Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ELBAŞILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. Elbaşının işi, vezi-fesi; başçılıq, rehberlik. [İldırım:] Ən baş bir qanun vardır ki, o da hər kəsin başqaya zərərsiz azad istəyidir. "Ellik" işlər üçün isə el özü sıra ilə elbaşılıq edir. C.Cabbarlı.

ELBƏYİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. El başçısı, el böyüyü; qe-bile, tayfa başçısı. Halbuki Iranda hakim-lərin, elbəyilərin, kətxudaların və dövlət məmurlarının nəinki elmi yoxdur, hətta adi savadı da yoxdur. M.F.Axundzade. [Sön-
ELCARI
mez:] El talanmışdır. Biryandan ərəblər so-yur, biryandan elbəyilər talayır. C.Cabbarlı.

ELCARI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
Ellikle, hamılıqla, bü-tünlükle, başdan-başa. Yüzlərcə gözəl başqa vilayətdə də çoxdur; Amma bizim ölkə bütün elcarı gözəldir. Ə.Vahid.
Birlikde, bütün elin iştirakı ile. Elcarı iş görmək.

ELÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
dipl. Bir dövleti başqa bir döv-letde temsil eden diplomatik nümayende; sefir.
Oğlan ve ya onun adamları terefinden
qız istemek üçün qız evine gönderilen şexs.
[Sekine xanım:] Söz açıq gərək, [Ağa He-
sen] məndən ötrü bibimin yanına elçi
göndəribsən.. M.F.Axundzade. İndi ki var
elçi də Səfdər kimi; Bir bala qız al, boyu ər-
ər kimi. M.Ə.Sabir. Bir neçə il ondan sonra
Mirzə qonşunun qızına eşq yetirib anasını
elçi göndərdi. Ə.Haqverdiyev. □ Elçi
düşmək
qızı almaq üçün gedib-gelmek,
qız terefinden razılıq elde etmek üçün ça-
lışmaq, elçilik etmek. Əmiqızı və əmioğlu
sözü bu yerdə qoydular ki, Əmiraslan Gül-
pəri üçün əmisinə elçi düşsün. S.S.Axundov.
Usta Murtuz elçi düşdü. Mir Celal. Elçi elçi
üstündən gəlmək
arası kesilmeden qızı
istemek, bir-birinin dalınca elçi gelmek.
..Zeynəbin adı bir elə şöhrət tapdı ki, elçi
elçi üstdən gəlirdi. C.Memmedquluzade.
Müeyyen meqsedle ve ya resmi
danışıqlar üçün bir yere gönderilen şexs;
nümayende. Elçiyə zaval yoxdur. (Ata.
sözü). çindən gələn elçiyiz; Gətirmişiz
xaqandan; Keykavusa ərməğan. H.Cavid.
ümumiyyetle, nümayende menasında. Qabaq cərgələrdə əmirlər, vəzirlər, əyanlar və kübar ailələr yerləşmişdi. Elçilər və heyət nümayəndələri üçün başqa yerlər təxsis edilmişdi. M.S.Ordubadi.
məc. Müjdeçi, xeber getiren menasın-da. İlk baharın uğurlu elçiləri olan qaran-quş, sığırçın və leylək sürü-sürü dönüb yuvalarını tikəcək. A.Şaiq. Baharla birlikdə onun şux elçiləri: qaranquşlar hərəni öz dilində qarşılayırdılar. M.Rzaquluzade.
◊ Elçi daşı
nağıllarda: padşah qızının elçiliyine gelenlerin oturması üçün saray meydanında qoyulan xüsusi daş.

ELÇİLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elçilemek"den f.is.

ELÇİLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Elçi düşmek, elçiliye
getmek, qız istemek.

ELÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Elçinin vezifesi, işi. // El-çinin idaresi. Elçilikdə qəbul.
Elçi getme, qız isteme. [Gülperi:] Hacı, qadan alım, mənim elə saçım elçilikdə ağarmayıbdırmı? Ə.Haqverdiyev. [Toğrul:] Adə Yaşar, mən istəyirəm axı səni
. elçiliyə göndərim. C.Cabbarlı. Mirzə Rəhman hələ evdən çıxmamış elçilik qaydalarından söhbət salıb məsləhətləşmişdi. Mir Celal. □ Elçilik eləmək
elçi sifeti ile gedib qız istemek. [Süleyman Əsgere:] Gördüyün qızlardan birisini seç, sonra lələşini göndər, gedim elçilik eləyim, vəssalam. ü.Hacıbe-yov. [Reşid:] Gərək mənim elçiliyimi Mə-şədi bəy özü eliyə. M.Hüseyn.

ELDARŞAMI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Azerbaycanın Eldar deyilen yerlerinde biten şam ağacı növü. Eldarşamı
. enli çətirli, gövdəsi düz və ya əyilmiş olan,
20 metrə qədər hündürlü-yündə ağacdır. İynələri qısa budaqlar üzərində ikişər yerləşir. H.Qedirov.

ELDAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Biryerli, hemyerli, hemveten. Təyyarənin qanadı toxunur buludlara; Eldaş-larımız gəlir boşluğu yara-yara. R.Rza.

ELEGİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] ədəb.
Mersiye ter-zinde yazılmış şeir. Elegiya qəmli, kədərli, hüznlü lirik şeir deməkdir. Olənlərin xati-rəsinə yazılmış bu şeirlərdə, bizim mərsiyə-lərdə olduğu kimi, ağı ünsürləri əsas yer tuturdu. Ə.Sultanlı. // Antik poeziyada: mes-nevi şeklinde yazılmış şeir.
Hezin musiqi eseri.

ELEKTRİÇKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] dan. Elektrik demir-yol qatarı (vaqonu). Bakı ilə mədən rayon-ları arasında elektriçka işləyir.
elektro... Mürekkeb sözlerin, elektrik menasında olan birinci hissesi; mes.: elek-troaparat, elektrobur, elektrovoz.

ELEKTRİİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Materiyanın, yüklü hisseciklerden: elektronlardan, pozitron-lardan, protonlardan ve s.-den ibaret for-ması. Elektrik haqqında nəzəriyyə.
Xalq teserrüfatının bütün sahelerinde ve meişetde işledilen enerji növlerinden biri. İşlər elektriklə görünür. Elektrik stan-siyasının gücü.
Bu energiyadan hasil olan işıq. Elektrik çəkmək. Elektriki söndürmək.
Elektrikle işleyen, elektrikle herekete getirilen. Elektrik motoru. Elektrik peçi. Elek-trik saatı. Elektrik aqreqatı. // Elektrikden alınan, hasil edilen. Elektrik işığı.
Məşədi Əsgər o tərəfə baxıb gördü ki, bir böyük ev var, qapısının üstündə elektrik fənəri asılıbdır. S.M.Qenizade. Otaq pis deyil idi, student otağına məxsus hər bir şey var idi: yazı masası, kürsü, əlüzyuyan, çarpayı, hətta elektrik işığı da yerində idi. çemenzeminli. [Qadın] sonra qolumdan tutub çəhrayı abajurlu elektrik çırağının altında qoyulmuş ağ örtüklü stola tərəf çəkdi. İ.Əfendiyev. // Elektrik hasil eden, elektrik veren, elek-trik saçan. Bayıl elektrik stansiyası. Elektrik batareyası. Elektrik dövrəsi (elektrik cere-yanı keçen yol).
.Elektrik stansiyasından Ağbulağa işıqlar yayılırdı. S.Rehimov. □ Elektrik vaqonu (qatarı)
bax elektriçka.
.Qayıdırdım. Gecə saat on bir-də elektrik vaqonuna oturdum. S.Hüseyn. Stansiyadan hələ on-on beş addım ayrılma-mışdılar ki, elektrik qatarı yola düşüb getdi. M.Rzaquluzade.
◊ Elektrik stulu
ABŞ-da ölüm cezası aleti. "Ağ ev"in icadıdır elektrik stulu; Otu-rub o stulda yandırdılar Makgini. S.Rüstem.
ELEKTRİK[fr. esli yun.]
Bax elektro-texnik.
Elektrotexnika sahesinde, elektrik sena-yesinde işleyen, elektriki tedqiq eden şexs.

ELEKTRİKKEÇİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. fiz. Cismin elek-
trik cereyanını keçirme qabiliyyeti. Metalın elektrikkeçirmə qabiliyyəti.

ELEKTRİKLƏNDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elektriklen-
dirilmek"den f.is.

ELEKTRİKLƏNDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. fiz.
Elektrik yükü ile yüklenmek.

ELEKTRİKLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elektriklendir-
mek"den f.is.

ELEKTRİKLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. fiz. Cismi
elektrik yükü ile yüklemek. Metalı elektrik-ləndirmək.

ELEKTRİKLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elektriklenmek"-
den f.is.

ELEKTRİKLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. fiz. Elektrik yükü
qebul etmek.

ELEKTRİKLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elektrikleş-
dirilmek"den f.is. Kənd təsərrüfatının elek-trikləşdirilməsi. Dəmiryollarının elektrik-ləşdirilməsi.
Mingəçevir eyni zamanda kəndlərimizin elektrikləşdirilməsinə imkan yaratmışdır. İ.Əfendiyev. Azərbaycanın neft sənayesi özünün mexanikləşdirilmə və elektrikləşdirilmə dərəcəsinə görə dünyada ən qabaqcıl yerlərdən birini tutur. M.Qaşqay.

ELEKTRİKLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elektrik-
leşdirmek"den məch.

ELEKTRİKLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elektrikleşdir-
mek"denf.is. // Elektrik enerjisine keçirme, elektrik enerjisi tetbiq etme.

ELEKTRİKLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Xalq teser-
rüfatının bütün sahelerine elektrik energi-yasını tetbiq etmek; her şeyi elektrik qüv-vesine keçirmek. Olkənin başdan-başa elektrikləşdirilməsi.
[Eyvaz:] Dəyirmanı elektrikləşdirmək üçün balaca bir layihə düzəldib verdim Qədir kişiyə.. İ.Əfendiyev.

ELEKTRİKLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Elektrikleşmek"-
den f.is.

ELEKTRİKLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax elektriklən-mək.