Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

CƏSAMƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Böyüklük, irilik, ye-
kelik. Qaiqaz dağlarının cəsaməti.
Qara-bağ atlarının cəsamətini və yüngül-qoşqu qabiliyyətini yaxşılaşdırmaq üçün iri və elit Terek cins ayğırlardan da istiiadə edilmə-lidir. R.Settarzade.

CƏSAMƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Böyük, iri, yeke, cüs-
seli. Cəsamətli at.

CƏSARƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qorxmazlıq, hüner, cüret. Cəhalətlə mübarizə ziyalılardan böyük ira-də, cəsarət və mətanət tələb edirdi. A.Şaiq. // Cüret. [Beypolad:] Cəsarətimin əiv edilə-cəyinə əminəm, çünki səmimiyyətdən irəli gələn qüsurlar daima əiv edilir. H.Cavid. [Nuriyye:] Bütün gücümü, cəsarətimi toplayıb gedirdim. İ.Əfendiyev. □ Cəsarət etmək
üreklenmek, ürek elemek, cüret etmek, qorxmamaq. [Mürsel:] Hərdən cəsarət edib atmaq istəyəndə anam acıqlanır(dı). Mir Celal. Cəsarət etməmək
qorxmaq, çekin-mek, ürek elememek. Zeynal yavaşca addım-lar ilə Mehribana yaxınlaşdı. Bir söz deyəcək-di. Bir dürlü cəsarət etməyir, üzü gəlməyirdi. Cəsarət vermək
cesaretlendirmek, ürek-lendirmek, ürek vermek, cüretlendirmek. Bu iikir [Kazımı] qorxutmadı, əksinə, qəribə bir cəsarət verdi.. M.İbrahimov. Fərmanın sözləri Baxış bəyin ürəyincə oldu, Növrəs-təni ələ keçirmək üçün ona cəsarət verdi. Ə.Abasov. S.Hüseyn. Rza duruxurdu, nə ca-vab verəcəyinə cəsarət etməyib yasalamağa üz qoydu. Ə.Veliyev. Cəsarəti çatmamaq
özünde cesaret hiss etmemek, ürek eleme-mek, cüret etmemek, qorxmaq. Cərrahiyyə əməliyyatı aparmaq mümkün idi. Ancaq Ley-lanın cəsarəti çatmırdı. B.Bayramov.
Cəsarətlə şeklinde
üreklenerek, qorxmadan, çekinmeden. Iltiiat eyləsəz, ey alicənab; Verərəm mən də cəsarətlə cavab. A.Sehhet. Qamçılayır cəsarətlə əyər-əskik nə vardırsa; Sözlər aydın, iikir dərin, məna böyük, məktub qısa. R.Rza.

CƏSARƏTLƏNDIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cesaretlendir-
mek"den f.is.

CƏSARƏTLƏNDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Cesaret ver-mek, ürek vermek, üreklendirmek, ruhlan¬dırmaq. Səadət xanımın sualları məni cəsa-rətləndirirdi. Mir Celal.

CƏSARƏTLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cesaretlenmek"den i.is.

CƏSARƏTLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Cesaret etmek, qorxusu gedib cüretlenmek, üreklenmek; özünde cesaret hiss etmek; ruhlanmaq; daha heç şeyden qorxmamaq. [Qaçaqlar] elə şiddətli cəsarətlənmişdilər ki, nəinki kənd-lərə, hətta balaca şəhərlərə də hücum edir-dilər.. E.Sultanov. [Qadın mersiyexana:] Nəhayət, cəsarətləndim; mənə xudbin his-slər gəldi, o səs mənim olacaq
dedim. çe-menzeminli.

CƏSARƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Cüretli, igid, ürekli, qo-
çaq. Taqət kəsən qarlı külək gərçi davam edirdi; Cəsarətli Əhməd lakin qeyrət ilə ge-dirdi. A.Sehhet. Yaşar cəsarətli olmağa ça-lışdı. M.Rzaquluzade.

CƏSARƏTLILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cesaretli adamın hal ve keyfiyyeti; qoçaqlıq, hünerlilik, igidlik, zireklik. Futbol adamlarda kollektivçilik, ira-dəlilik, çeviklik, dözümlülük, cəsarətlilik, və-ziyyəti düzgün qiymətləndirmək və bir çox baş-qa xüsusiyyətləri tərbiyələndirir. Ə.Babayev.
CƏSARƏTSIz sif. Qorxaq; cesareti, cü-reti olmayan, üreksiz, ağciyer. Cəsarətsiz adam. Cəsarətsiz hərəkət. // zəri Qetiyyet-siz, çekinerek; qorxa-qorxa, çekine-çekine, cesaret etmeden. [Xanım:] Bilməyirəm, necə kitab verim ki, xoşlarına gəlsin:
dedi. Qulluqçu döyükdü. Xanım da cəsarətsiz bir halda duruxdu. çemenzeminli. Şiraslan cəsarətsiz bir səslə söhbəti dəyişirdi. M.Süleymanov.

CƏSARƏTSIZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cesaretsiz adama xas olan hal; qorxaqlıq, üreksizlik, ağciyer-lik. Cəsarətsizlik göstərmək.

