Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DARLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Darlaşmaq"dan i.is.

DARLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Daha dar olmaq, dar hala düşmek, eni azalmaq.

DARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Dar şeyin halı; ensizlik. Yo-lun darlığı. Keçidin darlığı. // Yer (sahe) az-lığı; darısqallıq. Mənzilin darlığı. // Sıxlıq, tarımlıq. Şalvarın darlığı. Paltarın darlığı.
Sıxıntı, tenglik. Nəiəs darlığı.
məc. Maddi sıxıntı, çetinlik, ehtiyac, yoxsulluq; mehrumiyyet. Varlığa nə darlıq?! (Ata. sözü). □ Darlığa düşmək
1) maddi cehetden çetin veziyyete düşmek, ehtiyacı olmaq; 2) ağır, çetin veziyyete düşmek. Si-murq dedi:
Siman, al bu tükü, darlığa düş-sən, bu tükləri bir-birinə çəkərsən, mən ha-rada olsam, gəlib harayına çataram. (Nağıl). Darlıq çəkmək
maddi sıxıntı çekmek, eh-tiyac içinde olmaq. Onun köməksiz, əlacsız və möhtac baxışları özünün maddi tərəidən darlıq çəkdiyini də göstərirdi. M.S.Ordubadi.
Azlıq, mehdudluq, çatışmazlıq. Vaxtın darlığı.

DARMACAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərfi dan. İşin çox qızğın, macal olmadığı bir çağında; çox telesik.

DARMADAĞIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

darmadağın dağıtmaq (etmək)
1) tamamile dağıtmaq, mehv et-mek; 2) tamamile meğlub etmek; 3) məc. alt-üst etmek, puça çıxarmaq, puç etmek, dağıtmaq. Qızın bu sözü yenə də mənim iik-rimi darmadağın etdi. M.S.Ordubadi. Dar-madağın edilmək
1) tamamile dağıdılmaq, mehv edilmek. Partlayışlar baş verəndən sonra çox böyük bir sahədə torpaq darma-dağın edilirdi. Ə.Sadıq; 2) tamamile meğlub edilmek; 3) məc. alt-üst edilmek, puça çıxarılmaq. Darmadağın olmaq (dağılmaq)
1) tamamile dağılmaq, alt-üst olmaq. Onların bizim haqqımızda çəkdiyi planlar özlərinin bizdən yediyi zərbə nəticəsində darmadağın olmuşdu. M.S.Ordubadi; 2) ta-mamile meğlub olmaq.
.Maralan altında duran düşmən qoşunu darmadağın oldu.
M.S.Ordubadi.

DARTAY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. köhn. Keçmişde: quyu-dan neft çekib çıxarmaq üçün uzunsov vedre.
Ata, bu nədir?
deyə,
gözləri işıldayan uşaq soruşdu.
Oğlum, bu, dar-taydır. S.Rehimov.

DARTAYÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. köhn. Dartayla qu-yudan neft çıxaran fehle.

DARTAYÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. köhn. Dartayçı-nın işi, peşesi, vezifesi. [Comerd] nəhayət, mədənlərdə çoxdan işləyən köhnə iəhlələrin köməyi ilə Qəssabovun mədənində dartay-çılığa girdi. Ə.Abasov.

DARTAYLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məh. köhn. "Dartayla-maq"dan i.is.

DARTAYLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. məh. köhn. Dartayla quyudan neft çıxarmaq.

DARTƏHƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. Bir qeder dar.

DARTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Dartma, çekme; çekib apar-ma. □ Dartı qüvvəsi
1) heyvanın bir şeyi dartıb çekme, çekib aparma qabiliyyeti, ba-carığı, gücü. Atın dartı qüvvəsi onun çəkisi-nin təxminən ]/
nə bərabərdir; 2) yük hey-vanı, qoşqu heyvanı.
dan. çeki, vezn, ağırlıq. Bu şeyin dar-tısı 5 kiloqramdan çox olmaz.
dan. üyütme qabiliyyeti. Bu dəyirma-nın dartısı o qədər yaxşı deyil.
dan. Qolac, ölçü. Bir dartı qədər ip.

DARTICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. xüs. Müxtelif mexanizmlerin,
maşınlarm ve s.-nin bir şeyi dartıb çeken hissesi. // Bir şeyi dartıb çıxarmaq üçün alet.

DARTILI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Dartılmış halda olan.

DARTILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dartılmaq"dan i.is.

DARTILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Əl ve ya başqa bir şeyle tutulub çekilmek. Xiyabanı dolduran izdihamın içərisi ilə gedirkən birdən qolu-mun dartıldığını hiss etdim. Ə.Sadıq.
t-siz. Gerilmek, tarım çekilmek. Rüs-təm kişiyə elə gəldi ki, Qoşatxanın boğazın-dan asılmış qalstuk
. daylaq quyruğu kimi dartılmışdır. M.İbrahimov. Birdən təknənin aşağısından bir zəncir dartılır və təknənin alt qapağı açılaraq torpaq platiormaya bo-şalırdı. Ə.Sadıq.
t-siz. Yuxarıya doğru çekilmek. Qaş-ları dartılmaq.
qayıd. özünü çekmek, teşexxüsle dimdik durmaq.

DARTILMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i.sii.
Tutulub çekilmiş, ta-
rım çekilmiş. Dartılmış zəncir (ip).
məc. özünü çekmiş, teşexxüsle dimdik ayaq üste durmuş. Aralarındakı məsaiə dörd addımdan çox olardı. Yanlarında dimdik dartılmış nəzarətçi vardı. M.Hüseyn.

DARTIM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. xüs. Gerginlik derecesi, ge-rilme derecesi. Simlərin dartımını ölçmək.

DARTINC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Tarım dartılmış.

DARTINMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dartınmaq"dan i.is.

DARTINMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qayıd.
özünü geri dart-maq, özünü dala doğru çekmek; bir şeyden aralanmağa, xilas olmağa, elden çıxmağa çalışmaq. Ayı zənciri ilə ayağa dolaşıb dar-tınır və bağırırdı. S.S.Axundov. Tahir, Şey-da Imanovun məngənə kimi qüvvətli əlindən qopmaq üçün nə qədər dartındısa da, qopa bilmədi. M.Hüseyn.
özünü bir şeye teref çekmek, meyil et-mek.

DARTIŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dartışdırılmaq"dan
i.is.

DARTIŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dartışdırmaq"dan
məch.

DARTIŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dartışdırmaq"dan i.is.

DARTIŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Here bir yana dart-maq, tutub, yapışıb çekmek, her terefden dartmaq, çekişdirmek. Kəndin bir sürü itləri tökülüb üstümə, başladılar məni dartışdır-mağa. Ə.Haqverdiyev. // Dartmaq. Şəhərin günbatan tərəiindən yerin bağrını yarmış çay qoz ağaclarının qarımış köklərini dar-tışdırdı. S.Rehimov.
məc. dan. Sorğu-suala tutmaq, çekiş-dirmek.
.Bilirəm, arvadın qohum-əqrəbası başıma yığılıb necə dartışdıracaqlar?! Mir
Celal.