Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

CƏFAKEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. cefa ve fars. keş] Cefa çeken, her cür derde, ezaba dözen, möhne-te qatlaşan. Nə işdir, ey fələk, dildarı dilda-rından ayırmaq; Cəfakeş aşiqi yari-vəfada-rından ayırmaq? Füzuli. Doğrudan.. ana qədər dözümlü cəfakeş məxluq yoxdur. Ə.Veliyev. Beyrək və yoldaşları cəfakeş kü-rəkçilərlə həsrətli doğma qardaşlar kimi bir-birlərinə sarmaşdılar. M.Rzaquluzade.

CƏFALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cefalanmaq"dan f.is.

CƏFALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Cefa çekmek, ezab
çekmek, zülm çekmek, möhnet çekmek, iz-tirab çekmek. Pərimi görəndə edim ziyarət; Canım yar yolunda cəfalanıbdı. Qurbani.
Bundan belə bizi sərəfraz elə; Canım çox yolunda cəfalanıbdır. M.P.Vaqif.

CƏFALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Cefaveren, eziyyete düçar eden, inciden.

CƏFƏNG : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər.] Menasız, boş, deyer-siz. [Firengiz Muxtara:] Bunlar çeynənmiş cəfəng sözlərdir. B.Bayramov. Əsədüddövlə saxta təkəbbürlü, özünüçəkən, ağızdan cə-fəng bir adam idi. P.Makulu.

CƏFƏNGIYAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Cefeng, boş, me-
nasız, deyersiz sözler, çeren-peren.
.Bağış-la, molla əmi, deyəsən, çox cəfəngiyat söy-lədim. C.Memmedquluzade.

CƏFƏNGLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cefenglemek"den f.is.

CƏFƏNGLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Boş-boş danışmaq, menasız sözler danışmaq, çeren-peren da-nışmaq, çerenlemek.

CƏFƏNGLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Boşluq, menasızlıq, de-yersizlik. Cəfənglik eləmək. II Cefeng söz-ler, cefengiyat, çeren-peren.

CƏFƏRI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] bot. Keşnişe oxşar yeyilen bostan bitkisi. Cəfəri toxumunda efir yağı var.

CƏFƏROTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Vezeriye oxşar yeyi-len bostan bitkisi.

CƏFTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Möhkem bağlanmaq üçün qapıya, pencereye ve s.-ye vurulan demir qarmaq. [Əbülhesenbey:]
.Xidmətçi yatan qapının çöldən cəftəsini vurdum. M.S.Or-dubadi. Rəzələri paslanmış bir qapı külək-dən açılıb örtülür, sallanan cəftəsi gah tax-ta qapıya, gah da dəmir halqaya toxunurdu. M.Rzaquluzade.

CƏFTƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ceftelemek"den f.is.

CƏFTƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f Cefte ile bağlamaq, ceftesini vurmaq. [Qorodovoy] qapının bir tayını cəftələyərək dedi:
Qurtardı. Mir Celal. Xəlil Mirzə yüyürüb özünü stansiya rəisinin yanına saldı və qapını tez içəri tə-rəfdən cəftələdi. Q.Ilkin.

CƏFTƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ceftelenmek"den f.is.

CƏFTƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch Cefte ile bağ-lanmaq, ceftesi vurulmaq. Qapı içəridən cəftələnib.

CƏFTƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Ceftesi olan. Cəftəli pən-
cərə.
Bir otaq qapısı qara cəftəli; Oturar-dıq, o dəli, mən dəli; Bəzən ta sübhə kimi şeir oxuyardıq; Məzəli-məzəli. R.Rza. IICefte ile bağlanmış, ceftesi vurulmuş.
CƏFTƏSIz sif. Ceftesi olmayan. Cəftəsiz qapı.

CƏFTƏŞƏKILLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Cefteyeoxşar, cefte kimi.

CƏHALƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Avamlıq, nadanlıq, cahillik, medeni gerilik, medeniyyetsizlik, elm ve merifetin olmadığı hal. Cəhalətlə mübarizə ziyalılardan böyük iradə, cəsarət və mətanət tələb edirdi. A.Şaiq. [Meher-rem:] Ah! Cəhalət! Cəhalət! Səndən daha nələr gözləmək olmaz! C.Cabbarlı.

CƏHALƏTPƏRƏST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. cehalet ve fars.
..perest] Kütlelerin cehaletde qalmasını isteyen, yeniliye, tereqqiye, maarife düş-men olan adam; irticaçı, maarif düşmeni.

CƏHALƏTPƏRƏSTLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cehalet te-refdarlığı, cehaletperest adamın zehniyyeti ve işi, elme, medeniyyete ve maarife düş-men olma. Cəhalətpərəstlik bütün mədəniy-yət üçün böyük bir təhlükə yaradır.

CƏH-CƏH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

təql. Quşların öterken çıxar-dıqları xoş ses. Quşların cəh-cəhi havaya ucaldı. S.S.Axundov. Quşlar... cəh-cəh ilə min cürə nəğmələr oxuyub, meşəni sədaları ilə doldurmuşdular. A.Divanbeyoğlu. Qarışdı qaqqılttılar; Büllur səsli cəh-cəhə; Yüksəldi hər budaqdan; Bir nazənin qəhqəhə. Ə.Cavad. □ Cəh-cəh vurmaq
etmek, oxumaq (quş-lar haqqında). Bu quş göy çəmənin içindən naqafil cəh-cəh vurub havaya tullanır. E.Sul-tanov. Quşlar, quşlar, a quşlar! Cəh-cəh vu-run burada; Gah yerdə, gah yuvada. A.Seh-het. Bir də gördülər, birdən bülbül gəlib, mə-nim qarşımda bitmiş ağacın budağında əylə-şib başladı cəh-cəh vurmağa. Ə.Haqverdiyev.
0 Bülbül kimi cəh-cəh vurmaq (ötmək)
xoş avazla, xoş sesle, şirin-şirin oxumaq. [Hacı:] Şərab həmişə insanın mizacını açır,
. görürsən ki, şairin təbi gəlir, natiqin nitqi açılır, xanəndə bülbül kimi cəh-cəh edir. B.Talıblı. Bülbül cəh-cəh vurub oxumazdı; Ona bülbüladı qoyulmasaydı? B.Vahabzade.

CƏHD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bir işi yerine yetirmek ve ya bir şeyi elde etmek üçün ciddi çalışma, sey ve qeyret gösterme. [Vaqif:] Mirzə Əli-məmməd, mənə elə gəlir ki, "cəhd çarıq yır-tar!" doğru məsəldir. çemenzeminli. Süb-hanverdizadənin bütün cəhdləri əbəs yerə qanad çalan kor yatalaq kimi uçub getdi.
S.Rehimov. □ Cəhd etmək
çox çalışmaq, sey ve qeyret göstermek, cidd-cehd etmek, can yandırmaq. [Mehriban] nə qədər cəhd edir, cəld işləməyə çalışırdısa da, olmurdu, tez-tez çaşırdı. H.Seyidbeyli. Hər dəfə ud-qunub nəfəs almağa cəhd etdikcə [Əllezoğ-lu] qızarıb pörtür, nazik boğazının damar-ları şişib, barmaq yoğunluğunda olur. I.Hü-seynov. II Meqsed. Cəhdin nədir?

CƏHDLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Böyük seyle, ciddi çalış-maqla, ciddi işlemekle. Cəhdlə işləmək.
Cəhdlə siçan taxtanı dələr. (Ata. sözü). Ya-rışda basılmamaq üçün
. cəhdlə işə giriş-məliyik. (Qezetlerden).

CƏHDLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çalışqan, cehd gösteren, canyandıran.