Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

BIRCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

say. Yalnız bir, tek bir, yalnızca, tekce, yegane, vahid. Onun bircə uşağı var. Bircə gün bu işə bəsdir. Bircə saat gözlə.
Güllə Əlinin tüfəngini saldı yerə. Nəbi¬gildə bircə tüfəng qaldı. "Qaçaq Nebi". Biçarə həkim börkünü götürüb bircə dəfə "xoroşo" deyib çıxıb getdi. C.Memmedqu-luzade. [Mehrixanım:] Sən mənim bircə ba-lamsan! Ə.Haqverdiyev. // Ancaq, yalnız. [Nebi kişi:] Cərgədən çıxmaq bircə öləndə, hələ ona da baxarıq. S.Rehimov. [Qadın:] Anası ölmüşlərdən çoxdandır kağız yoxdur. Bircə böyüyündən gəlib.. M.Hüseyn. // Heç olmasa, heç olmasa bir. Bəlkə düşə bircə qaranquş ələ; Ta yeyibən loğmanı canə gələ. S.Ə.Şirvani. Keçən günü bircə salsan yadına; Dostu atmaq layiq deyil adına. Aşıq Kerem.
əd. Arzu bildirir. Bircə gələydi. Bircə görsəydim.
Incimərəm sənin şirin felindən; Əhdim budur bircə qucum belindən. (Qoşma). [Peri xanım:] Ay Sona! Neçə vaxtdır ha yı-ğışıram bircə səni görməyə gəlim. Amma görürsən, iş düşür. Ə.Haqverdiyev.
əd. Hede, tehdid bildirir. Bircə bura gəl, gör sənə nə edərəm.
əd. Tekid, xahiş bildirir. [Tubu:] Bircə de görüm Aslanın işi hancarı oldu? Ə.Haqver-diyev. [Əmine:] Bircəfarağat dur,
. gözdə-yər sana! S.Vurğun. [Əsed]
Bircə buradan bax,
deyə Mahmud əmiyə təklif etdi və qolundan yapışıb dartmaq istədi. B.Talıblı.

BIRCƏ-BIRCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf bax bir-bir.

BIRCƏCIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Birce" söz. kiç.

BIRCƏCIYƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax birciyəz.

BIRCƏRGƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. k.t. Bir cergede ekil-
miş, bir sırada düzülmüş. Bircərgəli əkin.

BIRCƏRGƏLILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir cergeden ibaret olma, bir cergede ekilme.

BIRCILDLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bir cildden ibaret olan. Bircildli lüğət. Bircildli kitab.

BIRCILDLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Bax bircildli.
is. Bir cildden ibaret kitab.

BIRCINS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Cinsi bir olan, eyni cinsden olan. Bircins meyvə.

BIRCINSIYYƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. biol. Yalnız bir (ya
erkek, ya dişi) cinsiyyet üzvüne malik olan (bitkiler haqqında).

BIRCINSIYYƏTLILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Yalnız bir
cinsiyyet üzvüne malik olma; bircinsiyyetli olma xassesi.

BIRCINSLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax bircins.

BIRCINSLILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Eyni cinsden olan şey-lerin halı, xassesi.

BIRCIYƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Birce" söz. (
ci menada) oxş. [Iskender:] [Atasının]
. dişinin, heç birciyəzi də zədələnməmişdi. M.Hüseyn.

BIRCÜR(Ə) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Bir qaydada, bir şe-kilde, bir terzde, bir tipde olan. Bircür mal. Bircür rəng.
Başqalarına benzemeyen, adi norma-dan kenar. O bircür(ə) adamdır.

BIRCÜRƏLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sifetce, keyfiyyetce,
şekilce ve s. cehetden bir olma; eyni şekilde olan şeyin halı.

BIRÇƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Qulaqların üstünden çıxan saçın qövs şekilli hissesi (qadınlarda). Qa-şın qabağında seyqəlli birçək; Sayə salmış üzə şölə mübarək. M.P.Vaqif.
ümumiyyetle saç. [Sefer] birçəklərini qotaz daramazdı, papiros çəkməzdi, aşurada başını yarmazdı, qaməti də mövzun deyildi. Ə.Haqverdiyev. Xan
. Zamanın birçəklərin-dən yapışıb ayağının altına saldı. çemenze-minli. Tarixlərin şahididir mənim bu ağ bir-çəyim. S.Vurğun.
Atın yalından ayrılıb, alnına tökülen tük destesi. At birçəyi.
◊ Birçəyi ağ
qoca. Tezliklə Azad da qayıdar,
. evləndirərsən, sən də birçəyinin ağ vaxtında bir gün görərsən. M.Ibrahimov. Birçəyi ağarmaq
qocalmaq (yalnız qadın haqqında). Birçəyini ağartmaq
1) qocal-maq; 2) qocaltmaq, qocalmasına sebeb olmaq. [Sona xanım:] [Heyder beyin] fikri budur ki, atam evində mənim birçəyimi ağarda. M.F.Axundzade.

BIRÇƏKLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Birçeklemek"den f.is. Bazarda bəzzazın tərəkəməyə min and ilə şey satmağı, hambalların birçəkləmə davası, baq-qalların ağız-ağıza verib, qatığa müştəri ax-tarmaları
heç biri onun zahir və batinində səbəbi-təğyir ola bilməzdi. çemenzeminli.
BIRçƏKLƏMƏKf. Savaşarken birçeyin-den, saçlarından yapışmaq.

BIRÇƏKLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Birçekleşmek"denf.is.

BIRÇƏKLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. Bir-birinin birçe-yinden yapışmaq, bir-birinin saçını yolmaq; savaşmaq.

BIRÇƏKLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Birçeyi olan. Birçəkli qa-dın.
Məşədibəyin ilk zərbəsindən uzunbığlı, sallaq birçəkli bir sərkərdənin başı qələm kimi atıldı. çemenzeminli. [Cahılların] bir parasında başmaq, bir parasında da cığ-cığ çəkmə, bir qismi kəkilli, bir qismi isə bir-çəkli, xətbaşılı olardı. H.Sarabski.

BIRÇƏKLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. dan. Birçeye (saça) taxılan zinet.

BIRÇƏKSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Birçeyi olmayan.

BIRDƏFƏLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yalnız bir defe olan. Birdəfəlik maddi yardım. Birdəfəlik vergi.
zərf Hemişelik, qeti. Birdəfəlik rədd etmək. Birdəfəlik başa sal. Birdəfəlik yaxa-sından əl çəkdi.
[Meherrem bey:] Xülasə, birdəfəlik səni vəkil edirəm, nə tövr istə-yirsən, elə et. S.S.Axundov. Qabarlı əllər uzanır "Zimni"yə; Köhnə dünyanı birdəfə-lik boğmaq üçün. R.Rza.

BIRDƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
Gözlenmeden, qefleten, qefilden, nagah. Birdən yıxılmaq. Birdən qulağıma bir səs dəydi. Birdən dili tutulmaq.
-
.Yazırsan ki, istəyirəm bir işə əl vuram, birdən məni gərnəşmə tutur. C.Memmed-quluzade. Məşədi Əsgər getmək istəyəndə, Həsənəli bəyin sözü birdən yadına düşdü. S.M.Qenizade. Birdən tingə başından
. bir dəstə qız onun qarşısına çıxdı. Ə.Memmed-xanlı.
Bir defede, bir defeye. Bir stəkan suyu birdən içdi. // Eyni zamanda, bir vaxtda. Hamı birdən oxudu. Hamınız birdən danış-mayın.
Ey bivəfa, məni cana yetirdin; Munca cövrü cəfa birdən olurmu? Q.Zakir.
◊ Birdən-ikiyə
heç. [Badam xala:]
.Məni birdən-ikiyə iclasda görmüsən? Mir Celal. Mən birdən-ikiyə danışmamışam.
Ə.Sadıq.