Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DONQARLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Donqarlanmaq"dan
f.is.

DONQARLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Belini eymek, don-qar kimi olmaq.

DONQARLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Donqarlaşmaq"dan f.is.

DONQARLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Donqar hala gelmek, qozbel olmaq, belinde donqar (qoz) emele gelmek.

DONQARLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax donqalı.

DONQARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qozbellik. Oturaq və hərəkətsiz həyat tərzi keçirdikdə bədənin forması dəyişir. Qarın qabağa çıxır, döş yastı və ya basıq olur, bel bükülür, yəni donqarlıq əmələ gəlir. Ə.Babayev.

DONQAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan. Arıq, sümükleri çıx-mış. Donqaz adam. Donqaz heyvan.

DONQAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Donqaz adamın (heyvanın) halı.

DONQULDAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Donquldamaq"dan f.is.

DONQULDAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Narazı halda öz-özüne, yavaşcadan anlaşılmaz sözler söyle-mek; deyinmek.
DONQuLDANMA "Donquldanmaq"dan f.is.

DONQULDANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Narazı halda öz-özüne, yavaşcadan anlaşılmaz sözler danış-maq; deyinmek, narazılıq izhar etmek.
. O arvaddan həzər etmək ki, sübhdən-axşama-can dodağının altında həmişə donquldana. N.Vezirov. Allahqulu donquldana-donqul-dana (z.) qapıdan çıxdı. çemenzeminli. // məc. kin. Ala-babat, pis danışmaq mena-sında. Modabaz və meşşan qadınlardan bəhs edən ədib deyir ki, əlbəttə, belə anala-rın tərbiyə etdiyi uşaqlar
. firəngcə donqul-danacaqlar. M.Arif.
Heyvanlar haqqında: hirslenme ela-meti olaraq yavaşcadan acıqlı sesler çıxar-maq; mırıldanmaq. Qaraca qız özünü ma-ğaranın dar yerinə yetirdi. Ayı isə dar yerə soxula bilmədi. Bir az donquldanıb mağa-ranın ağzında yatdı. S.S.Axundov.

DONQULDAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Donquldaşmaq"dan
f.is.

DONQULDAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. Yerbeyerinden donquldanmaq, hamı birden donquldanmaq. DONQULDATMA "Donquldatmaq"dan
f.is.

DONQULDATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Donquldamağa mecbur etmek, donquldamasına sebeb olmaq.

DONQULTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yavaşcadan, anlaşılmaz halda öz-özüne danışma. // Anlaşılmaz sözler.

DONLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Əyninde donu olan, eynine don geymiş; paltarlı, qiyafeli. // məc. Ob-razlı teşbehlerde: örtülü menasında.

DONLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Dona yarayan, paltarlıq. Donluq parça.
is. Dona (paltara) yarayan parça; pal-tarlıq. 6 metr donluq aldım.
Şəhərin tüc-carı və alış-veriş adamları qaydanı gərək pozmasınlar. Qalabəyinin arvadına və qızı-na təzə çıxan parçalardan donluq göndər-sinlər. F.Köçerli. // Don, paltar. Xidmətçi əllərini donluğu ilə ovalayaraq:
Hər şey,
deyə masa üzərində qoyulmuş yemək siya-hısını ona doğru uzatdı. A.Şaiq.

DONLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Maaş, emek haqqı, ay-lıq. Tükezban telimatçıya:] Bir yaxşı don¬luq da vermirsiniz ki, ata verdiyim arpa-samanınpulu çıxsın, barı.. B.Talıblı. Bir tək donluq ilə mirzə yazıq özünümü saxlasın, yoxsa pul göndərib bir bölük külfətini do-landırsın? S.Rehimov.

DONMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Donmaq"dan f.is.
B a x donvurma.
0 Donma nöqtəsi
(termometrin şkala-sında 0 derecesini, yeni suyun donma tem-peraturunu gösteren qeyd).

DONMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Soyuğun, şaxtanın tesirin-den, şiddetinden buza çevrilmek, buz halına gelmek. Su dondu.
Nə səbəbə su qaynayan-da buğ olur, niyə donanda bərkiyir? C.Mem-medquluzade. // Buzla örtülmek. çaylar donmuşdur. Göl donmuşdur. Pəncərələr donub.
Hələ deyirlər ki, dənizin suyu sa-hildən xeyli uzaqlara qədər donub. M.Rza-quluzade. Ətrafda nə varsa donub. Ə.Mem-medxanlı.
Dondan, şaxtadan mehv olmaq, telef olmaq, xarab olmaq, don vurmaq. Quşlar şaxtadan donmuşdur. Az qala donmuşdum. Ağaclarda qalan meyvələrin hamısı dondu. // Berk üşümek, bedeni soyuqdan keyleş-mek. Sərnişinlər maşında soyuqdan donur-dular. Barmaqlarım donur.
Maye halından berk hala keçmek; qa-tılaşmaq. Ərimiş mum 25 dərəcə istidə do-nur. Yağ donmuşdur.
məc. Her hansı bir hiss ve ya teessüra-tın tesiri ile bir anlıq serbest hereket qabi-liyyetini itirmek. Ayını görəndə qorxusun-dan dondu.
Fitnə birinci beyti oxuyarkən Bəhram donur. A.Şaiq. Qız] məni görüncə boğanaq kimi donub, yaşmağı ağzına çəkib, qönçə dəhanı gizlətdi. A.Divanbeyoğlu. □ Donub qalmaq
1) mat qalmaq, heyret içinde qalmaq, çox teeccüb etmek (bezen "yerinde", "yerindece" sözleri ile). Bu işə donub qaldım. Şahinin]
.yanında yad bir adamın dayandığını gördük, donub qaldıq. S.Rehman. Hamısı qorxusundan saralmış və yerindəcə donub qalmışdı. M.Ibrahimov; 2) inkişaf etmemek, bir nöqtede durub qal-maq, irelilememek, tereqqi etmemek, he-reketsiz qalmaq.

DONMUŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif.
Buz halına gelmiş, buz olmuş. Donmuş su. // Donuq hala gelmiş, soyuğun tesirine meruz qalmış. Donmuş ət. Donmuş meyvə. // Buzla örtülmüş. Donmuş göl. Donmuş pəncərə.
Hələ xatirimdən heç getməmişdir; Donmuş çay üstündə seyrə çıxdığım. M.Rahim.
Soyuğun tesirinden berkleşmiş, qeliz (qatı) hala gelmiş, kesifleşmiş. Donmuş yağ.

DONOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fr.] Yaralılara ve xestelere vur-maq üçün öz qanını veren adam. Biz dünən yazıldıq qırmızı donor; Bu gün yüz qat çox-dur, bax, yazılanlar! R.Rza.

DONORLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yaralılara ve xestelere vurmaq üçün öz qanını verme.

DONÖS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

us.] nifr. dan. Birisi haqqında hökumet idarelerine ve ya onun nümayen-delerine gizli olaraq verilen melumat, xe-ber. Hatemxan ağa:] Səndən sərdarın xud özünə elə bir möhkəm donos verdirərəm ki, səni birbaş Sibirə itirsinlər. Ə.Haqverdiyev. Müsəlmanların bədxahları hökumətə donos veriblər ki,
. dağ kəndlərində müsəlmanlar çoxluca tüfəng və azuqə yığıblar. C.Mem-medquluzade. Qardaşın özü donos verib tutdurduğu qardaşının kağızını elə indicə oxumamışdımı? Ə.Əbülhesen.

DONOSBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. us. donos ve fars.
..baz] nifr. dan. Adamlar haqqında hökumet or-qanları ve ya nümayendelerine gizli materi-al ve ya xeber vermeyi özüne peşe etmiş adam. Qeyrətli donosbazlarımız iş bacarar-kən; Tənbəl, dəli şeytanları neylərdin, ilahi!?
M.Ə.Sabir.