Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
CİLVƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Nazlı, qemzeli, işveli, dilber, nazenin. Cilvəli qız. Cilvəli qadın. // Mec. menada teşbehlerde. [Derviş:] Qoca kişi özü cilvəli oğlan kimi tərpənib, alaçıqdan tüfəngi gətirdi.. A.Divanbeyoğlu. Cilvəli tərlanım, düşürsən yola; Qolac qollarını boynuma dola. Aşıq Hüseyn.

CİM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Əreb elifbasında şek-linde yazılan herfin adı.
0 "Cim"in yanına "rey" qoymaq zar.
qaçmaq, dabanına tüpürmek, daban almaq.

CİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
[ər.] Nağıllara ve bezi inancla-ra göre göze görünmeyen varlıq mövhumi bir mexluq. Cini tutub evdə işlədirmişlər. Cin hər işi tərsinə eləyirmiş.. Cin hər gün yalva-rarmış ki, üstündəki iynəyi çıxartsınlar. çünki cinlər iynədən qorxurlar.. (Nağıl). Hələ uşaqlıqda [Yarmemmed] eşitmişdi ki, boş çöllər cinlərlə dolu olur. M.İbrahimov.
məc. Xırdaca, cılız, lakin çevik, zirek uşaq haqqında. Elə bil bu uşaq cindir.
0 Cin atına mindirmək
berk hirslen-dirmek, cinlendirmek. Belə hərəkət Səkinə-ni lap cin atına mindirərdi. M.İbrahimov. Xannazirin
. qaçıb gəlməsi Hacı Səmsamı cin atına mindirmişdi. P.Makulu. Cin atına minmək
berk hirslenmek, cinlenmek. Cin başına (beyninə, təpəsinə) vurmaq
bax cin atına minmək. [Koxa:] Cin vurdu ba-şıma, çıxdım özümdən; Hamısın doyunca kötəklədim mən. S.Rüstem. Cin vurdu Gəldi-yevin başına, istədi [Ağca xanımı] götürüb mıxlasın yerə. Mir Celal. Cin bismillahdan qorxan kimi qorxmaq
bir şeyden ve ya adamdan çox berk qorxmaq, ehtiyat etmek, çekinmek. Cin dəmirdən qorxan kimi qorx-maq
bax cin bismillahdan qorxan kimi qorxmaq. Cin kimi
zekalı, zirek adam haq-qında. Cin tutmaq
deli olmaq, çıldırmaq. Cini tutmaq
birden berk hirslenmek, berk acığı tutmaq. Cinini başına yığmaq
bax cin atına mindirmək. Cinni-Cəfər qoşu-nu (kimi) zar.
çox hay-küylü, ses-küylü uşaq izdihamı haqqında.

CİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ing.] Gilemeyvelerden çekilmiş ingilis arağı.

CİNAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Teref, qol (orduda). Sol cinah.
Piyadalar səf çəkib, tutub sağ-sol cinahı. R.Rza. Bunsuz da sağ cinahda ba-talyonun üçüncü bölüyü düşmənlə şiddətlə çarpışmaqda idi. Ə.Əbülhesen. Bölük düş-mənin sağ cinahı üzərinə əks-hücuma keçdi. İ.Əfendiyev.

CİNAS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] ədəb. Teleffüzce bir-biri-ne yaxın, menaca müxtelif sözler. M.P.Va-qifin cinasları.

CİNAYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Mövcud quruluşa qarşı yöneldilmiş ve ya mövcud hüquq qa-nun ve qaydalarını pozan ictimai baxımdan tehlükeli hereket; suç. Cavahir xanımı adam öldürmək kimi böyük bir cinayətə vadar edən nə idi? T.Ş.Simurq. Cinayət sübut olu-nana qədər Bəndalını Tahirzadəyə zaminə verdilər. Mir Celal.
məc. Yolverilmez, yaramaz, pis hereket, emel.

CİNAYƏTKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. cinayet ve fars.
..kar] Cinayet eden, cinayet töreden adam; suçlu. Bu müqəddəs arzulara hər xor baxan cinayətkar; Anaların üsyanilə yerə düşüb ola-caq xar. N.Refibeyli. Teymur bu cinayətkar-lar dəstəsini qolbudaqlı bir ağaca bənzətmək-də səhv eləməmişdi. H.Seyidbeyli.

CİNAYƏTKARANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax cinayətkar-ca(sına).

CİNAYƏTKARCA(SINA) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Cinayetkar kimi, cinayetkarlıqla, canicesine. Cinayət-karcasına hərəkət.

CİNGİLDƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

CİNAYƏTKARLIQ is. Cinayet mahiyye-
tinde olan, cinayet xarakteri daşıyan here-ket, iş. Pərzad cinayətkarlığını anladığın-dan sonra orada, o kimsəsiz damda qalma-yacaqdır. Mir Celal.

CİNAYƏTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Əsasında cinayet olan, cinayet meqsedile olan. Cinayətli qəsd.

CİNBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax cindarlıq.

CİNCİLİM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Nem yerlerde biten, ya-tıq gövdeli, xırda güllü yeyilen ot bitkisi. Cin-cilim qutabı.
Qızlar meşənin ətrafındakı göy çəmənliyi gəzdilər, dolandılar, cincilim, qaz-ayağı yığıb ocaq qaladılar, oturdular, yedi-lər, aclıqları getdi. (Nağıl).
.Nabat arvadsac asıb cincilim kətəsi salırdı. B.Bayramov.

CİNDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. cin ve fars.
.dar] köhn. Cinleri guya özüne tabe etmekle onların ze-rerini aradan qaldıra bilen adam. Ol gün ki, sənə xaliq edər lütf bir övlad; Olsun ürəyin şad; Təyin elə cindarı ki, etsin ona imdad. Ta dəyməyə həmzad. M.Ə.Sabir. Sevər səhər-dən axşamadək tanış evləri dolanıb, harada bir yaxşı cindar, yaxşı falçı, yaxşı dua ya-zan, yaxşı nəfəs sahibi dərviş tapsa idi, onun qapısına gedərək, qızı üçün əlac axtarardı.
P.Makulu.

CİNDARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Cindarın işi, peşesi.

CİNG : Azerbaijani Explanatory Dictionary

təql. Mis, demir, şüşe kimi şeylerin başqa bir şeye ve ya bir-birine toxunmasından hasil olan spesifik ses. □ Cing-cing cingil-dəmək
arasıkesilmeden cingilti sesi çıxart-maq. [Hepir]
. hərdən elə qışqırır ki, evin səqfi cing-cing cingildəyir. Mir Celal. // Mec. menada. [Qızların] sinələrindən fəvvarə kimi gülüşlər qalxıb cing-cing cingildəyir, sanki gümüş tabağa mirvari dənələri tökürsən... E.Sultanov.

CİNG : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Serçeden kiçik, çölbülbülü cinsinden quş.

CİNGƏNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Xırdaca, balaca. Cingənə qız.

CİNGİLDƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cingildemek"den f.is.

CİNGİLDƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Cingiltili ses çıxarmaq,
cingilti çıxarmaq. Tas ya düşdü, ya cingildədi. (Mesel). Yavaş-yavaş gümüş qaşıqlar da stəkanlara dəyib cingildədi. çemenzeminli. Nəhayət, ümumi sükut içində qazanın mis səsi cingildədi. T.Ş.Simurq. üzəngilər qeyri-müntəzəm bir halda cingildədi. M.Hüseyn.
0 Qulağı cingildəmək
bax qulaq.

CİNGİLDƏTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Cingildetmek"den f.is.

CİNGİLDƏTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Şüşe, mis, metal ve
bu kimi şeyleri toxundurmaqla cingilti sesi çıxarmaq. [Aslan] orağı bir neçə dəfə cingil-dətdikdən sonra qara keçədən tikilmiş oraq qabına qoyub sarıdı. Ə.Veliyev. Sultan və Sə-məd qədəhləri cingildədib dinməzcə içdilər. İ.Hüseynov.

CİNGİLTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Metal, şüşe ve bu kimi şey-lerin başqa bir şeye toxunarken çıxardığı ses. [Ağca xanım]
.barmağı ilə şüşəni döy-dü. Şüşə cingilti ilə sınıb yerə töküldü. S.S.Axundov.
.Ləpələrin şırıltısı adamların səs-küyünə və dəmir cingiltilərin, qarışıb ətrafa yayılırdı. M.Süleymanov.