Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

BIMARXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Xestexana.

BIMARISTAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Xestexana. Dövlət tərəfindən hər yerdə zükur və ünas bimaristanları olurdu... M.F.Axundzade.

BIMARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Xestelik, naxoşluq. çəkmə zəhmət, çək əlin tədbiri-dərdimdən, təbib; Kim, deyil sən bildiyin mən çəkdiyim bimar-lıq. Füzuli.

BIMBIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif
Ucu çox şiş, ucu çox iti ve nazik. Bıçağın ucu bimbizdir.
çox dik.

BIMEHR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] köhn. Sevgisi, meheb-beti olmayan. Bimehr gözəllərdən aləmdə vəfa umma. Ə.Vahid.

BIMƏKAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [fars. bi... ve ər. mekan] Mekansız, yersiz-yurdsuz. Həsrətindən xəstə düşdüm; Mən biməkan, ağrın alım. Aşıq Əsed.

BIMƏQAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. meqam] Yersiz, münasibetsiz. Ayırdı məndən o məh-ruyi biməqam fələk. S.Ə.Şirvani.

BIMƏNA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [fars. bi... ve ər. mena] Menasız. Biməna söz. Biməna söh-bət.
[Ağa Kerim xan:]
.Bu sözləri nə üçün biməna danışırsan? N.Vezirov.

BIMƏRHƏMƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər.
merhemet] Merhemetsiz, insafsız, rehmsiz, zalım. Bimərhəmət əyanlarına şükr, xudaya! M.Ə.Sabir. Nədir bu xilqəti-bimərhəmət, bu pərdəli hikmət? Bu zülmə qarşı, nolur, bir də bir ədalət olaydı. H.Cavid.

BIMƏRIFƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. meri-fet] Merifetsiz. İnsana şərəfbəxş fəqət elmü hünərdir; Bimərifət adəm canı yox xüşk şə-cərdir. M.Hadi.

BIMƏRIFƏTLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Merifetsizlik.

BIMƏSRƏF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. mesref] köhn.
Yersiz, bihude, boş yere, faydasız. Biməsrəf yerə pul xərc etmə.
Karagelmez, lüzumsuz, heç şeye yara-maz. [Hacı Qenber:] Ay gədə, sən qəribə bi-məsrəf adamsan, heç zad əlindən gəlməyir... N.Vezirov.

BIMƏZƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.]
Dadsız, tamsız, heç bir dadı olmayan.
məc. Boş, menasız, şit, duzsuz. Biməzə söz. Biməzə söhbətlər.

BIMƏZMUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. mez-mun] Mezmunsuz.
.Sədi və Hafizdən sonra İranda şeir qayətdə tənəzzülə düşüb, şüəra-nın əşarı küllən biməzmun və məhz puç ləf-fazlıq olmuşdur. M.F.Axundzade. [Qurban Merendi:] Bu kobud, biməzmun və biməna ləhcədə yazılmış şeyləri bir kənara at. M.İbrahimov.

BIMINNƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. minnet]
Minnetsiz.
Pulsuz, müfte, havayı. Dolaşıb bulvarı hər gün gəzərsən biminnət. M.Ə.Sabir.

BIMISL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. misl] Misil-siz, tayı-beraberi olmayan.

BIMUZD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [fars.] Muzdsuz, zehmet haqqı verilmeyen, ücretsiz; havayı, müfte. [Mirze:] Rəhmətlik oğlu, mən məgər burada hambali-bimuzdəm? Ə.Haqverdiyev. [Zindalı:] Yəhya lələ, o nə deyən sözdür? Sənin deməyindən bu il bimuzd olacağıqmı?
Mir Celal.

BIMURUVVƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. mü-rüvvet] Mürüvvetsiz, insafsız, amansız, rehmsiz; edaletsiz. // Bezen söyüş kimi işle-nir. [Ferhad:] Nainsaf zalımlar, bimürüvvət cəlladlar! Ə.Haqverdiyev.

BIMURUVVƏTLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Mürüvvetsizlik,
insafsızlıq, rehmsizlik, edaletsizlik. Hər gü-nüm hicrində, ey məh, bir qiyaməttək keçər; Bimürüvvətlikdir olsa bunlar ömrümdən hesab. S.Ə.Şirvani.

BIMURVƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. bax bimürüvvət. Ay bimürvət, nədir mənim günahım; çəkirsən zülfündən dara sən məni. Aşıq Hüseyn. [Vaqif:] Vidadi, qardaşım, sənmisən, gəl-gəl; Bizi ayrı saldı bimürvət əcəl. S.Vurğun.

BINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Tikili, mülk, ev. Gözəl və yüksək bina. Məktəb binası. Daş bina. Yeni teatr binası.
[Meded] vağzalın böyük binasından keçib, relslərin üstündən adla-yaraq, depoya tərəf getdi. M.İbrahimov. Ferma müdiri
. məni binaya apardı. İ.Əfendiyev. Oynamaq üçün teatr binası yox idi. S.Rehman. // Mec. menada. Musiqi binasının möhkəm təməlini təşkil edən 12 sütun 12 əsas məqamı və 6 bürc isə 6 ava-zatı təmsil edirdi. ü.Hacıbeyov. Sevgi və məhəbbət binasının davamı onun möhkəm bir təməl üzərində qurulmasından asılıdır.
M.S.Ordubadi.
dan. Bünövre, özül, temel, esas. Evin binası. Dəmir-beton bina. Anbarın binası daşdandır. // Mec. menada. Azərbaycan(lı-ların) danışdığı dilin şivəsi çox isə də, binası və kökü birdir. F.Köçerli. □ Bina edilmək
bax bina olunmaq. Bina etmək
1) tesis etmek, esasını qoymaq.
.Bu qəzetənin idarəsində mən elə bir yoldaşa rast gəldim ki, onun
. yoldaşlığı ilə "Molla Nəsrəddin" məcmuəsini bina etdim. C.Memmedqulu-zade; 2) məc. düzeltmek, teşkil etmek, qur-maq. Oldu siçanlarda əyan macəra; Eylə-dilər təziyə bəzmin bina. S.Ə.Şirvani. Bina ol(un)maq
tikilmek, qurulmaq, tesis edil-mek, esası qoyulmaq. Bu əski imarətin tarixini bilirsinizmi? Kim tərəfdən bina olmuş? S.S.Axundov. [İsgenderzade:] Bu kənd bina olandan məktəb görməyibdir. Ə.Haqverdiyev; // Mec. menada. Bu qəzet kim, olub cahanda bina; Bunu kim ixtira edib, aya? S.Ə.Şirvani. Bina qoymaq
1) tikmek, tesis etmek, qurmaq, özül atmaq. Məşədi Əsgər tərəqqi edəndən sonra, öz köhnə muz-dur yoldaşlarından bir neçələrini başına yığıb, onlara əl tutmaq üçün gəmiçilik şir-kəti bina qoydu. S.M.Qenizade; // Mec. menada. [Süleyman bey:] Budur, iki ildir mənimlə dostluq binası qoyublar. Ə.Haqver-diyev; 2) mec. köhn. Hell etmek, çare dü-şünmek, encam çekmek. [Sekine xanım:] İndi dur get, Əzizbəyi bura çağır, görüm bu işə nə bina qoyur? M.F.Axundzade; 3) qesd etmek, istemek, başlamaq, teşebbüs etmek. [Meşedi] istədi dükan qonşusu ilə politika söhbəti bina qoysun. Ə.Haqverdiyev. Bina-sı qoyulmaq
bax bina olunmaq. Həmin binası qoyuldu möhkəm; Gülümsər kainat, gülümsər həyat. S.Vurğun. Binasını qoymaq
1) bax bina etmək; 2) məc. başlamaq. Qara köpək
. Qaraca qızın səyi ilə azacıq sakit oldu və axırda pişiyə də dəyməyib onun-la dostluq binasını qoydu. S.S.Axundov.
çıx. halda: binadan
ibtidadan, lap evvelden, ezelden. Ənliyi-kirşanı neylər camalın; Sən elə gözəlsən binadan, Pəri. M.P.Vaqif. Pəriyəm, söylərəm şahü gədadan; Qafiyə dilpəsənd gərək binadan. Aşıq Peri. çünki olar ilə başdan, binadan; Birevli kimi-yiz ata-babadan. Q.Zakir.

BINAƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qoş. [ər.] köhn. Göre, esasen, ötrü. Bu gün bir az işim olduğuna binaən mehmanxanaya təxirlə qayıtdım. M.S.Ordu-badi. □ Ona binaən bağl. köhn.
ona göre. Ona binaən onu [Yusifi] uşaq ikən gətirib, şəhri-Qəzvində məktəbə qoydu. M.F.Axund-zade. [Amilaxvari:] Ona binaən yazıb mü-qərrər edirəm ki,
. qalan qoşunu hazırda saxlayıb mənim əmrimə müntəzir olasan. Ə.Haqverdiyev. Binaən ileyh köhn.
bax ona binaən.

BINAGUZARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Tedbir, serencam, çare, çıxış yolu. Bu xüsusda bir binagüzarlıq lazımdır.
[Mirze İsmayıl:] Rəcəb kəndxuda, binagüzarlıq səninlədir. Ə.Haqverdiyev.
Resmi tapşırıq, emr, qerar, qanun, serencam. □ Binagüzarlıq etmək
1)ted-bir görmek, çare etmek, çıxış yolu tapmaq. [Divanbeyi:] Ey, Kamalov, mən gərək yur-
dumuza qayıdıb, quldurları axtarmaq üçün binagüzarlıq edəm. M.F.Axundzade. Bu işə təcili binagüzarlıq etmək üçün çalışmaq yol-daş Cəmilə tapşırılır... Mir Celal; 2) qanun vermek, qerar çıxartmaq; // tapşırıq vermek, serencam vermek. İstənilən qüvvənin tez-liklə göndərilməsinə binagüzarlıq edəsiniz. M.S.Ordubadi. Artırmanın qabağında bina-güzarlıq edən yüzbaşı hərdən ağasına dadlı bir təbəssümlə müraciət edir. çemenze-minli. Qoy Kruçininə pərdəni açmaq üçün binagüzarlıq eləsin. S.Rehman.

BINAMUS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. bi... ve ər. namus] Namussuz. [Bekir:] Sizin kimi qəhrəmanın qabağında ölmək yaxşıdır, nəinki binamus, namərd adamların üzünü görmək. N.Vezirov. [Sertib:] Atamın qanını unutmaq üçün mən gərək bişərəf və binamus bir adam olam. M.Ibrahimov. Silahı qorumayan binamus-dur, yassardır. R.Rza.

BINAMUSLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Namussuzluq.