Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

EMÜLSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. esli lat.] xüs.
Bir ma-yenin başqa maye içerisinde erimeyib qalan mikroskopik zerreleri.
Foto kağızı, ya lövhecikleri üzerine çekilen fotokimyevi şüalara hessas jelatin mehlulu. Emulsiya təbəqəsi.

EMULSİYALAŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Emulsiyalaş-
dırılmaq"dan f.is.

EMULSİYALAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. xüs.
Emulsiya halına salınmaq, yaxud üzerine emulsiya çekilmek.

EMULSİYALAŞDIRICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Emulsiya eme-le getiren. Emulsiyalaşdırıcı maddə.

ENDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

EMULSİYALAŞDIRMA "Emulsiyalaş-
dırmaq"dan f.is.

EMULSİYALAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. xüs. Emul-
siya halına salmaq, yaxud üzerine emulsiya çekmek.

EMULSİYALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif xüs. üzerine emulsiya çekilmiş. Qalın qatlı lövhələr vasitəsilə işıq hissəciklərinin, həmçinin "y" hissəciklərin də hərəkətini yazmaq mümkündür. Lakin sonuncu halda daha qalın emulsiyalı lövhə-lərdən istifadə edilməlidir. A.Qarayev. // Terkibinde emulsiya olan. Emulsiyalı neft.

EN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"N" herfinin adı.
Formullarda şerti remz
latın herfi "N", "n" ile işare olunaraq her hansı bir kemiyyeti bildirir.

EN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyin köndelen veziyyetde uzunluğu. Küçənin eni. Otağın eni. Parça-nın eni.
Eni iki kilometrdən artıq olmayan [torpaq] bir zolaq kimi uzanıb gedirdi. M.İbrahimov. [Tövlenin] iyirmi səkkiz arşın uzunu, yeddi arşın yarım enidir. Qantemir. Bu xəndək bir kilometr uzunluğu, qırx metr eni, otuz metr dərinliyi olan nəhəng bir də-rədən ibarətdir. Ə.Sadıq. □ En dairəsi coğr.
ekvatordan meridiana qeder olan (derece-lerle gösterilen) mesafe. Cənub en dairəsi. En kəsiyi fiz.
cismin oxuna perpendi-kulyar müstevi ile kesiyi; enine kesiyi.
◊ Enə vermək
1) kökelmek; 2) enine böyümek, enine genişlenmek. Bostandakı kələmlər enə verir, balqabaqlar qarınlarını şişirdir, pomidorların sifəti qızarırdı. Ə.Veliyev. Eni ilə uzunu bir olmaq
hed-dinden artıq kökelmek, köklükden yumru-laşmaq.

ENDEMİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [yun.] xüs. Yerli, müeyyen bir yere xas olan. Endemik xəstəlik. Ende-mik bitkilər.

ENDEMİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] xüs. İnfeksiyanın qal-masına sebeb olan müeyyen şerait netice-sinde bir yerde yoluxucu xesteliyin daim mövcud olması.

ENDİRİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif tex. Bir şeyi, yükü, ağırlığı ve s.-ni aşağı endiren.

ENDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Endirilmek"denf.is.

ENDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Aşağı salınmaq, dü-şürülmek. Yuxarıya qoyulmuş qırmızı stol salonun qabaq tərəfinə endirildi. S.Rehimov.
ENDİRİM
Quyuya kəmər endirildikdən sonra, o, xüsusi aqreqatlar vasitəsilə sementlənir. S.Quliyev.

ENDİRİM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax eniş. Yolun endirimi.

ENDİRİMLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax enişli.

ENDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Endirmek"den f.is.

ENDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Aşağı salmaq, düşür-mek, yaxud enmesine, aşağı düşmesine kömek etmek.
.Söz var ki, dağa çıxardar, söz var ki, dağdan endirər. C.Memmedqu-luzade. Arvad ərini geyindirib, qolundan yapışıb, pilləkəndən endirib qayıtdı. Ə.Haqverdiyev.
Sallamaq, aşağı tutmaq. [Qız] sanki bir şey xatırlamaq istəyir də, tapa bilməyir kimi, kirpiklərini mütəmadiyən endirib-qal-dırır, baxışının vəziyyətini heç dəyişmirdi. S.Hüseyn. Hümmətəli bircə saat bundan əvvəl qoyulmuş çuqun peçin yanında oturub başını sinəsinə endirmişdi. M.Hüseyn.
Aşağı çekmek, aşağı sürüşdürmek. Pa-pağı gözünün üstünə endirmək.
.Memar Sadıqzadə üstünə çəkdiyi ipək yorğanı sinəsinə qədər endirdi. S.Rehimov.
Aşağı salmaq, azaltmaq, ucuzlaşdır-maq. Qiymətləri endirmək.

məc. Vurmaq, ilişdirmek, çekmek. Ağac endirmək. Qapaz endirmək. Yumruq endirmək. Qılınc endirmək.
.Xudayar bəyin əlində yekə dəyənək var. Nə vaxt keyfi istəyir qaldırır, nə vaxt istəyir endirir. C. Memmedquluzade. Naznaz əlini qaldırıb Qaraşın təpəsinə endirəndə Qaraş onun biləyindən yapışıb sıxdı. M.İbrahimov. Aslan atasının endirdiyi yumruq altından sivişib çıxdı. M.Hüseyn.
məc. Düşürmek, salmaq, devirmek; mehrum etmek. Dünən eşitdim ki, Şeyx Əb-dülhəmidi taxtdan endirdilər. C.Memmed-quluzade. [Ağa Saleh:] Biz ağaları bu büsatdan endirən olmaz. S.S.Axundov.
məc. Lütf etmek, saymaq, iltifat gös-termek. Xəbər alıb əhvalımı bilmirsən; En-diribən məclisimə gəlmirsən. Aşıq Əlesger. Bilməyən azdır ayı; Lovğalıqda yox tayı; "Mən çox qəşəngəm",
deyə; Endirmədi kimsəyə. Ə.Cavad.

ENDOKÄRD(İ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. endo ve kardia
ürek] anat. ürek boşluğunu içeriden örten
qişa.

ENDOKARDİT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. endo-daxilinde ve kardia
ürek] tib. Endokardın (üreyin daxili qişasının) iltihabı.

ENDOKRİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. endo-daxilinde ve krino
ayırıram] fiziol. Daxili sekresiya vezileri ile bağlı olan. Endokrin xəstəliklər. □ Endokrin sistem anat.
endokrin vezi-ler sistemi. Endokrin vəzilər anat.
daxili sekresiya vezileri.

ENDOKRİNOLÖGİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. endo-daxi-
linde ve krino-ayırıram ve logos-elm] Daxili sekresiya vezilerinin quruluş ve vezifelerini öyrenen elm. Eksperimental endokrinologiya.

ENDOKRİNÖLOQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. endo-daxilinde ve krino
ayırıram ve logos-elm] Endokri-nologiya mütexessisi.

ENDOQÄMİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. endo
daxilinde ve gamos
nikah] etnoqr. Cemiyyetin ilk inkişaf dövrlerinde ancaq qohumundan, tay-fasından, ictimai qrupu içerisinden evlen-mek adeti.

ENDŞPİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.] idm. Şahmat oyununun son merhelesi.