Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DIVAN-DƏRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. köhn. bax divan
Aydemir:] Mən deyirdim, divan-dərə gör-məmiş qız qapılara düşməsin. C.Cabbarlı. Qedir:] Divan-dərə qapısı görməmişəm. Birinə güldən ağır söz demirəm. Mir Celal. Mən saç-birçəyimi divan-dərə qapısında ağartmışam. Ə.Veliyev.

DIVANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. fars.] Deli. Məcnun tək di-vanəyəm; Gəzirəm dağda-daşda. (Bayatı). Divanəmisən? Yaxud da axmaq? Get, yoxsa yeyərsən əlli toxmaq. Xetayi. // Sif. mena-sında. Divanə dərviş.
Qəm çəkmə bu qə-dər, divanə könül; Həmişə ruzigar belə dar olmaz. Qurbani. Divanə qadının o ağ saç-ları; Dağılıb çiyninə səpələnmişdir. S.Vur-ğun. □ Divanə etmək
deli etmek, ağlını başından almaq. Divanə etməyincə götür¬məz yaxandan əl; çox çəkdim imtahanə bu zülfü qəraləri. Ə.Vahid.

DIVANƏCƏSINƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax dəlicəsinə.

DIVANƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Divanelenmek"den f.is.

DIVANƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Divane olmaq, deli olmaq. Genə bir leylivəş yarə dil verdi; Kö-nül Məcnun təki divanələnmiş. M.V.Vidadi.
// Delilik etmek.

DIVANƏLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Divaneleşmek"den f.is.

DIVANƏLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Divane olmaq, de-lileşmek, getdikce ağlını itirmek.

DIVANƏLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Delilik. Ta düşdü dillərə qəmi-eşqim hekayəti; Divanəlikdə tutdu sözüm hər vilayəti. S.Ə.Şirvani. □ Divanə-lik etmək
delilik etmek, deli kimi hereket etmek, axmaq hereket etmek, ağılsızlıq et-mek. Sitare:] Nə işdir bu, bu nə divanə-likdir eyləyirsən sən? C.Cabbarlı.

DIVANƏSƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fars.] klas. bax divanə-var. Sonra gündən-günə divanəsər etdin məni sən; Məktəbimdən soyudub, dərbədər etdin məni sən. A.Sehhet. Ancaq demə ta-cirlərə eşqin əsər etdi; Divanəsər etdi.
M.Ə.Sabir.

DIVANƏVAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf fars.] klas. Deli kimi, delicesine. Sadıq bəy gedir, xan divanəvar gəzinir. Ə.Haqverdiyev.

DIVANƏVƏŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fars.] klas. bax divanə-var. Mənim divanəvəş könlüm; Bir zülfi-pi-çu tab istər. Mehemmed bey aşıq.

DIVANXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. fars.] köhn.
Bolşevik inqilabından evvel: yerlerde olan inzibati hö-kumet idarelerine verilen ümumi ad. // Bu idarelerin yerleşdiyi bina. Bunların çoxu bilmir ki, nə işdən ötrü, nə təqsirin və hansı əməlin ucundan onları divanxana qabağına toplayıblar. F.Köçerli.
Mehkeme ve onun yerleşdiyi bina. Hacı Ferec:] Divanxanalarda bütün mə-murları təngə gətirmişəm. N.Vezirov. Ar-vad bədbəxt olub atası evində qalardı. Atası da axund otağında, divanxanalarda kəbin və talaq davası edərdi. H.Sarabski.
tar. Şerq ölkelerinde: padşah saray-larında resmi qebul otağı. Fəxrəddin və Ələd-din baş endirib Toğrulun divanxana otağın-dan çıxdılar. M.S.Ordubadi. Şərq ölkələrində saray səciyyəli yaşayış binalarının rəsmi qə-bul hissəsi divanxana adlanır. Ə.Salamzade.

DIVANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. fars.] folk. Her misrası 15 he-cadan, her bendi ise 4 misradan ibaret olan aşıq şeir forması.

DIVANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. fars.] köhn.
Divana, hö-kumete aid olan.
Xüsusen resmi ferman ve emrlerin ya-zıldığı ereb yazısı növlerinden birinin adı.

DIVAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. fars.]
Binaların üstünü sax-lamaq ve daxilini bölmelere ayırmaq üçün müxtelif tikinti materiallarından çekilen sedd. Daş divar. Divara kağız çəkmək. Di-varın üz tərəfi.
Muxtar əmi evin eşik diva-rına söykəndi. M.Hüseyn. Divardan asılmış şəkil Əzizi bir az qəmgin elədi. S.Rehman. □ Divar kağızı
suvanmış otaq divarlarına yapışdırılan naxışlı kağız. Divar qəzeti köhn.
idarenin, müessisenin, yaxud mektebin işlerini, müveffeqiyyet ve nöqsanlarını eks etdiren, divardan asılan qezet.
. Dilber] "Yüksək məhsul" adlı divar qəzetini çıxar-mağa çox vaxt sərf edirdi. Ə.Sadıq. Divar peçi (sobası)
divarın içinde hörülmüş peç, buxarı. Divar peçləri hələ təzəcə qalanırdı. S.Rehimov. Divar saatı
divardan asılan saat. Divar saatı gecə saat bir zəngini təzəcə vurmuşdu. M.S.Ordubadi. Dəhlizdəki divar saatında on iki olmuşdu. M.Hüseyn. Divar şkafı
divarın içinde olan şkaf. Şoferin fikri-zikri yenə divar şkafında idi. M.Hüseyn.
Heyetlerin (keçmişde hem de şeher ve qalaların) etrafını ehate eden daşdan, ker-picden ve s.-den tikilen uca barı; hasar. Qala divarı. Kreml divarları.
Uca atın üstündə oturub kəndin alçaq divarlarından həyətin hamısını görürdüm. C.Memmedquluzade.
Müxtelif qabların, yeşik, çellek ve s. şeylerin yan terefi. çənin divarı. Sandığın di-varları. Borunun divarı. // Bezi beden üzv-lerinin yan terefi. Bağırsağın divarları. Göz almasının divarı üç qişadan ibarətdir.
məc. Manee, sedd menasında. Aramız-da bir divar vardır.
0 Divara dirəmək (qısnamaq)
danışıq ve ya mübahise zamanı birini çıxılmaz ve-ziyyete salmaq, sıxışdırmaq. Dörd divar(ın) arasında ve ya içində qalmaq (oturmaq)
xarici alemle, heç kesle elaqe saxlamamaq. Asya Gülçöhreye:] Sən bu dörd divarın için-də kimi görə bilərsən, a yazıq!.. ü.Hacıbeyov.

DIVARCIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kiçik divar, alçaq divar.

DIVARLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Divarı olan, divar (hasar) çe-kilmiş. Divarlı bağ. Sarı samanla suvanmış olan palçıq divarlı otaqların birində böyük şairə Məhsəti xanım, o birində isə şairin özü yaşayırdı. M.S.Ordubadi.

DIVARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Divar üçün yararlı, müna-sib. Divarlıq daş.

DIVCIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax divzad.

DIVERSÄNT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

lat.] Diversiya (texribat) işi aparan adam, texribatçı.

DIVERSIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

lat.]
Zerbe vurulacaq yerden düşmenin fikrini yayındırmaq üçün aparılan herbi emeliyyat.
Xarici dövlet ve ya sinfi düşmen teşki-latları agentleri terefinden aparılan texri-batçılıq işi.

DIVERTISMENT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fr.] Əsas tamaşaya ve ya konserte elave olaraq gösterilen musiqi-li, yaxud dramatik tamaşa.

DIVGÖVDƏ(LI) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Gövdesi çox yeke, çox cesametli ve biçimsiz.

DIVIDEND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

lat.] mal. Sehmdarlar ce-miyyeti üzvleri arasında bölünmeli olan ge-lirin bir hissesi; her bir sehmdarın payına düşen gelir.
DIVIzIöN fr. esli lat.]
Topçu, bezen zirehli tank ve atlı qoşun hisselerinde böl-me. Divizion komandiri. Divizion qərargahı.
Eyni tipli herbi gemiler destesi. Sualtı qayıqlar divizionu. Mina gəmiləri divizionu.

DIVIZIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. lat.] Bir neçe alay ve briqa-dadan ibaret qoşun birleşmesi. Piyada divizi-yası. Tank diviziyası.