Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DOMBRAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Dombra çalan çalğıçı.

DOMBUL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yumru, yuvarlaq, koppuş. Dombul qız. Dombul əllər.

DOMCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Balıq, yaxud quş tutmaq üçün dairevi tordan ibaret ov aleti. Domca ilə çay-lardan balıq tutulur. Domca atmaq (balıq tutmaq üçün domcanı suya atmaq).

DOMCA-ÇIRAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qaranlıq ve sis-du-manlı gecelerde quş ovlamaq üçün ovçula-rın işletdiyi domca, çıraq ve zengden ibaret ov levazimatı.

DOMCALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Domcalanmaq"dan f.is.

DOMCALAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Balığı tutmaq üçün domcanı suya salıb çıxarmaq.
Qaranlıq ve sis-dumanlı gecelerde
domca ile qırqovul tutmaq.
məc. zar. Tutmaq, yaxalamaq.

DOMCALAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Domcalamaq"dan f.is.

DOMCALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Domca ile tu-tulmaq (balıq, quş).

DOMİNAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. lat.] Qeyri-mehdud haki-miyyet rejimi.

DOMİNİÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ing.] Britaniya imperiyası-nın özünü idare eden hissesi (keçmiş müs-temlekesi).

DOMİNÖ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fr. esli ital.] üst terefinde xal-lar olan 28 sümük (ya başqa şeyden qayrıl-mış) daşla oynanılan oyun, habele bu oyuna mexsus daşlar komplekti. Domino oy-namaq. Domino daşları.

DOMİNOÇU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Domino oynayan adam, domino oyununu çox seven adam, domino yarışında iştirak eden adam.

DOMKRÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

alm.] tex. Ağır şeyleri az yuxarı qaldırmaq üçün mexanizm. Əl dom-kratı. Avtomobil domkratı.

DÖMNA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

us.] tex. Demir filizini eridib çuqun elde etmek üçün şaxtalı peç, soba. □ Domna sobası (ocağı, peçi)
bax domna.

DÖMRA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

us.] Mandolinaya oxşar rus xalq musiqi aleti.

DOMUŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Domuşmaq"dan f.is.

DOMUŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Oturacaq yere istinad ederek ayaqlarını yığıb oturmaq. // Büzüşüb oturmaq.
Dimdikle bitlenmek. Toyuqlar domuşur.

DOMUŞUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Büzüşmüş, donuxmuş.

DON : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qadınların, habele kişilerin üst-den geydikleri uzunetekli, belibüzmeli, ya büzmeli paltar. Kişinin] əynində qara şal-dan belibüzməli don vardır. H.Sarabski. Qedir:] Allah qoysa, qulluqda hamısının əvəzi çıxar, arxalıq nədir, sənə lap məxmər don alaram. Mir Celal. // ümumiyyetle, paltar, libas, üst geyim. Sənə ağ don yaraşır, niyə qarə geymisən sən? S.Ə.Şirvani. Bərk ayaqda körpəsini ayıraraq döşündən; Mərd analar cəbhələrdə don geyəcək meşindən. S.Rüstem. Nuriyye:] Institutda oxuduğum zaman rəfiqələrim gündə bir dəst paltar geydikləri halda, mən bütün ili bir donla başa vurdum... İ.Əfendiyev. // məc. Obrazlı teşbehlerde, örtü menasında. Fitne:]
.Yaşıl don geyinmiş çayır, dağ, yamac; Bir şənlik məclisi qurmuş hər orman. A.Şaiq. Qara də-
niz gecənin qara donuna bürünüb yatmışdı. M.S.Ordubadi.
.Ağ don geyinmiş bu qış
. Dilaranın gözlərində qaraldı. Ə.Mem-medxanlı. // məc. Görkem, qiyafe, zahiri görünüş. Bu donda heç kəsi görmədim.
0 Don biçmək
1) məc. tenbeh etmek, berk cezalandırmaq; 2) məc. seliqeye sal-maq, sahmana salmaq. Bu işə bir don biç-mək lazımdır; 3) məc. kelek gelmek, bazı gelmek, başını tovlamağa çalışmaq. Sərçəyə bax, qaraquşa don biçər; Mərd igidlər dolu badələr içər. "Koroğlu". Don geydirmək (geyindirmək)
eslinde olmayan bir mena, mahiyyet, reng vermek, bir şekle salmaq. Müxtəsər, yenə nə qədər düşün-dümsə, bu suallara müsbət bir don geydir-məyi bacarmadım. M.S.Ordubadi. Muxtar Zeynalov danışığına siyasi don geyindirdi. Ə.Veliyev. Dona (min dona) girmək
esil mahiyyetini gizletmek, yaxud bir meqsede çatmaq üçün özünü başqa cür göstermek, başqa cür qeleme vermek, cildden-cilde girmek, uyğunlaşmaq. Hacı Recebeli:] Qorxma, Həpo bir nadürüstdür ki, hər sifətə və hər dona girə bilir. M.F.Axundzade. Hə-yat bizə nələr deyir: düşmən girir min dona; Bəzən durur quzu kimi, bəzən dönür quz-ğuna. S.Vurğun. Dona salmaq
bax don geydirmək.
..donuna girmək
özünü
. kimi göstermek (qeleme vermek),
. cildine girmek. Hər birimiz guya din və millətin ən qeyrətli hamisi, canıyananı donuna girib zə-manə aslanı, qəhrəmanı oluruq. C.Memmed-quluzade. Peri Cadu:] Gərək qaranquş do-nuna girib uçub, harada olsa tapıb göndə-rəsən. Ə.Haqverdiyev. Donunu dəyişmək

1) meqsedine çatmaq üçün ayrı cilde girmek, başqa cür hiyleli tedbirlerden istifade etmek;
2) şeklini, görünüşünü, veziyyetini deyişdir-mek. Təbiət qışda öz donunu dəyişdirir.
Bu gün dəyişdirir donunu dövran; Dünya göz açmayır qasırğalardan. S.Vurğun.

DON : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Havanın sıfırdan aşağı dere-cesi, şaxta. □ Don aparmaq
donun tesi-rinden, şaxtadan zedelenmek, yaxud keyi-mek. Ayağını don aparmaq. Don kəsmək
dondurmaq derecesinde şiddetli tesir et-mek; berk üşümek, soyuqdan donmaq. Sə-hərə qədər bədənimi don kəsdi. // Şaxtalı, çox soyuq. Qaranlıq və don bir gecə idi. A.Şaiq. Don vurmaq
berk şaxtadan xarab olmaq.
Berk soyuqdan müveqqeten buz halına keçmiş su ve başqa mayeler; buz. Donu açılmaq (buz halında olan mayenin erimeye başlaması).
0 Dona qalmaq
teeccübden donub qal-maq, mat qalmaq, çaşmaq. Gəray bəy gö-zünü zilləyib ona; Varlığı daş kimi, qal-mışdır dona. S.Vurğun.

DONANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
ölkenin, yaxud ayrıca bir denizin, çay hövzesinin herb ve ya tica-ret gemilerinin hamısı; flot. Hərbi dəniz do-nanması. Qara dəniz donanması. Ticarət donanması.
Böyük herb gemileri destesi.
0 Hava donanması
teyyarelerin, uçucu aparatların mecmusu.

DONANMAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Donanmada qulluq eden adam; donanma xidmetçisi.

DONATDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Donatdırmaq"dan f.is.

DONATDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. məh. Bezetmek (işıqlarla, bayraqlarla ve s. ile). Toyda bağ və bağçanı donatdırmışlar.

DONATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Donatmaq"dan f.is.