CƏSƏD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Meyit, ölü bedeni.
.Dar ağaclarından asılmış yırğalanan qara cəsədlər görür, ürəkparçalayan ana iəryadı eşidirdim. M.Rzaquluzade. Vuruşmada tələ-bələrdən biri öldü. Camaat və tələbələr onun qanını üzünə sürtüb iəryad qopara-qopara cəsədi mədrəsəyə apardılar. P.Makulu.
Beden. Ta cəsədin cida olmayıb can-dan; Bil özünü artıq sultandan, xandan. M.P.Vaqif. Oğrun-oğrun daldalardan ba-xırsan; Alırsan cəsəddən canı, sevdiyim! Aşıq Əlesger.

CƏSƏDLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Bedence, boyca iri, göv-deli, vücudlu, cüsseli. Sona xala yalan, yal-taqlıq, alçaqlıq sevməz, sağlam, erkək-təbiətli, ucaqamətli, cəsədli bir qadın idi. S.S.Axundov.

CƏSIM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. [ər.] Böyük, iri, yeke, göv-deli, cesametli, ezemetli. Tolstoyun, güllə-lərlə deşilmiş Hacı Muradı ayaq üstə qalxa-raq, sonra ölü bir halda yerə yıxılarkən, adama elə gəlir ki, qoca, cəsim bir dağ uçub tökülür. C.Cabbarlı. Gəlin qayası cəsim heykəl kimi şahanə bir vüqarla dayanmışdı. B.Bayramov.

CƏSUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Cesaretli, igid, qoçaq, qorx-maz, ürekli. Mərdan sağlam, cəsur bir uşaq idi. S.S.Axundov. [Ceyran] cəsur, mətin, qəh-rəman bir qadın idi. S.Hüseyn.
CƏSURANƏzərf[ər. cesur vefars.
..ane] Qorxmadan, çekinmeden; cesur, qoçaq ada-ma yaraşan bir terzde; igid kimi, igidcesine, qoçaqlıqla, cesaretle. Cəsuranə meydana atıl-maq.

CƏSURLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cesaret, igidlik, qoçaqlıq, üreklilik, qorxmazlıq.

CƏVANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. [iars.] köhn. Cavan qadın (qız). Haşım ev sahibinin qocalığını və onun zövcəsinin cavanə olduğunu görüb, Hacı Mə-həmmədin məsləhətini yadına saldı. B.Talıblı.

CƏVƏRƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Balaca sebet, qovsara. Bir cəvərən tut.
Piri kişi özü bir səbət götürdü və Qaraca qıza da bir cəvərən verdi. S.S.Axundov.

CƏZA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Her hansı teqsire, cinayete, pis emele qarşı tetbiq edilen tesir tedbiri. Yüksək cəza. Şiddətli cəza.
Güldəstə, sənin cəzan ağır olacaq. H.Seyidbeyli. □ Cəza almaq
bax cəzalanmaq.
.Sən üç böyük cinayət etmisən, buna görə cəza alacaqsan. S.S.Axundov. [Memmedov:] Bunun üçün mən lazımi cəza almışam. H.Seyidbeyli. Cəza görmək
cezalandırılmaq. Cəza vermək
bax cəzalandırmaq. Az qaldı söyləsin, gü-nah işlədin; Sənə cəza verən əməllərindir. M.Rahim. Cəzasına yetirmək (çatdırmaq)
etdiyi cinayete, teqsirine göre cezasını ver-mek, cezalandırmaq. [İsgender:] Ay bacı, kaş sağ olaydın, öz gözünlə görəydin ki, sənin namusuna sataşanı necə cəzasına yetirmi-şəm. E.Sultanov. [Hesen:] Əgər ədalət var isə, gərək zalımı cəzasına çatdırsın. Ə.Haqver-diyev. Cəzasını almaq
öz pis emeline, et-diyi cinayete göre cezaya meruz qalmaq, ce-zaya düçar olmaq, ceza çekmek. Cəzasını çəkmək
1) b a x cəzasını almaq; 2) öz qü-surunun ve ya ehtiyatsızlığının zererini çek-mek, altını çekmek.
0 Allah cəzasını versin
bax Allah canı-nı alsın ("Allah"da). Cəza dəstəsi; cəza eks-pedisiyası
emekçilerin narazılığını boğmaq ve onlara divan tutmaq üçün yaradılan herbi polis destesi.

CƏZALANDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cezalandırılmaq"-dan i.is.

CƏZALANDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Ceza veril-
mek, cezaya mehkum edilmek.

CƏZALANDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cezalandırmaq"dan i.is.

CƏZALANDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. Ceza vermek, ce-
zaya mehkum etmek, cezaya layiq olanın cezasını heyata keçirmek. [Firengiz Şahine:] Əgər günahının əzabını çəkmisənsə, səni ikinci dəiə cəzalandırmaq insaisızlıq olar. B.Bayra-mov.

CƏZALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cezalanmaq"dan i.is.

CƏZALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. Ceza almaq, cezaya meruz qalmaq.

CƏZANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

cəzanə gəlmək yaxud canı cə-zana gəlmək
tenge gelmek, cana gelmek, bıqmaq, usanmaq. Tərlanım sar əlindən, Dərd çəkir xar əlindən. Canım cəzana gəldi; Bivəia yar əlindən. (Bayatı). [Şah Mirze Teqiye:] Bəsdir, daha mən cəzana gəldim
hər kəsdə zülm görürsənsə, edam et, çəkdir dara, dağıtzülmü! C.Cabbarlı. Qaçaq Nəbinin əlin-dən Nikolay padşahın canı cəzana gəlmişdi. S.Rehimov.