Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DƏMLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax dəmkeş 1, 2 ve
cü me-nalarda.

DƏMRƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Dodaqçiçekliler fesi-lesinden yemliye oxşar bir ve çoxillik ot, bir qismi ise yarımkol bitki.

DƏMRO(V) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
tib. Xüsusi göbelekle-rin töretdiyi deri xesteliklerinden biri. İtlər insanların qoturluq, keçəllik, dəmrov kimi dəri xəstəliklərinə tutulmalarına səbəb olur.
Bu xesteliyin bedende qalan yeri, le-kesi. Onun sağ yanağındakı balaca dəmrov çox tez nəzərə çarpırdı. M.Hüseyn. □ Dəm-ro(v) alası
bax dəmro(v)
ci menada.

DƏMROVLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Derisine demrov düşmüş, demrov basmış, demrov lekeleri olan. Dəm-rovlu pişik. Dəmrovlu üz.
Mirzə kinə rən-gində, dəmrovlu bir sifətgördü.. I.Melikzade.

DƏMROVOTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Tebabetde işlenen çoxillik şireli ot bitkisi. Dəmrovotu çoxillik bitki olub 70 sm hündürlükdə budaqlı göv-dəyə malikdir. Bütün hissələrində çəhrayı rəngli süd şirəsi vardır. R.Əliyev.

DƏMSAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas.
Yoldaş, hem-dem. Həmrazim idin şikayətimdə; Dəmsa-zim idin hekayətimdə. Füzuli.
Uyğun, müvafiq. Bir kəsə olmasa zə-manə dəmsaz; çox adamlar alar üstünə ayaq. Q.Zakir.
Musiqide: esas çalana kömek eden ve ona hemaheng çalan çalğıçı. Sonralar başqa-ları da dinlədikləri mahnıları təkrar etmək, ya da solo oxuyan adama vagirlik etmək, dəmsaz olmaq yolu ilə toplanışda yaxından iştirak etməyə çalışmışlar. Ə.Bedelbeyli.
B a x dəmtutan.

DƏMSAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
Yoldaşlıq, hem-demlik; yoldaşlıq etme.
Uyğunluq, müvafiqlik. DƏMSİZ sif. Dem almamış.

DƏMSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Dem almama, demi ol-mama.

DƏMTUTAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Züyçü. Zurnaçının dəm-tutanı.
məc. Ferqine varmadan başqasının sö-zünü, fikrini müdafie ve tekrar eden adam.

DƏMYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. k.t. Suvarılmayan yer. Bu torpaq dəmyədir. // Sif. mənasında. Bu yer-lerde ekilen. Dəmyə taxıl. Dəmyə bostan.
-
.[Bextiyarın] çöldə bir qədər dəmyə əkini vardı. S.Hüseyn. Bu il havaların yaxşı keç-məsi, tez-tez yağış yağması dəmyələri göm-göy etmişdi. I.Şıxlı.
B ax daşma
Mən belə dəmyəni yeyə bilmərəm; Dərdimi sərdara deyə bilmərəm.
(Mahnı).

DƏMYƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. k.t. Demye ekmekle meşğul olan kendli.

DƏMYƏÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. k.t. Demye ekini. // Demye ekmekle meşğul olma.

DƏMYƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
k.t. Demye üçün ayrıl-mış yer, demyede ekilmiş taxıl ve s.
Demye bişirmek üçün lazım olan (düyü ve s.).

DƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Denli bitkilerin mehsulunun her bir denesi, ayrı-ayrı toxumu, tumu. Də-nin ağırlığından sünbüllər başını əyir, biçin-çilərə gəl-gəl deyir. Mir Celal. Qarğıdalının da dəninin çox hissəsi sulu karbonlardan ibarətdir. □ Dən bağlamaq (tutmaq)
- denli bitkilerde den emele gelmek, başaq bağlamaq, toxumlanmaq. Əzizim nədən bağ-lar; Pərvanə nədən bağlar; Əkmə namərd zəmisin; Nə bitər, nə dən bağlar. (Bayatı). Dənə düşmək
çox den yemekden xeste-lenmek (bezi ev heyvanları haqqında).
ümumiyyetle, taxıl, buğda, arpa, düyü ve s. denli bitki mehsulu. Dəyirmanda də-nin yox, şahad üstə başımı niyə yarırsan? (Ata. sözü).
Quş yemi. Quş dənə yığılar, çibin şirəyə. (Ata. sözü). Sənəm qarı balağından çəngə ilədən götürüb toyuq-cücələrə səpirdi. Ə.Mem-medxanlı.
məc. Saç ve saqqalda tek-tek ağ tük. Kiçik bir zeh açdı saçlarına dən; Başda çi-çək açar insan hünəri. S.Vurğun. □ Dən düşmək (saça, saqqala)
1) tek-tük ağar-maq. Nə erkən sənə dən düşdü,
. Beynimmi qüvvədən düşdü? Ağarma, saçım, ağarma! M.Araz. Deyirəm gücümü elə vermişəm; Saçıma dən düşsə, qoy düşsün, nə qəm. R.Rza. Artıq alnım qırışdı, saçlarıma düşdü dən. Ə.Cemil; 2) ağarmağa başlamaq, yetiş-meye başlamaq. Dağlara çən düşəndə; Sünbülə dən düşəndə; Ruhum qəfəsdə oy-nar; Yadıma sən düşəndə. (Bayatı).

DƏNAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Xörek bişirmek üçün qaynar su.

DƏNCİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kiçik den, xırda den.

DƏNDAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Diş. Olmasa qa-bil əgər dəhr cəfa verməz ona; Təm biləzzət olanda necə dəndanə dəyər? M.V.Vidadi. Əvvəl səyin verib ləbə, dəndana; Onun üçün mumca nəfi var cana. Q.Zakir.

DƏNDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax dəndənə
ci menada.

DƏN-DƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zəri
Deneleri ayrı-ayrı du-ran, bir-birine qarışmayan (yapışmayan). Plovun düyüsü dən-dən idi. Ə.Veliyev.
Damcı-damcı, gile-gile. Şollar suyu çiçək kimi dən-dən olub hovuza tökülür.. Mir Celal. Hərdən yağış damcıları axıb dən-dən; Düşür yerə yarpaqların üzərin-dən. B.Vahabzade.

DƏNDƏNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fiars.]
Tekerin çevresini merkeze birleşdiren taxta. Arabanın bir dən-dənəsi sınmışdır.
[Arabaçı:]
.Atlar arıq, minik çox, hərənin də bir bağlaması var, qor-xuram dəndənələr tab gətirməyə. "Kirpi".
tex. Müxtelif mexanizmlerdeki dişli çarxların dişleri, çıxıntıları.
mem. Binaların kenarlarındakı diş-diş naxış.
Qapıları berkitmek üçün onların dal terefinde qayrılan dişli siyirme. Qapının dəndənəsi.
Qulp, deste. Sənəyin dəndənəsi.

DƏNDƏNƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dendenelemek"den
i.is.

DƏNDƏNƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. Dendeneli etmek,
dendeneler düzeltmek, diş-diş etmek, qır-çınlamaq.

DƏNƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

DƏNDƏNƏLƏNMƏ "Dendenelenmek"-
den i.is.

DƏNDƏNƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Dendeneler
düzeldilmek, diş-diş edilmek, qırçınlanmaq.

DƏNDƏNƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Dendenesi olan. O,
dəndənəli sənəyindən yapışıb kürəyinə atdı. S.Rehimov.