Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DIFTONQLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. dilç. Diftonq eme-
le getirmek.

DIFTONQLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dilç. Diftonqdan ibaret olma, diftonq sesin halı.
DIFTONQvARI sii. dilç. Diftonqa oxşa-yan, diftonqu xatırladan, diftonq mahiyye-tinde olan. Diitonqvari səs.

DIGƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Yayda yaylağa çıxarken qoyunların bir müddet qaldıqları dağ etek-leri. Qoyunların digədən qalxmaları.

DIGƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. iars.] Başqa, ayrı, o biri, ikin-ci. Digər adamlar. Digər vaxtda. Digər iikrə görə. // Is. menasında. Biri digərinə kömək etməlidir. // Cem şeklinde: digərləri
baş-qaları, o birileri.

DIGƏRGUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. fiars.] klas. Deyişmiş, başqa halda. Fərmanın haləti digərgun idi. Ə.Haqverdiyev. □ Digərgun eləmək (et-mək)
deyişdirmek, pozmaq, perişan et-mek. Dostumun bu pozğun halda və pərişan siiətdə olmağı mənə də artıq təsir edib, ha-lımı digərgun və xarab elədi. F.Köçerli. Di-gərgun olmaq
deyişmek, perişan olmaq.

DIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Aşağıdan yuxarıya doğru şa-quli (düz) veziyyetde duran. Dik ağac. Dik nərdivan. Dik divar.
sii. çox yüksek, uca, hündür; sarp. Uza-nan dik qayalar, silsilələr; Qara yellər ora dörd yandan əsər. S.Vurğun. Girdmanın igid sərkərdəsi meydanda dik bir yerdə görünər-di. M.Hüseyn. O kimdir; Aşır dik təpələri; Keçilməz yamacları? M.Seyidzade.
zəriAşağıdan yuxarıya; dikine, emudi. Dik çıxmaq. Ağacı dik qoy. □ Dik atılmaq (qalxmaq, durmaq)
qorxu ve ya başqa bir sebeb üzünden hövlnak ayağa qalxmaq, yerinden sıçramaq. Atlar dik atılıb cilovu qırdı; Qoyunlar, quzular çöldə hürküşdü. H.K.Sanılı. Dik durmaq
belini eymeden düz durmaq.
is. mənasında. Tepe, hündür yer, yo-xuşluq, tepelik. Dikə çıxmaq. Dikdən enmək.
- Osman gözətçidir o yankı dikdə; Seyr edir baş-ayaq Nemsə düzünü. H.K.Sanılı. Şofer maşını ehtiyatla kol-kosla, çuxurlar və diklər-lə yavaş-yavaş sürməyə başladı. Mir Celal.
sii. Düz, tam. Dik günorta Rüstəm gə-lib, Mələk xanımı götürüb apardı padşahın yanına. (Nağıl).
◊ Dik baxmaq
1) gözlerini birinin göz-lerine dikerek diqqetle baxmaq, gergin bir baxışla baxmaq; 2) qürurla, cesaretle bax-maq. Gözünün içinə, yaxud gözünə dik baxa bilməmək
birinin yanında qüsuru, gü-nahı olmaq, xecaletli olmaq, xecalet çek-mek. Gözünün içinə, yaxud üzünə dik bax-maq məc.
birinin yanında heç bir qüsuru, günahı, utanılacaq işi olmadığına göre özü-nü onun yanında tam serbest hiss etmek; dik-dik dik-dik baxmaq
bax dik bax-maq ("dik"de).

DIKBAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. ve is. çox teşexxüslü, hed-dinden artıq iddialı, ters (adam). Dikbaş oğlan.
Qədirin də Poladdan ona görə xoşu gəlmirdi ki, Polad dikbaşdır.. Ə.Veliyev. // Meğrur, söz götürmeyen, itaet etmeyen, boyun eymeyen.
.Dikbaş Azərbaycan illər uzunu Atabəylərə boyun əyməyə məcbur ol-muşdu. M.S.Ordubadi.

DIKBAŞLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Dikbaş adamın xasiyyeti; teşexxüs. Dikbaşlıq yaxşı xasiyyət deyil. Dik-başlıq etmək. // Meğrurluq, boyun eymezlik.

DIKBIĞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. Bığları dik burulmuş. Dikbığ cavanlar.
Dikbığ Dadaş öz sözünü əsas-landırmağa çalışdı. S.Rehimov.

DIKBURUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi.
Burnunun uc terefi dik olan. Sualı verən arıq, rəngi solğun, dikbu-run, dombagöz bir qız idi. Ə.Əbülhesen.
Burun terefi yuxarı qalxmış, burnu qalxıq (çekme ve s.). çəkdilər burnuna qara yaşmağı; Ayaqda dikburun sarı başmağı. H.K.Sanılı. Laçın gah ayağındakı dikburun çarığa, gah da palçığa bulaşmış patavasına baxıb düşünürdü. M.Hüseyn.

DIKCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərfiBir qeder dik, dik halda. // çox
dik.

DIKDABAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Dabanı dik, hündür. Dik-
daban çəkmə. Dikdaban başmaq.
Molla Qasım] ayağına qara meşindən dikdaban Təbriz dübəndisi və bəzi vaxt sarı rəngli nə-leyin geyərdi. H.Sarabski.

DIKDIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Dik yer, kiçik tepe. Muğan gözəli dikdirə çıxıb Xançobana yanaşdı. I.Əfendiyev. O biri tərəidə isə yekə bir dik-dir var idi. Ə.Veliyev.

DIKƏLDILMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dikeldilmek"den i.is.

DIKƏLDILMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Dik hala geti-
rilmek, dik tutulmaq, yuxarı qaldırılmaq.
Yükseldilmek, qaldırılmaq, dikilmek.

DIKƏLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dikelmek"den i.is.

DIKƏLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fi.
Uzanmış ve ya eyilmiş veziyyetini deyişib ayaq üste durmaq ve ya oturmaq, yerinden qalxmaq. Memmed] Züleyxa və Balaxanım adını eşidər-eşitməz, papirosları yerdə qoyub dikəldi. C.Cabbarlı.
Qalxmaq, başıyuxarı getmek. Atlılar başıyuxarı dikəldilər.
Yuxarı qalxmaq, çıxmaq. Xudayar bə-yin burnunun yuxarı tərəiindən bir sümük dikəlib. C.Memmedquluzade.
məc. Düzelmek, qurulmaq, berqerar ol-maq. Salman:] Rəhim qardaş, deyəsən, Ba-kıda təzə hökumət dikəlib, müsavat yıxıldı. Ə.Haqverdiyev.

DIKƏLTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dikeltmek"den i.is.

DIKƏLTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i.
Dik veziyyete getir-
mek, dik tutmaq, dik qaldırmaq. Rüstem bey:] Mahmud, Mahmud!.. Başını bir az di-kəlt.. N.Vezirov. Tüiəngimi dikəltdim, ha-vada gəlirkən qolları arasından nişan al-dım. A.Şaiq. Atyalını qabartmış, quyruğunu dikəltmiş
. və kişnəyirdi. S.Rehimov.
məc. Ayaq üste qaldırmaq, araya çıxar-maq, müsteqil hala getirmek.

DIKILI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Dik halda olan, dik duran; di-keldilmiş.
◊ Dikili ağacı yoxdur
heç bir şeye ma-lik deyildir, heç bir şeyi yoxdur.

DIKILMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Dikilmek"den i.is.

DIKILMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. Bir nöqteye baxmaq, gö-zünü çekmemek, diqqetle baxmaq. Nə diki-lib baxırsan?

DIKINƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zəriDik şekilde, dik halda, başı-yuxarı, aşağıdan yuxarıya. Kərpici (daşı) di-kinə qoymaq.
Kərimxanı yenə dikinə qal-dırılmış bir qəbir təsiri bağışlayan kame-raya atdılar. M.Ibrahimov. Göyçek]
.ka-ğızı çıxarıb üstündə dikinə bir cızıq çəkdi. Ə.Əbülhesen.

DIKQULAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. Qulaqları dik duran. Dik-qulaq it.

DIKLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərfi Dikine, başıyuxarı. Uşaq-lar] dolama cığırla getmədilər, isti qum təpə-sindən dikləməyoxuşa qalxdılar. Mir Celal.