Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ABREVİATÜRA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ital.] dilç. Sözün baş herflerini ve ya hisselerini saxlamaqla dü-zeldilmiş mürekkeb qısaltmalar. ABŞ (Amerika Birleşmiş Ştatları), Univermaq (Universal maqazin).

ABRİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. çirkli su tökülen yer, çirkab yeri. // Ayaqyolu.

ABRU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] B a x abır. [Mirze Əsger:] Saqqal deyəndə kişinin abrusudur və üzü-nün nurudur. N.Vezirov. Yaman yoldaş səbə-binə insan min bəlaya düçar olar, abrusu əlindən gedər, xalq arasında bədnam olar. Ə.Haqverdiyev.

ABSENTEİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Seçkilerde iştirak etmekden kütlevi imtina, boyun qaçırma. Absenteizmə yol verməmək.

ABSES : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] İltihab neticesinde yaran-mış irin topası. Xronik abses tədricən inki-şaf edir.

ABSOLYÜT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat. absolutus
şertsiz] fəls. bax mütləq
cü menada.

ABSÖRBSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Mayenin qaz qarışığından her hansı bir maddeni udması prosesi. Xüsusi absorbsiya qurğuları.

ABSTİNENSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.]
Spirtli içki-lerden çekinme.
Fiziki ve psixi hal.

ABSTRÄKSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat. abstractio
ayırma, tecridetme] fəls.
B a x təcrid.
İnsan tefekkürünün abstraktlaşma fealiyyeti neticesinde hasil olan mücerred mefhum, yaxud ümumi nezeri netice. Elmi abstraksiya. Abstraksiya obyektiv aləmi dərketmə prosesində zəruri pillədir.

ABSTRÄKT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [lat. abstractio
mücer-redleşme] Konkret varlıqla elaqesi olmayan; mücerred (konkret eksi). Abstrakt anlayış. Abstrakt mühakimə.

ABSTRAKTLAŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Abstraktlaş-dırılmaq"dan f.is.

ABSTRAKTLAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Mü-
cerredleşdirilmek, mücerred mefhumlar yaradılmaq; mentiqi olaraq konkret, ayrı-ayrı eşyadan ümumi mefhumlara ve inkişaf qanunlarına keçilmek.

ABSTRAKTLAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Abstraktlaşdır-maq"dan f.is.

ABSTRAKTLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Mücerred-
leşdirmek, mücerred mefhumlar yaratmaq; mentiqi olaraq konkret, ayrı-ayrı eşyadan ümumi mefhumlara ve inkişaf qanunlarına keçmek; bir şeyi onun ikinci dereceli ela-metlerinden serf-nezer ederek tedqiq etmek.

ABSTRAKTLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Abstraktlaşmaq"dan f.is.

ABSTRAKTLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax mücərrəd-ləşmək.

ABSURD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Boş ve menasız söz-söhbet, cefengiyat.

ABULİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [yun.] tib. İradesizlik, pato-loji irade zeifliyi.

ABUNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [esli fr.] Abonement haqqını ödemekle kütlevi informasiya vasitelerine evvelceden yazılma. Abunə şöbəsi. Abunə qəbulu. Abunə vərəqəsi.
Amma bircə şey qaldı ki, mən onu başa düşmürəm: bilmirəm abunə pullarını sevgili "Rəhbər" harada sax-lamaq istəyir. C.Memmedquluzade.

ABUNƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Abunesi olan adam, abune yazılan adam. Qəzet və məcmuələrin abu-nəçiləri gündən-günə artır. Abunəçilərin siyahısı.

ÄBZAS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.]
Setirbaşı. Abzasdan baş-lamaq. Abzasdan oxumaq. Müxtəlif abzas-ların yerli-yerində olmasına fikir verilməli.
Metnin bir setirbaşından o biri setirba-şına qeder olan hissesi. Birinci abzası oxu-maq. Redaktor məqalənin ikinci abzasını atdı.

AC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Aclıq hiss eden, yemeye ehti-yacı olan (tox ziddi). Ac pişik. Ac (z.) qal¬maq.
Ac qurd balasını yeyər. (Ata. sözü). çığırma, yat, ay ac toyuq, yuxunda çoxca darı gör! M.Ə.Sabir. □ Ac qarın
1) ac, heç şey yememiş; 2) məc. lüt, yoxsul, yurdsuz-yuvasız menasında. Ac qoymaq
1) yemek vermemek, yemeksiz-içmeksiz qoymaq; 2) məc. gelir menbeyini kesmek. Ac qurd məc.
son derece ac, doymaq bil-meyen, acgöz, qarınqulu. Ac saxlamaq
pis saxlamaq, lazımınca (doyunca) yemek ver-memek. Acından öldürmək
tamamile ac saxlamaq, heç yemek vermemek. Acından ölmək
1) son derece yoxsulluq çekmek, çox aclıq çekmek neticesinde ölmek; 2) məc. fövqelade aclıq hiss etmek, yemek istemek. // İs. menasında. Acları yedirtmək. // Aclıq ifade eden. Ac gözləri ilə ona baxdı.
məc. Son derece yoxsul, kasıb, fağır,
möhtac. Ac ölkə. Kəndlilərin çoxu ac idi.
məc. Tamahkar, heris, gözüdoymaz.
Quraqlıqdan susamış. Ac torpaq.

AC-ACINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Heç bir şey yemeden,
tamamile ac halda, boş qarına. Ac-acına yola çıxmaq.
Biçarə Məşədi Əsgər indi üç gün idi ki, gözüyaşlı, ac-acına balalarının əhva-lına alışırdı. S.M.Qenizade.

ACAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cenubi Qafqazda yaşayan xalqlardan birinin adı, hemin xalqa mensub olan adam. Acar ədəbiyyatı.

ACDIRAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. İştahaçan, yaxşı yediren.