Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

DYAÇÖK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

us. flbİHOK esli yun.] Pravos-lavlarda: ruhani rütbesi olmayan kilse xa-dimi.

DYÄKON : Azerbaijani Explanatory Dictionary

us. flbXKOH esli yun.] Pravos-lavlarda: ibadet zamanı keşişe kömek eden kilse xadimi.

DYAKONLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. us.] Dyakonun işi, pe-şesi, meşğuliyyeti.

E : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaycan elifbasınrn altıncı herfi ve bu herfle işare olunan saitin adı.

E : Azerbaijani Explanatory Dictionary

nida Etiraz, narazılıq bildirir (adeten, uzadılaraq deyilir). E, yenə gəldin! E, bu sözü yenə təkrarladın!

EBONİT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] tex. Müxtelif maddelerin hazırlanmasında geniş tetbiq olunan ve elektrotexnikada izolyasiya materialı kimi istifade edilen vulkanize edilmiş rezin qatı-şıqlarından alınan berk madde. // Ebonitden qayrılmış. Ebonit borucuq.

ECAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
klas. Möcüze, misli gö-rünmemiş şey, xariqe. [Ikrnci kendli:] Minası demə! Onun işi ecazdır, ecaz! Ə.Haqverdi-yev. Dünyada sənətin yeddi ecazından biri olan "Tac Mahal" məqbərəsi də buradadır. M.Ibrahimov. Ecazlaryaradır, hünər göstə-rir; Ona bu qüdrəti Vətən, el verir. M.Rahim.
köhn. Nitqde fesahetli olma.

ECAZKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. ecaz ve fars.
..kar] Xariqülade, möcüzeler yaradan, her kesi heyrete salan.
.[Kerim xanın] sağlam vü-cudu ecazkar bir surətdə öz həyat qüvvəsini göstərirdi. M.Ibrahimov. Bu daxili həyəcan, ecazkar bir qüdrətlə bütün şagirdləri.. ürək-dən tərpədir və bütün gücü ilə tutub silkə-ləyirdi. S.Rehimov. Aradan uzun,
. xeyli uzun illər keçmişdir. Lakin sənətin o ecaz-kar səsi unudulmamışdır. I.Əfendiyev.

EDADI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]: edadı məktəb
ci il aprel inqilabından sonra ibtidai ve rüşdiyye mekteblerinden sonra gelen ve şagirdleri ali mektebe hazırlayan mektebin köhne adı. [Rzaqulu xan:] 24 sinlərinə qədər Fransa-nın ibtidai və edadı məktəblərində hazırlan-dıqdan sonra məşhur Sarbon darülfünu-nuna daxil olmuşdu. M.S.Ordubadi. Bu və ya başqa maneələrə baxmayaraq, edadı məktəbə girməyimiz üçün təlaş edən elm dostları bizi realnı məktəbinə imtahan ver-məyə gətirdilər. T.Ş.Simurq.

EDADİYYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]: edadiyyə məktəbi
bax edadı. Mirzə Səfərin iki oğlu edadiyyə məktəbinin beşinci sinfində oxuyurdu. Ə.Haqverdiyev.

EDAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yüksek mehkeme cezası üsulu olaraq öldürme; ölüm cezası, dar ağa-cından asma. Edam cəzası.
Qətibənin Fəx-rəddinə qarşı hazırladığı sui-qəsd və Gözəlin oğlanlarının edamı üçün etdiyi təşəbbüslər Atabəy Məhəmməd üçün əvvəldən axıra qədər məlum idi. M.S.Ordubadi. □ Edam etmək
yüksek ceza olaraq öldürmek, yox etmek, ölüm cezasını yerine yetirmek. [Vezir Keykavusa:] Bəli, hərəmdir, əvət, edam et-səniz; Müztərib olacaq bundan ölkəmiz. H.Cavid. Edam olunmaq (edilmək)
yük-sek ceza olaraq öldürülmek, yox edilmek.

EDİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məh. bax ağı
□ Edi demək (çək-mək)
bax ediləmək.

EDİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. köhn. Yasxanada ağı deyen; ağıçı.
Dün o da bir şübhəli kəslə danışıb.
Kim deyirdi?
Edici Xansənəm arvadın əri. M.Ə.Sabir.
...edici Bezi sözlere qoşularaq, mürekkeb sifetler emele getirir; mes.: tesiredici, emaledici, rahatedici, helledici.

EDİLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Edi demek, ağı de-mek, ağız açmaq.

EDİLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Edileşmek"denf.is.

EDİLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. məh. köhn. Ağız-ağıza verib edi söylemek, ağı demek.

EDİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Edilmek"denf.is.

EDİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Etmek"den məch. Güllələr atılır, hədələr edilir, ammayaxın gəlməyə cü-rət edən bir adam görünmürdü. Mir Celal.

EDİLMİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Yerine yetirilmiş, emele getirilmiş, görülmüş. Edilmiş cinayət.

EDİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Etmek işi, etme. Onu təqib edi-şim hər halda münasib bir hərəkət deyildi. S.Hüseyn.

EFFEKT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
Tesir, netice. [Hüseyn:] Indi görürsənmi, heyvanı necə boğmaq lazımdır ki, effekt olsun? Ə.Haqverdiyev.
Her hansı hereketin, fealiyyetin ve ya sebebin neticesi. Iqtisadi effekt. Istehsalat effekti.

EFFEKTİVLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tesirlilik, tesir bağış-lama qabiliyyeti, derecesi. Tamaşanın effek-tivliyi. // Netice, neticelilik. Tədbirin effek-tivliyi. Əmək məhsuldarlığının effektivliyi.

EFFEKTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Tesirli, güclü tesir, effekt
bağışlayan, effekt yaradan. Xüsusən finalda bol meyvəli alma ağaclarının bir-birinin
dalınca səhnəyə doğru enməsi əsərin məz-munu ilə həmahəng və effektlidir. M.Arif.
Lazımi netice veren, istenilen neticeni veren. Atom enerjisindən xalq təsərrüfatının bir sıra sahələrində də (xüsusən biologiya ilə əlaqədar) çox ucuz və effektli təsiri olan atomun bölünməsi məhsulları şəklində geniş istifadə edilməkdədir. A.Qarayev.

EFİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Qedim yunanların tesev-vürünce: havanın en yuxarı, sade, temiz ve şeffaf tebeqesi.
Dünyam ehate eden hava, radiodalğa-larının yayıldığı feza. Efir iclas salonunun təntənəli səsini xəbər verdi. Ə.Veliyev. Efir-də qarışıb səslər səslərə; Yalanlar titrəyir; Əsir havada. B.Vahabzade.
Keçmişde tesevvür edildiyine göre, ha-vadan daha xefif olub, fezanı dolduran işıq, heraret, elektrik ve s.-nin yayılması üçün vasite olan axıcı cisim, madde.
kim. Xarakter iyi olan rengsiz uçucu madde, üzvi birleşme (tebabetde, etriyyat istehsalında, texnikada işlenir). Efir iyi.
◊ Eflr yağı
bezi bitkilerin terkibinde olan xoşiyli uçucu yağlı maye (senayenin bezi sahelerinde ve tebabetde işlenir).

EFİRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Terkibinde efir olan. Efirli maddələr. Efirli bitkilər. Efirli dərman.