac və möhtac qaldılar. "Tutiname". Bu büxlü, bu həsəd, bu göftgü bikarlıqdandır. S.Ə.Şirvani.

BIKEF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf[fars. bi... ve ər. keyf]
Kefsiz, bir qeder xeste. □ Bikef olmaq
kefsiz olmaq, bir qeder xeste olmaq.
Qemli, kederli, qüsseli, pert, meyus. [Bedel:] Yoldaşlar, daha bundan sonra məni bikef görməzsiniz. Ə.Haqverdiyev. □ Bikef olmaq
kefi yerinde olmamaq, kederlen-mek, meyus olmaq. Bikef olmaq gözəllərə yaraşmaz. M.P.Vaqif. Köç yola düşdü. Nurəddin Bahardan ayrılmasına görə bir qədər bikef oldu. S.S.Axundov.

BIKEFLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Əhvalı pozulmaq,
pert olmaq, meyus olmaq. Ayna bikefləyib cəld aradan çıxdı. S.Rehimov. Anasının nə kimi işgəncəli həyat keçirdiyini eşidən Gü-lüş də bikefləmişdi. Ə.Veliyev.

BIKEFLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kefsizlik, ehvalı deyişme, pozulma. // Qemlilik, qüsselilik, kederlilik, meyusluq.

BIKƏS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. [fars.] Kimsesiz, adam-sız; heç bir adamı, qohumu olmayan. Qərib-likdə bikəslərin halını; Fikr elərəm, gözüm dolar qan ilə. M.V.Vidadi. Qıldı o bikəsin gözünü əşkbar eşq. S.Ə.Şirvani.

BIKƏSLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kimsesizlik, adamsızlıq; heç bir adamı, qohumu olmayan adamın halı. Yetdi bikəsliyim ol qayətə kim, çevrəmdə; Kimsə yox cizginə girdabi-bəladən qeyri. Füzuli. Bikəsliyimə, həsrəti-besyarıma rəhm et! Heyran xanım. Dadimə yetə ruzi-bəla hiç kəsim yox; Bikəsliyim axır özümə dadrəs etdim. S.Ə.Şirvani.

BIKR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax bakir(ə).

BIQAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi.. ve ər. qal] köhn. Sakit, ses-küy salmayan. Mən Hacı Abtalıbdan, külfətindən bir pislik görməmişəm və eşit-məmişəm, biqal adamdırlar. H.Sarabski.

BIQEYD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. bi... ve ər. qeyd] bax qeydsiz. Balaca uşaqlar gülər sifətləri ilə biqeyd, bağın xiyabanlarında qışqırtı ilə yü-yürüşürlər. Ə.Haqverdiyev.

BIQEYRƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. bi... ve ər. qeyret] bax qeyrətsiz (bezen söyüş yerinde işlenir). [Nureddin ağa:] Bircə mənə de görüm,
. sizin qızlarınız bir naməşru iş görsə, onda kimdir müqəssir? Biqeyrət, binamus həşərat kimdir? N.Vezirov. [Arvadı Mahmuda:] Sən bacının yerinə mənimi (ərə) verirsən, ay bi-qeyrət? B.Talıblı.

BIQEYRƏTLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qeyrətsizlik.

BIQƏDR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. qedr] klas. Deyersiz, qedir-qiymeti olmayan, qiymetsiz, gözden düşmüş, hörmetden düşmüş. Sərdən gedəli sayəsi ol sərvi-rəvanın; Biqədr olu-ban həmrəhü həmsayə dağılmış. Q.Zakir.

BIQƏM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. bi... ve ər. ğem] b ax qəm-siz. Layiq deyil sənə nakəsi-biqəm; Adam gərək ola adama həmdəm. M.P.Vaqif.

BIQƏRAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. bi... ve ər. qerar] bax qərarsız. İntizarəm vədeyi-vəslin yolunda hər zaman; Hər zəman divanə tək dağlarə düşdüm biqərar. Xetayi. Könül dünyada yar istər; Olubdur biqərar, istər. M.V.Vidadi. Tez gətir xəbər, qoyma intizar; Etmə çox məni zarü biqərar. Nebati. Cırcırama yaz, bahar, nəğmə oxur biqərar. A.Sehhet.

BIQƏRƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. bi... ve ər. qerez] b ax qərəzsiz. [Serbaz:] Hətta biz ondan [Hacı Qafurdan] bir cüzi xərclik istədik, dedi ki, şahid gərək biqərəz ola. M.F.Axundzade. Giryeyi-zarım vüsalınçın deyil şamü səhər; Biqərəz sövdayi-eşqində bir adətdir mana.
Q.Zakir.