Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DƏRVİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Qapı-qapı gezerek, yaxud meydançalarda adamları başına yığa-raq peyğembere, imamlara ve Kerbela ha-diselerine hesr olunmuş qesideleri avazla oxuyub pul yığan adam. Dərviş yabısı hər evin yolunu tanıyar. (Ata. sözü). Əlli dərviş, əlli mərsiyəxan; Hamının sözləri tamam ya-lan. S.Ə.Şirvani.
Yoxsul, kasıb, fağır, yazıq menasında. Məni-dərvişə el həm cövr edər, sən cövr qıl-dıqca... Füzuli. [Kerimxan dedi:]
.Nəzəhmət olacaq, dərvişin olanından... M.İbrahimov.
◊ Dərviş toyu
dervişin iştirakı ile keçi-rilen toy. [Xace Abdulla:] Oğul, sənə dərviş toyu eləyəcəyəm. (Nağıl).

DƏRVİŞANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] köhn. Derviş kimi, dervişe xas; dervişe layiq, kasıb, yoxsul. Dərvişanə bir süfrə. Dərvişanə bir ev.

DƏRVİŞLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
Derviş seneti ve peşesi. Dərvişlik etmək.
Dərvişlikdən xəbəri yox, gecə-gündüz təkyə axtarır. (Ata. sözü). Bu məqamda bir cavan girdi meydana: "Dərvişlik oyunbazlıqdır məgər?"
deyib, dərvişlərə nə yemisən turşulu. N.Vezirov.
məc. Yoxsulluq, kasıblıq, fağırlıq.

DƏRYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Deniz. Bənzərəm bir qocaman dağa ki, dəryada durar. M.Ə.Sa-bir. Ağır-ağır, bulud kimi fövclər; Gəlir, ve-rir dərya kimi mövclər. A.Sehhet.
məc. Teşbehlerde, müqayiselerde: hedsizlik, son derece çoxluq, bolluq, tü-kenmezlik, nehayetsizlik bildirir. [Əsger bey:] Mən ki bilirəm, [Hacı Qara] Ağcabə-didə üç aydır üç top çit, qədək satmayıbsan, dərya zərərin vardır. M.F.Axundzade. Gö-züm yaşı qəmimdən, ağlamaqdan döndü dəryayə; Məni axır həlak eylər bu çeşmi-xunfəşan sənsiz. S.Ə.Şirvani. Artıq onun yuxusu; Olmayacaq xələldar; Onda fırtına görmüş; Bir dərya sükutu var. R.Rza. □ Dəryalar qədər
son derece çox, inte-hasız derecede. Elm dəryası (bezen isteh-za ile deyilir)
çox elmli, çox oxumuş, çox bilikli adam haqqında. Kişi elm dəryasıdır!
[Heyder ağa:]
.Maşallah, cənab şeyx elm dəryasıdır, mən belə alim görməmişəm. C.Memmedquluzade. Fikir (qəm) dərya-sına qərq olmaq
çox fikirli olmaq, derin fikre dalmaq.
. Məhəmmədhəsən əmi qəm dəryasına qərq olmuşdu. C.Memmedqulu-zade. Fəxrəddin fikir dəryasına qərq ol-muşdu. M.S.Ordubadi.

DƏRYACA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax dəryalar qədər ("dər-ya"da). Əziziyəm gül əllər; Şana barmaq, gül əllər; Dəryaca ağlın olsa; Yoxsul olsan güləllər. (Bayatı).

DƏRYAÇA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Süni deniz, kiçik deniz. Yeni dəryaçalar, çaylar üzündə; İqlimdən-iqlimə gedib-gəlirlər. S.Vurğun. // Göl. Bəli, qardaşlar üçü də keçdilər. Abam-bar özü də dəryaçanın bu iri tərəfinə keçən-nən sonra, piləyib suyu qarnından qaytardı dəryaçaya. (Nağıl). // dan. Heyetlerde, bağ-larda böyük su hovuzu, böyük çarhovuz.

DƏRYAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ot çalmaq üçün uzunsaplı, dişsiz orağa oxşayan alet; kerenti. Əlində dəryaz ot biçir; Mayis ayı biçinçilər. A.Sehhet. Yaşıl çiçəkli çəmənlərdə dəryazlar hərlənir, ot tayaları basılırdı. S.Rehimov.

DƏRYAZLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Deryazlamaq"dan f.is.

DƏRYAZLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Deryazla biçib yere sermek; kerentilemek. Otu dəryazlamaq.

DƏRYAZLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Deryazlanmaq"dan f.is.

DƏRYAZLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Deryazla bi-çilmek; kerentilenmek.

DƏRZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Biçilmiş taxıl bağlaması. Dərz qalağı. Dərz bağlamaq.
..Dərzlər bağla-nır, taya vurulur; Tayalardan böyük qaya qurulur. A.Sehhet. Kəndlilər taxıl dərzlə-rindən taya vurur, vəl sürür, sovuruq atır-lar. M.İbrahimov.
dərz-dərz zərfDerzler halında. Dərz-dərz bağlamaq.

DƏRZBAĞLAYAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. tex. Biçilmiş taxılı derz halında bağlayan. Dərzbağlayan maşın.

DƏRZDAŞIYAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. k.t. Derzleri bir yer-den başqa yere daşıyan. Dərzdaşıyan maşın.

DƏRZƏLAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Otun tökülmemesi üçün yüklü arabanın üstüne ve yanlarına uzadılan ağac.

DƏRZƏNƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. İyneşekilli xırda yarpaqları olan, yere serilen ot bitkisi.

DƏRZİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Paltar biçib-tiken usta. Dərzi şagirdi. Uşaq dərzisi.
Dərziyə köç dedilər, iynəsini sancdı yaxasına. (Ata. sözü). Bo-yaqçıya, başmaqçıya, dərziyə; Havaxtadək olacağıq ikiqat? Q.Zakir.

DƏRZİXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Derzilerin işlediyi yer, paltar biçilib-tikilen yer. Yeməklər ümumi mətbəxdə hazırlanır, geyim isə dərzixanada tikilir. M.S.Ordubadi. Yuxarıda, Qoqol kü-çəsinin tinində isə ev idarəsi, dərzixana, uşaq müalicəxanası yerləşmişdi. Mir Celal.

DƏRZİQUŞU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Serçeler destesin-den kiçik meşe quşu.

DƏRZİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Derzinin peşesi, seneti, işi. Dərzilik etmək.

DƏRZLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Derzlemek"den f.is.

DƏRZLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Biçilmiş taxılı, otu derz halına salmaq, derz bağlamaq.

DƏRZLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Derzlenmek"den f.is.

DƏRZLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Derz halına
salınmaq, derz bağlanmaq (biçilmiş taxıl, ot).

DƏRZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Derz bağlamağa yarayan, derz bağlamaq üçün hazırlanmış. Dərzlik taxıl.